Chè sạch Hấu Chua

Thứ Hai 8:40 05/03/2018
ĐBP - Xã Sín Chải nằm ở độ cao 1.400m so với mực nước biển, là 1 trong 2 xã xa trung tâm huyện Tủa Chùa. Nơi đây, địa hình có nhiều núi đá, khí hậu, cảnh quan môi trường trong lành, sản phẩm vật nuôi cây trồng là thực phẩm sạch, có lợi cho sức khỏe con người. Trong những sản phẩm đó, hiện nay xã Sín Chải còn lưu giữ bảo vệ được hàng nghìn cây chè cổ thụ có tuổi đến vài trăm năm. Những cây chè cổ thụ có giá trị về kinh tế, văn hóa đang được cấp ủy, chính quyền và nhân dân bảo vệ phát triển. Không có sự can thiệp của phân bón, hóa chất, phát triển trong môi trường tự nhiên, chè cây cao Sín Chải là sản phẩm đặc trưng của huyện Tủa Chùa.

 

Vườn chè cây cao của gia đình anh Hạng A Chư, bản Hấu Chua, xã Sín Chải.

Không biết chính xác cây chè ở bản Hấu Chua nói riêng và xã Sín Chải nói chung được trồng từ năm nào. Bà Mùa Thị Pài, bản Hấu Chua, năm nay hơn 90 tuổi kể rằng: “Lúc tôi mới 7 - 8 tuổi đã thấy nhiều cây chè trong bản to như hiện nay. Bao nhiêu năm qua rồi, nhưng cây chè to thêm không đáng kể”. Mặc dù ở gần nhà, ở trên nương, trên đường đi nhưng người Mông Sín Chải rất ít uống chè. Người dân Hấu Chua mặc cho cây chè sống trong điều kiện tự nhiên, không bón phân, không sử dụng thuốc kích thích, dùng phụ gia chế biến chè. Vì thế, chè khô ở đây được người tiêu dùng gọi là chè sạch, có vị ngon đặc biệt mà ít nơi có được. Hiện nay, ở bản Hấu Chua cũng như ở xã Sín Chải có một người dân tộc Mông duy nhất biết chế biến búp chè tươi thành chè khô để bán ra thị trường, đó là anh Hạng A Chư.

Ông Mùa A Chinh, Chủ tịch UBND xã Sín Chải, cho biết: Hiện nay xã còn 3.140 cây chè cổ thụ, người dân quen gọi là chè cây cao. Những bản có nhiều cây chè cổ thụ: Sín Chải, Hấu Chua, Mảng Chiền. Vì không biết chế biến và tìm đầu ra cho sản phẩm nên hàng năm người dân trong xã thu hoạch và bán búp chè tươi cho doanh nghiệp từ 8 - 10 tấn với 13 nghìn đồng/kg. Ðể khuyến khích bảo vệ và giữ gìn chè cổ thụ, UBND huyện Tủa Chùa hỗ trợ thêm 3 nghìn đồng/kg búp chè tươi cho người dân. Tổng cộng 1kg búp chè tươi là 16 nghìn đồng. Cứ 5kg búp chè tươi chế biến được 1kg chè khô, người dân bán 5kg búp chè tươi có thu nhập 80 nghìn đồng. Sau khi chế biến thành chè khô, 1kg chè cây cao doanh nghiệp bán với giá 350 - 400 nghìn đồng, trị giá thu nhập sau chế biến gấp 5 lần. Biết được lợi thế của gia đình có hơn 400 cây chè cổ thụ, được tham quan, tập huấn kỹ thuật chế biến chè; qua nhiều lần thử nghiệm anh Hạng A Chư, bản Hấu Chua đã chế biến được chè khô theo nhu cầu, sở thích tiêu dùng của thị trường. Chè ngon, chất lượng tốt, giá bán hợp lý (300 nghìn đồng/kg), nên khách hàng tự tìm đến nhà anh Chư để mua. Ðồng thời, anh Chư còn thu mua búp chè tươi cho những hộ có cây nhưng chưa biết chế biến chè.

Trên con đường rải nhựa 7km từ trung tâm xã Sín Chải đến bản Hấu Chua, hai bên sườn đồi, dưới thung sâu, cạnh đường đi là màu xanh mướt của chè cây cao. Qua câu chuyện, chúng tôi mừng cho bà con bản Hấu Chua đã lưu giữ được hàng trăm cây chè đã mấy trăm tuổi tạo nguồn thu đều đặn hàng năm.