Gềnh Đá Đĩa

Thắng cảnh nổi tiếng này chưa được nhiều người biết đến thuộc địa phận xã An Ninh Đông, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên. Từ xa Gềnh Đá Đĩa trông như tổ ong khổng lồ rộng chừng 50m, dài khoảng 200m với những khối đá hình lăng trụ, xếp liền nhau chạy dài ra biển khơi. Cột đá ở đây được dựng đứng theo từng cột liền khít nhau, đều tăm tắp. Các khối đá nứt theo các chiều: dọc, xiên, ngang tạo thành các khối đá nứt hình bát giác, lục giác, ngũ giác… thẳng đứng hoặc xiên thoai thoải, nửa chìm nửa nổi trên biển. Giữa làn nước trong xanh thơ mộng gềnh đá nổi lên màu đen nâu huyền bí, dưới chân là những con sóng tung bọt trắng xóa ì oạp vỗ ngày đêm. Dưới chân gềnh có những hõm trũng vào sâu là nơi trú ngụ của nhiều loài sinh vật biển du khách dễ dàng quan sát khi tham quan. Đứng trên cao trải dài tầm mắt nhìn ra xa là cả khung cảnh yên bình thơ mộng, làn nước xanh mát, biển trời mênh mông với những con thuyền bồng bềnh trên sóng nước.

Gềnh Đá Đĩa là thắng cảnh nổi tiếng, nhưng lại chưa được nhiều người biết đến.

Quanh việc “ra đời”, hình thành của Gềnh Đá Đĩa này cũng có những câu chuyện thú vị, nhuốm nhiều màu sắc. Giới khoa học thì cho rằng do dung nham núi lửa phun trào xuống biển gặp nước lạnh đông cứng lại. Cùng với hiện tượng di ứng lực nên toàn bộ khối nham thạch bị rạn nứt mới tạo nên cảnh quan kỳ thú, độc đáo như ngày nay. Còn chuyện khác lại kể rằng, các khối đá hình lăng trụ ở đây là do bàn tay của một vị thần khổng lồ xếp chồng lên nhau hay là một kho báu nào đó bị biến thành đá đậm màu sắc  thần thoại. Gềnh Đá Đĩa còn hấp dẫn người xem bởi những gam màu biến đổi theo ánh sáng mặt trời. Khi bình minh lên, màu đen tuyền của những khối đá đĩa phủ ánh vàng rực rỡ của tia nắng chói chang đầu ngày đặc trưng vùng duyên hải miền Trung. Còn khi chiều xuống, ráng đỏ hoàng hôn nhuộm hồng các phiến đá. Bởi thế, mỗi khoảnh khắc Gềnh Đá Đĩa lại mang đến cho du khách những cảm nhận khác nhau.

Không chỉ nổi danh với vẻ đẹp thiên tạo, Gềnh Đá Đĩa này đã từng có một thời là cơ sở của cách mạng trong suốt hai thời kỳ chống Pháp và chống Mỹ. Những phiến đá cong cong hình vòng cung như che chắn cho những người con yêu nước và đâu đó trong những hang động trong lòng đá đã từng nuôi dưỡng những con người sẵn sang hiến dâng tuổi thanh xuân và tính mạng cho sự nghiệp và độc lập tự do của dân tộc. Gềnh còn gắn liền với một địa danh phía trên đó là Hòn đá lực lượng - một hang sâu và rộng lưu truyền những huyền thoại về một thời chiến tranh. Gềnh Đá Đĩa không những là một thắng cảnh quốc gia mà còn là một tài sản quý giá với mảnh đất đầy truyền thuyết và danh thắng như Phú Yên. Mong rằng Gềnh Đá Đĩa sẽ được nhiều người biết đến xứng đáng với sự độc đáo của nó.