Nhìn lại chặng đường hơn hai thập kỷ, “ôn cố tri tân” để thấy rõ ràng hơn sự biến cải từ một thị xã nghèo khó với xuất phát điểm rất thấp, kinh tế thuần nông, sản xuất tự phát, phân tán nhỏ lẻ trở thành thành phố năng động, từng bước hiện đại ngày nay. Từ thị xã ban đầu mới có 2 phường, 2 xã với 25.000 nhân khẩu, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội thấp kém, thu nhập bình quân đầu người đạt gần 70 USD/năm, hộ nghèo chiếm trên 50% dân số. Nay thành phố Điện Biên Phủ có 9 đơn vị hành chính (gồm 7 phường, 2 xã), dân số 73.000 người. Hiện nay, thành phố có 134km đường; trong đó đường nhựa và bê tông chiếm 73,68%; 100% dân số nội thành được dùng nước sạch và điện lưới; thu nhập đạt 3.714 USD/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo còn 0,5%. Trước đây khi còn là thị xã, duy nhất phường Mường Thanh là trung tâm thương mại của tỉnh, đến nay kinh tế các phường, xã của thành phố đã có sự phát triển theo hướng thương mại, dịch vụ, công nghiệp. Một số chợ, trung tâm thương mại, siêu thị, khách sạn được quy hoạch và xây dựng hiện đại, như các khách sạn: Him Lam, Mường Thanh, A1; Him Lam Plaza, Siêu thị Hoa Ba… cơ bản đáp ứng nhu cầu phát triển du lịch, kinh doanh của nhân dân, doanh nghiệp.

Một phần tư thế kỷ trôi qua, cán bộ và nhân dân các dân tộc thành phố Điện Biên Phủ đã, đang và tiếp tục dồn tâm huyết, trí tuệ trong lao động sản xuất, kinh doanh để dựng xây thành phố trẻ trên mảnh đất anh hùng. Trên nền chiến trường khốc liệt năm xưa, một thành phố đang vươn mình mạnh mẽ với điện sáng phố phường, đường nhựa, bê tông tỏa khắp khu dân cư. Từ sản xuất thuần nông, tự cấp tự túc, ngày nay người dân thành phố Điện Biên Phủ đã vươn lên bắt nhịp với cuộc sống đô thị. Thành phố hiện có hơn 5.000 hộ kinh doanh thương mại dịch vụ; tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ năm 2016 đạt hơn 4.100 tỷ đồng.

Mặc dù đạt nhiều thành tựu vượt bậc, song đó mới là “bàn đạp” để thành phố Điện Biên Phủ tạo “sức bật” mạnh mẽ hơn, hướng tới mục tiêu trở thành đô thị trung tâm, “Trái tim của Tây Bắc” trong tương lai. Trước mắt, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc thành phố tiếp tục nêu cao tinh thần đoàn kết, phát huy nội lực, nắm bắt thời cơ, đẩy mạnh đổi mới phấn đấu đạt đô thị loại II vào năm 2020.

Ngày 15/4/2016, Thành ủy Điện Biên Phủ ra Nghị quyết chuyên đề số 02-NQ/Th.U về xây dựng và phát triển thành phố Điện Biên Phủ thành đô thị loại II trực thuộc tỉnh Điện Biên. Triển khai thực hiện Nghị quyết của Thành ủy, chính quyền các cấp, cán bộ và nhân dân các dân tộc trên địa bàn thành phố đã cụ thể hóa thành chương trình hành động vào thực tế một cách cụ thể, sống động, tạo nhiều chuyển biến.

UBND thành phố đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm đạt các tiêu chí của đô thị loại II; huy động tối đa các nguồn vốn để đầu tư xây dựng có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với quy hoạch chung. Nhằm giải quyết trở ngại lớn nhất trong các tiêu chí chuẩn đô thị loại II là “Quy mô dân số” (thành phố mới có 73.000 dân trong khi quy mô dân số đô thị loại II khu vực miền núi là 120.000 dân), UBND thành phố đã đề xuất sáp nhập về thành phố các xã: Mường Phăng, Pá Khoang, Thanh Nưa, Thanh Xương, Thanh Luông, Thanh An của huyện Điện Biên. Đồng thời, UBND thành phố cũng xác định đẩy mạnh các giải pháp duy trì mức tăng trưởng kinh tế từ 11 - 12%/năm; chú trọng phát triển thương mại - dịch vụ - du lịch; đầu tư quy hoạch, xây dựng khu đô thị mới để thu hút dân cư; phát triển hệ thống chợ, siêu thị, nhà hàng, cơ sở dịch vụ; thu hút nguồn lực lao động từ lĩnh vực nông nghiệp sang lĩnh vực thương mại, dịch vụ; tiếp tục trùng tu tôn tạo di tích lịch sử Điện Biên Phủ...

Sẽ có nhiều khó khăn, thách thức trên chặng đường phát triển của thành phố trẻ Điện Biên Phủ, song không phải không có những thuận lợi, thời cơ. Trước hết là sự đoàn kết, nhất trí, tinh thần vượt khó của nhân dân các dân tộc thành phố. Điều đó đã được minh chứng bằng kết quả phát triển 25 năm qua. Ngày càng nhiều đơn vị, doanh nghiệp đến tìm hiểu, xúc tiến cơ hội để đầu tư; hiện nay trên địa bàn thành phố đã được các nhà đầu tư triển khai thực hiện 24 dự án với tổng mức đầu tư hàng nghìn tỷ đồng. Phát triển trên mảnh đất lịch sử với chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” năm xưa, thành phố có lợi thế phát triển du lịch, dịch vụ khi phần lớn các điểm di tích trong hệ thống di tích lịch sử chiến trường Điện Biên Phủ đều nằm trên địa bàn. Một vận hội đối với cả tỉnh nói chung, thành phố Điện Biên Phủ nói riêng là: Ngày 24/8/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1465/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển Khu du lịch quốc gia Điện Biên Phủ - Pá Khoang, tỉnh Điện Biên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Khu du lịch quốc gia nằm trên địa bàn thành phố và 2 xã Pá Khoang, Mường Phăng (huyện Điện Biên). Thật trùng hợp khi thành phố đặt mục tiêu đến năm 2020 đạt đô thị loại II, thì mục tiêu chung đến năm 2020, Khu du lịch Điện Biên Phủ - Pá Khoang cơ bản đáp ứng các tiêu chí của Khu du lịch quốc gia và đến năm 2030, thực sự trở thành Khu du lịch quốc gia với hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật đồng bộ, hiện đại; sản phẩm du lịch chất lượng cao, có thương hiệu, có sức cạnh tranh, mang đặc trưng văn hóa vùng Tây Bắc.

Cùng với đó là Lễ hội Hoa ban được tổ chức thường niên vào tháng 3 trên địa bàn thành phố đã thu hút đông đảo khách du lịch trong và ngoài nước, góp phần giới thiệu hình ảnh với bạn bè trong nước và quốc tế, phát huy tiềm năng du lịch, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nói chung, thành phố nói riêng.

Tuy còn đó những thách thức, nhưng với thành tựu đạt được từ sức mạnh đoàn kết của ý Đảng - lòng dân 25 năm qua, cùng những thời cơ, vận hội mới, tin tưởng rằng thành phố Điện Biên Phủ sẽ tiếp tục phát triển toàn diện trong thời gian tới.