Mó nước Ta Khiết là nguồn nước sinh hoạt chủ yếu của hàng trăm hộ dân ở xã Mường Báng.

Chúng tôi có mặt tại hiện trường khi hàng chục người dân đang dùng can nhựa lấy nước bên cạnh những đường ống chằng chịt được dùng để bơm nước về các hộ dân. Ông Ðiêu Chính Giêng bức xúc kéo tôi sang bên đường chỉ vào một rãnh nước đọng đen ngòm bốc mùi hôi thối bên cạnh một miệng cống lớn. Ông cho biết, trước đây chỗ này không có nước đọng nhưng từ khi họ thi công sửa chữa đường thì cho nước thải của hàng trăm hộ dân từ khu vực cây xăng đổ về đây và coi chỗ này là miệng cống thu nước thải. Do vậy khi mưa xuống thì nước thải tràn vào mó nước sinh hoạt, còn khi không mưa nước thải lại đọng ngấm qua lòng đất vào mó nước gây ô nhiễm. Qua quan sát có thể nhận thấy đường rãnh dẫn nước thải cao hơn mực nước trong mó, chỉ được ngăn cách bằng một bờ bê tông rất thấp. Khi người dân bức xúc và có những phản ứng gay gắt thì đơn vị thi công đã chủ động dừng thi công khu vực này để xin ý kiến chủ đầu tư về phương án xử lý. Chính vì vậy dẫn đến xuất hiện rãnh nước đọng phía bên kia đường dài khoảng 30m.

Công trình sửa chữa mặt đường, rãnh thoát nước tỉnh lộ ÐT. 140 đoạn Huổi Lóng (Tuần Giáo) đi Tủa Chùa do Sở Giao thông - Vận tải làm chủ đầu tư, được khởi công từ đầu tháng 1/2019. Ðến nay, một số đoạn đường đã hoàn thành việc nâng cấp, mở rộng tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia giao thông và được người dân đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, theo thiết kế thì đoạn từ Km17+300 (khu vực mó nước) - Km18 toàn bộ nước thải sinh hoạt và nước mưa được thu về cống thoát nước ngay cạnh mó nước. Do vậy, khi mưa xuống toàn bộ nước bề mặt và nước thải từ chăn nuôi và sinh hoạt của hơn 100 hộ dân tràn vào khu vực mó nước gây ô nhiễm nghiêm trọng. Bên cạnh đó, theo thiết kế còn có khoảng trên 50m rãnh thu nước hai bên đường từ Km17+250 - Km17+300 cũng chảy ngược về cống thu nước tại khu vực mó nước này đã tạo nên sự bất hợp lý.

Ông Lê Mạnh Hùng, Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Tủa Chùa cho biết: Khi tiếp nhận ý kiến, kiến nghị của các hộ dân, ngày 3/5/2019, đoàn công tác của Sở Giao thông - Vận tải phối hợp với UBND huyện, UBND xã Mường Báng và đại diện một số hộ dân có liên quan đã tiến hành kiểm tra thực địa và ghi nhận những bất hợp lý như người dân phản ánh là có cơ sở, cần có phương án giải quyết. Ngày 7/5, UBND huyện Tủa Chùa đã có công văn gửi Sở Giao thông - Vận tải xem xét điều chỉnh bổ sung thiết kế Công trình sửa chữa mặt đường, rãnh thoát nước tỉnh lộ ÐT.140 nhằm sớm khắc phục những bất cập nêu trên. Tuy nhiên, đến nay chủ đầu tư vẫn chưa đưa ra phương án xử lý trong khi đơn vị thi công vẫn phải tạm dừng triển khai các hạng mục ở khu vực này. Chính vì vậy, hàng trăm hộ dân ở đây đang bất an vì nguồn nước sinh hoạt của họ vẫn trong tình trạng tiếp tục ô nhiễm và ô nhiễm nghiêm trọng mỗi khi trời mưa.

Tủa Chùa vốn là vùng rất khó khăn về nguồn nước sinh hoạt, trong khi cả huyện chỉ có một nhà máy nước đủ cung cấp cho người dân thị trấn và một số hộ dân ở đội 2 xã Mường Báng. Các địa phương còn lại trong huyện cơ bản đều trong tình trạng thiếu nước vào mùa khô. Chính vì vậy, mó nước Ta Khiết tại đội 1 xã Mường Báng là nguồn nước quan trọng được người dân quan tâm, bảo vệ. Ðược biết ngoài việc cung cấp nước cho người dân đội 1, đây còn là nguồn nước của hàng trăm hộ dân khác trong xã. Thậm chí khi khu vực thị trấn mất nước thì người dân cũng đến đây để lấy nước về sử dụng.

Trước những vấn đề bất cập nêu trên, cuối tháng 5 vừa qua Sở Giao thông - Vận tải tiếp tục cử một đoàn công tác phối hợp UBND huyện Tủa Chùa kiểm tra thực địa để đưa ra phương án điều chỉnh. Theo đó, đơn vị chủ đầu tư là Sở Giao thông - Vận tải đã quyết định điều chỉnh thiết kế rãnh thu nước trên tỉnh lộ ÐT.140 đoạn qua mó nước Ta Khiết theo hướng nâng rãnh cao hơn mặt đường để nước chảy thẳng qua đoạn này. Ðồng thời sẽ bịt cống thu nước ở vị trí này, không để nước thải tràn vào khu vực mó nước của người dân. Ðể thực hiện theo phương án này, một số hộ dân ở đội 1, xã Mường Báng đã đồng ý hiến một phần đất phía ta luy dương để phục vụ cho việc điều chỉnh thiết kế.