Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung: Cẩn thận ảnh hưởng xấu đến Việt Nam

Sáng 30-10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2019; kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2020.

Tránh tình trạng đầu cơ, thổi giá bất động sản

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Nguyễn Thanh Hải (Tiền Giang) cho rằng các khoản thu ngân sách nhà nước từ thuế, phí và doanh nghiệp còn thấp, chưa phản ánh đúng sự phát triển kinh tế đất nước. Trong khi đó, sự phân bổ chi ngân sách nhà nước ở một số địa phương chưa đúng quy định, tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư vẫn diễn ra. Do đó, ông đề nghị Chính phủ quan tâm nghiên cứu các nguyên nhân cụ thể để sớm tìm ra giải pháp khắc phục.

Đồng thời, các vấn đề liên quan đến giao dịch bất động sản như phát triển nhà ở cho người lao động thu nhập thấp hay đảm bảo chủ đầu tư thực hiện đúng cam kết với người mua nhà, giải quyết quyền lợi giữa các bên chủ đầu tư, nhà thầu và người dân cũng được đại biểu nêu lên trước Quốc hội.

Đại biểu Nguyễn Thanh Hải còn bày tỏ quan ngại trước tình trạng đầu cơ, thổi giá bất động sản tại một số tỉnh, thành trọng điểm, gây nguy cơ đổ vỡ nền kinh tế theo hiệu ứng domino như trước đây. Ngoài ra, vấn đề nhức nhối về thiếu nước sạch trong sinh hoạt, thực trạng quá tải trong khai thác nước ngầm cũng được ông nhắc đến. “Cần tránh tình trạng đời cha ăn mặn, đời con khát nước”, ông chia sẻ.

Cần có chế tài xử phạt sai phạm trong quá trình xây dựng Luật

Đại biểu Hoàng Văn Trà (Phú Yên) tập trung nói về những bất cập trong việc xây dựng pháp luật hiện nay. Ông nhấn mạnh nguyên tắc xây dựng pháp luật phải vừa đảm bảo tính hợp hiến, vừa đồng bộ, sát thực tế, dễ thực hiện. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, Việt Nam chưa có hệ thống pháp luật như vậy.

Ông nêu thực trạng nhiều lĩnh vực còn thiếu luật, thiếu văn bản pháp luật để điều chỉnh, nhiều luật còn thiếu tính thống nhất với nhau. Thậm chí, thiếu đồng bộ thống nhất trong cùng một luật. Trong khi đó, chất lượng ban hành văn bản pháp luật chưa tốt, thậm chí phải có văn bản hướng dẫn, dưới luật mới thực hiện được.

Ông đề nghị Chính phủ tập trung nhân lực, vật lực, nâng cao chất lượng làm luật. Cần có quy định, thậm chí chế tài xử phạt trong quá trình  xây dựng luật. Cần xây dựng đội ngũ cán bộ giỏi, thu hút người tài trong việc xây dựng pháp luật.

Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung là một trong những nguy cơ xấu

Đại biểu Vũ Tiến Lộc (Thái Bình) cho rằng kinh tế thế giới diễn biến phức tạp nhưng tăng trưởng được cải thiện, số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng mạnh, Việt Nam là nhóm nước tăng trưởng cao nhất ASEAN, kinh tế có nhiều điểm sáng.

Tuy nhiên, ông Lộc cho rằng nếu nhìn 2020, mục tiêu tăng trưởng 6,8% là rất gian nan, trong bối cảnh thương mại giảm thấp, suy thoái kinh tế toàn cầu. Nhất là trong bối cảnh kinh tế Việt Nam phụ thuộc 2 nguồn chính là đầu tư nước ngoài và xuất khẩu.

Nói về cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, đại biểu Vũ Tiến Lộc cho rằng rất nhiều chuyên gia dự báo rằng: Việt Nam sẽ hưởng lợi, sẽ trở thành công xưởng mới của nền kinh tế toàn cầu. Nhưng thực tế lại không chứng minh điều đó. Mà ngược lại, “Trâu bò đánh nhau ruồi muỗi chết”. 9 tháng đầu năm nay, xuất khẩu của chúng ta chỉ tăng 8,2% so với cùng kỳ 2018, chỉ còn bằng phân nửa tốc độ tăng của cùng kỳ năm ngoái là 15,4% và bằng khoảng 1/3 của mức tăng trên 20% của những năm trước nữa.

Đại biểu cho biết, cơ cấu xuất khẩu theo thị trường cũng có những chuyển dịch bất lợi. Xuất khẩu sang nhóm 5 thị trường xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam, bao gồm EU, Trung Quốc, ASEAN, Nhật Bản đều giảm tốc. Duy nhất, xuất khẩu sang Mỹ tăng đột biến nhưng lại chưa đựng rất nhiều rủi ro và gian lận thương mại, về thâm nhập thương mại .

Ông Lộc cảnh báo một số nguy cơ với nền kinh tế. Theo đó, ngành chế biến chế tạo đang có tỷ lệ hàng tồn kho lớn chưa từng có. Tính đến ngày 30/9, tỷ lệ hàng tồn kho khu vực này là 17,3%. Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung cũng là một trong những nguy cơ xấu ảnh hưởng đến kinh tế Việt Nam.

Đại biểu Nguyễn Tiến Lộc nhấn mạnh Việt Nam là một trong 6 quốc gia xuất siêu nhiều nhất vào Mỹ. Trong khi đó, hầu hết quốc gia xuất siêu cao vào Mỹ đều bị nước này trừng phạt. “Ai dám chắc chúng ta không bị trừng phạt khi xuất siêu vào Mỹ?”, đại biểu đặt câu hỏi.

Chủ tịch VCCI cũng nêu vấn đề thu hút FDI từ các nước như Nhật Bản và Hàn Quốc đang giảm, trong khi tăng đột biến ở đầu Hong Kong, Đài Loan, Trung Quốc. Ông cho rằng đây là những nguồn FDI không bền vững.

Do đó, ông đề nghị cải cách mạnh mẽ hơn nữa điều kiện kinh doanh, thể chế, để doanh nghiệp phát triển, nếu không thì Việt Nam có nguy cơ tụt hậu.