Có mặt tại buổi trưng bày, giới thiệu và chấm điểm các sản phẩm tham dự Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh lần thứ 4 năm 2020 tổ chức vào cuối tháng 8, chúng tôi không khỏi bất ngờ trước sự sáng tạo của các em học sinh. Các em đã biết tận dụng sản phẩm tự nhiên sẵn có tại địa phương và một số vật liệu phế thải để tạo ra những sản phẩm hữu dụng, giàu tính sáng tạo như: Thùng rác thân thiện, mô hình “Biển đảo yêu thương”, đại dương trong mắt em, dây phơi thông minh… Ông Nguyễn Song Bình, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh cho biết: Những mô hình, sản phẩm tham dự cuộc thi năm nay có nhiều ý tưởng mới, sáng tạo và có sức sống, phản ánh được sự phát triển của khoa học kỹ thuật. Trong đó, nhiều mô hình sản phẩm có giá trị kinh tế - xã hội, khả năng ứng dụng rộng rãi trong đời sống và học tập. Cuộc thi đã ghi nhận nhiều sản phẩm xuất phát từ những vấn đề thực tiễn lao động, học tập, vui chơi cần giải quyết. Các tác giả đã đưa ra những giải pháp tương đối khoa học, hợp lý và phù hợp với thực tiễn, giải quyết được vấn đề đặt ra với phương châm tiết kiệm, hiệu quả và giảm tác hại đến môi trường, đời sống con người.

Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh lần thứ 4 tiếp nhận 75 sản phẩm tham gia thuộc 5 lĩnh vực, gồm: 19 sản phẩm bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế; 21 sản phẩm thân thiện với môi trường; 22 sản phẩm dụng cụ sinh hoạt gia đình và đồ chơi trẻ em; 9 sản phẩm đồ dùng học tập và 4 sản phẩm phần mềm tin học. Ban tổ chức đánh giá cao những sản phẩm có tiềm năng ứng dụng trong thực tế, như: Sản phẩm “Máy ép mật ong rừng đa năng” của học sinh Trường PTDTBT THCS Na Cô Sa (huyện Nậm Pồ); “Đồ dùng học tập lịch sử thông minh” của học sinh Trường PTDTBT THCS Mường Nhà (huyện Điện Biên); “Bếp đa năng sạch - tiết kiệm” của học sinh Trường THPT thị xã Mường Lay; “Nước nóng từ năng lượng mặt trời” của học sinh Trường PTDTBT THCS Sín Chải (huyện Tủa Chùa); “Hệ thống xử lý khí thải đốt rác” của học sinh Trường THPT Lương Thế Vinh (TP. Điện Biên Phủ)...

Trường THPT Lương Thế Vinh (TP. Điện Biên Phủ) không chỉ là điểm sáng về chất lượng giáo dục toàn diện của tỉnh mà còn là tập thể được đánh giá cao tại Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng lần thứ 4 vừa qua. Điển hình là sản phẩm “Hệ thống xử lý khí thải đốt rác” của tác giả Mai Trung Hiếu, học sinh lớp 11R thực hiện, được đánh giá cao bởi tính sáng tạo, nhiều khả năng ứng dụng vào thực tiễn. Nhận thấy các lò đốt rác thải khí đốt trực tiếp ra môi trường gây ô nhiễm nghiêm trọng, Hiếu đã lên ý tưởng chế tạo hệ thống xử lý khí thải trong quá trình đốt rác, sử dụng các nguyên liệu gần gũi dễ tìm để hạn chế tối đa ô nhiễm môi trường.

Khí thải được hệ thống xử lý sẽ tạo thành chất kết tủa, sau khi cô đọng có thể tái chế sử dụng làm phân bón. Dưới sự hướng dẫn của thầy giáo Phạm Thanh Bình, giáo viên môn Hóa học (Trường THPT Lương Thế Vinh) trong gần 7 tháng, hệ thống xử lý khí thải đốt rác đã được hoàn thành, sản phẩm được Ban tổ chức đánh giá cao và là 1 trong 5 giải A của cuộc thi năm nay.

Với các thí sinh, cuộc thi không chỉ giúp các em khẳng định bản thân mà còn là cơ hội để giao lưu gặp gỡ, học hỏi. Thí sinh nhỏ tuổi nhất, em Lò Việt Hoàng (Trường Tiểu học Hua Nguống, huyện Mường Ảng) cho biết: Em mang đến cuộc thi sản phẩm “Website Diễn đàn chống dịch” với mong muốn sản phẩm này sẽ là nơi để mọi người tâm sự, chia sẻ kinh nghiệm của mình để chung tay chống dịch Covid-19. Sau khi thi, Ban giám khảo đã có nhiều góp ý để sản phẩm của em được hoàn thiện hơn. Kết thúc cuộc thi, em rất vui vì đã đạt giải khuyến khích, giúp em có động lực thêm say mê nghiên cứu khoa học.

Thầy giáo Nguyễn Mạnh Hùng, Trường THPT TP. Điện Biên Phủ, thành viên Ban giám khảo cuộc thi cho biết: Do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên cuộc thi kéo dài thêm 1 tháng, tuy số lượng sản phẩm tham dự năm nay ít hơn năm trước, song nhìn chung chất lượng tương đối tốt. Hầu hết ý tưởng gắn với đời sống thực tiễn, phù hợp điều kiện nghiên cứu. Từ hoạt động nghiên cứu khoa học đã giúp các em chủ động tìm kiếm ý tưởng, tài liệu, đồng thời phát huy khả năng sáng tạo trong vận dụng kiến thức vào nghiên cứu.

Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh đã tạo sức lan tỏa và trở thành phong trào thu hút đông đảo học sinh tham gia hưởng ứng. Qua đó, trở thành sân chơi khoa học bổ ích, thiết thực; tạo điều kiện thuận lợi giúp các bạn trẻ thể hiện ý tưởng, sáng tạo các sản phẩm phục vụ đời sống sản xuất và học tập.