Thu hút đầu tư ảm đạm

Những năm trước đây, tình hình thu hút đầu tư trên địa bàn tỉnh ta rất ảm đạm, đặc biệt là khoảng thời gian từ năm 2000 - 2010. Mỗi năm tỉnh ta chỉ có vài dự án đăng ký đầu tư được triển khai nhưng thường trong tình trạng chậm tiến độ và không hiệu quả. Có thời điểm, nhiều năm liên tiếp, tỉnh ta không thu hút được đầu tư. Đồng nghĩa với tình trạng này là nền kinh tế thiếu tính chủ động; một số mặt hàng thiết yếu phục vụ đời sống, phát triển sản xuất đều phải mua từ các địa phương khác, hoặc nhập khẩu từ nước ngoài, làm cho giá hàng hóa tiêu dùng ở tỉnh ta thuộc hạng đắt nhất so với các tỉnh khác trong cả nước. Thực trạng trên có nguyên nhân khách quan: là một trong những tỉnh biên giới, địa hình chia cắt, giao thông đi lại khó khăn, xa các trung tâm kinh tế lớn; cơ sở hạ tầng kém phát triển và thiếu tính đồng bộ; nhu cầu thị trường hạn chế, một số nhà đầu tư sau khi nghiên cứu thị trường cho rằng: thị trường Điện Biên không đầu tư sản xuất thì thiếu, đầu tư thì thừa... Nguyên nhân chủ quan: các cơ quan chức năng thiếu năng động trong xây dựng và triển khai thực hiện cơ chế, chính sách thu hút đầu tư; công tác cải cách thủ tục hành chính diễn ra chậm và kém hiệu quả (chỉ số cải cách hành chính (Pax index) 2013, tỉnh ta xếp thứ 61/63 tỉnh, thành); trình độ nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế, bất cập; việc thực hiện chính sách sau đầu tư ở một số dự án chưa tốt; chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) luôn ở mức thấp (năm 2012 tỉnh ta đứng thứ 63/63 tỉnh, thành trong cả nước)... được xác định là những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thực trạng công tác thu hút đầu tư những năm trước rất ảm đạm.

Sản xuất vật liệu xây dựng là một trong những hướng đầu tư hiệu quả và được chú trọng thu hút đầu tư ở tỉnh Điện Biên thời gian qua. Trong ảnh: Xuất hàng tại Nhà máy  Xi măng Điện Biên. Ảnh tư liệu

Nỗ lực từ phía các cơ quan chức năng

Để cải thiện môi trường đầu tư, đặc biệt là thu hút các nhà đầu tư vào các lĩnh vực tỉnh ta có thế mạnh: sản xuất vật liệu xây dựng; khai thác khoáng sản, phát triển thủy điện; phát triển lâm nghiệp, du lịch... UBND tỉnh đã nghiêm túc rút kinh nghiệm, khắc phục triệt để những hạn chế, yếu kém trong điều hành, tổ chức thực hiện công tác thu hút đầu tư. Nhân ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10/2013), lần đầu tiên UBND tỉnh tổ chức đối thoại với các thành viên Hội Doanh nhân tỉnh. Việc đối thoại trực tiếp đã giúp thành viên UBND tỉnh và các ngành thấy rõ hơn nghĩa vụ, trách nhiệm trong công tác thu hút đầu tư và ưu đãi sau đầu tư.  Bên cạnh đó, UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường phối hợp đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; nâng cao hiệu quả quản lý đất đai; quản lý, khai thác khoáng sản; giảm thiểu thủ tục, thời gian cho thuê đất thực hiện các dự án đầu tư. Chính quyền cơ sở, các đơn vị được giao làm chủ đầu tư thực hiện nghiêm chủ trương ưu tiên dùng hàng hóa tại địa phương, nhằm tạo ra thị trường tiêu thụ sản phẩm, tạo thương hiệu hàng hóa sản xuất tại địa phương. Theo quyết định của UBND tỉnh, khi các nhà đầu tư tiến hành đầu tư trên địa bàn toàn tỉnh đều được hưởng ưu đãi hỗ trợ ở mức cao nhất theo quy định của Luật Đầu tư năm 2005 và các văn bản pháp lý có liên quan với những nội dung cơ bản: Ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp, với mức thuế suất 10%, áp dụng trong 15 năm; được miễn thuế 4 năm kể từ khi có thu nhập chịu thuế và giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo. Được ưu đãi về nhập khẩu và khấu hao nhanh đối với tài sản cố định; được ưu đãi về sử dụng đất; nhà đầu tư được hưởng tín dụng đầu tư và tín dụng xuất khẩu; hỗ trợ chuyển giao công nghệ, hỗ trợ đào tạo, đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, hỗ trợ tín dụng đầu tư, hỗ trợ bồi thường giải phóng mặt bằng; ưu đãi đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, trồng rừng... Đặc biệt, doanh nghiệp đầu tư được hỗ trợ hướng dẫn các thủ tục đầu tư và giải quyết các thủ tục hành chính trong thời gian ngắn nhất: Việc giải quyết thủ tục đăng ký đầu tư tối đa không quá 7 ngày; cấp giấy chứng nhận đầu tư tối đa không quá 20 ngày.

Chuyển biến tích cực

Trong 4 năm (2011 - 2014), UBND tỉnh đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 33 dự án, với tổng vốn đăng ký 8.312 tỷ đồng. Cũng trong thời gian này, các nhà đầu tư triển khai, thực hiện trên địa bàn tỉnh ta hàng chục dự án với tổng vốn đầu tư trên 2.000 tỷ đồng. Được đánh giá là một trong những nhà đầu tư lớn, đầu tư đúng hướng vào địa bàn tỉnh trên các lĩnh vực: vận tải, sản xuất vật liệu thông thường: đá xay, cát nhân tạo, gạch không nung... Công ty Cổ phần Đầu tư - Thương mại Hưng Long tỉnh Điện Biên đã và đang ngày một lớn mạnh, doanh thu tăng đều ở mức trên 30%/năm. Ông Nguyễn Văn Hưng, Tổng Giám đốc Công ty cho biết: Những năm gần đây, môi trường đầu tư trên địa bàn tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực, rõ rệt nhất là các cơ quan chức năng hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các thủ tục hành chính nhanh, hiệu quả; việc ưu đãi, miễn một số khoản thuế tạo điều kiện để doanh nghiệp giảm bớt khó khăn khi mới hoạt động. Việc tuyển chọn lao động qua đào tạo, thậm chí lao động có tay nghề cao trên địa bàn dễ dàng hơn rất nhiều so với những năm trước đây. Bên cạnh đo, việc tỉnh cam kết thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng cho các dự án đầu tư trước khi giao đất hoặc cho nhà đầu tư thuê đất, đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội ngoài hàng rào khu công nghiệp, cụm công nghiệp rất hấp dẫn các nhà đầu tư. Ông Hưng cho biết thêm: Việc khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, sản xuất vật liệu không nung cùng với công bố công khai quy hoạch phát triển vật liệu không nung và lộ trình xóa sổ lò gạch thủ công, thủ công cải tiến, lò đứng liên tục, lò vòng sử dụng nhiên liệu hóa thạch trên địa bàn của UBND tỉnh khẳng định quyết tâm tạo thị trường tiêu thụ cho nhà đầu tư. Đây là điểm sáng về môi trường đầu tư của tỉnh.