Bước khởi đầu để đưa chương trình môn học vào thực tiễn

15:54 - Thứ Tư, 09/05/2018 Lượt xem: 5722 In bài viết
Ban Phát triển các chương trình môn học (CTMH), Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa chính thức báo cáo kết quả thực nghiệm và khảo sát ý kiến giáo viên, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục về dự thảo các CTMH, hoạt động giáo dục trong chương trình giáo dục phổ thông (CT GDPT) mới. Quá trình thực nghiệm cho thấy bên cạnh những ưu điểm, CTMH vẫn còn một số hạn chế và bất cập mà giáo viên và học sinh gặp phải.

Theo Ban Phát triển các CTMH, cuộc thực nghiệm được thực hiện trên quy mô 48 trường (18 trường tiểu học, 18 trường THCS và 12 trường THPT) tại sáu tỉnh, thành phố, đại diện cho sáu vùng, gồm: Hà Nội, Lào Cai, Bình Ðịnh, Lâm Ðồng, Cần Thơ, Bà Rịa - Vũng Tàu. Mỗi vùng chọn một tỉnh, mỗi tỉnh chọn ba trường tiểu học, ba trường THCS và hai trường THPT; các trường được lựa chọn tham gia thực nghiệm chương trình mới có điều kiện cơ sở vật chất, thuộc địa bàn kinh tế xã hội khác nhau. Trong đó, số giáo viên thực hiện các bài học thực nghiệm tiểu học là 528, THCS là 602 và THPT là 352 giáo viên.

Kết quả thực nghiệm cho thấy, các CTMH đã xác định đúng phẩm chất và năng lực mà môn học hình thành, phát triển cho học sinh. Phần lớn các bài học thực nghiệm xác định đúng những yêu cầu cần đạt và chú trọng tổ chức các hoạt động học tập, tương tác của học sinh; các tiết dạy thực nghiệm diễn ra sôi nổi, mới mẻ. Nhiều giáo viên đã vận dụng tốt phương pháp tổ chức hoạt động, trao quyền chủ động cho học sinh, tạo tâm thế hào hứng và các hoạt động học tập hiệu quả ở học sinh. Một số giáo viên linh hoạt thay đổi cách bố trí lớp học, không gian học, dùng hình thức trò chơi để học sinh học một cách thoải mái, hứng thú. Các hình thức thảo luận nhóm, thảo luận cặp đôi,… được sử dụng khá hợp lý và hiệu quả.

Phần lớn giáo viên và cán bộ quản lý các trường tham gia thực nghiệm đều đánh giá cao ưu điểm và triển vọng của CT GDPT mới. Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học số 1 Võ Lao, huyện Văn Bàn (Lào Cai) Bùi Thị Hồng Hạnh cho biết: Những tiết dạy thực nghiệm diễn ra sôi nổi, mới mẻ, khơi gợi được hứng thú ở học sinh, lôi cuốn các em tích cực tham gia hoạt động. Phó Hiệu trưởng Trường THPT Tây Hồ (Hà Nội) Ngô Thị Hồng Liên cho rằng: Nội dung chương trình các môn học đã giảm tải lý thuyết hàn lâm, tiếp cận năng lực và giải quyết vấn đề thực tế. Theo kết quả thực nghiệm và khảo sát tiến hành tại Trường THPT Tây Hồ, với 24 giáo viên tham gia dạy thực nghiệm 12 môn học cho 3.395 lượt học sinh cho thấy: Giáo viên và học sinh tiếp nhận các tiết học thử nghiệm rất khả quan và hào hứng, hướng đến phương pháp dạy học mới. Cụ thể như ở giờ học môn Vật lý, học sinh chủ động thảo luận và tìm đến chân lý, sau đó giáo viên sẽ cùng học sinh kết luận bài học.

Một số giáo viên đang thực nghiệm khẳng định, để có những tiết học thành công và vận dụng được phương pháp dạy học mới để tổ chức hoạt động học tập của học sinh thì đòi hỏi giáo viên phải nắm vững nội dung và có sự chuẩn bị kiến thức chu đáo trước giờ lên lớp. Thực tế cho thấy giờ dạy chỉ thành công khi giáo viên nắm vững nội dung chương trình và vận dụng được phương pháp dạy học mới để tổ chức hoạt động học tập của học sinh. Thí dụ, bài dạy thực nghiệm trong chương trình Lịch sử lớp 10, một chủ đề mới được coi là khô và khó, dạy ở Trường THPT số 2, thành phố Lào Cai lại được đánh giá là rất thành công. Ðó là nhờ giáo viên nắm chắc nội dung bài học và có phương pháp tổ chức hoạt động tốt, khơi gợi được hứng thú ở học sinh, lôi cuốn các em tích cực tham gia hoạt động.

Tuy nhiên, bên cạnh tính khả thi, các CTMH vẫn còn những hạn chế do một số yêu cầu còn cao so với trình độ của học sinh, nội dung một số bài thực nghiệm tương đối khó, một số bài vẫn nặng về trang bị kiến thức; dung lượng chưa phù hợp thời lượng dạy học. Việc bố trí nhiều đơn vị kiến thức trong một bài học không tạo điều kiện cho học sinh thực hiện cáca hoạt động khám phá, luyện tập và vận dụng kiến thức vào đời sống. Bên cạnh đó, một số giáo viên vẫn chưa thay đổi được thói quen truyền thụ kiến thức đơn thuần cho nên chưa tạo ra được những giờ học hiệu quả. Học sinh làm việc nhóm còn mang tính hình thức, chưa tạo điều kiện để mỗi học sinh trong nhóm hoạt động, tự tạo ra sản phẩm của mình, đóng góp vào kết quả làm việc chung. Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Diêu, huyện Tuy Phước (Bình Ðịnh) cho biết: Ðể đáp ứng chương trình hiệu quả, các trường cần được đầu tư về cơ sở vật chất cũng như trang thiết bị dạy học. Bộ GD và ÐT cần tăng cường công tác tập huấn cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên vì đây là nhân tố quan trọng quyết định thành bại của CT GDPT mới.

Theo GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng Chủ biên CT GDPT mới, sau thời gian dạy thực nghiệm cho thấy, cán bộ quản lý và giáo viên cần được tập huấn kỹ về CT GDPT mới. Nội dung tập huấn phải trang bị cho cán bộ, giáo viên quan điểm giáo dục mới, đồng thời hướng dẫn những điều rất thiết thực về nghiệp vụ, trong đó có nội dung thực hành soạn giáo án và dạy học. Việc thực nghiệm CT GDPT mới lần đầu được thực hiện ở nước ta. Sau khi thực nghiệm, thành viên Ban soạn thảo sẽ chỉnh sửa sao cho phù hợp, hiệu quả nhất. Ban Phát triển CT GDPT tổng thể, Ban Phát triển các CT môn học sẽ phân tích kết quả các giờ dạy thực nghiệm, tiếp thu ý kiến giáo viên, cán bộ quản lý ở cơ sở, kết hợp với góp ý của các sở GD và ÐT, các chuyên gia giáo dục, các tầng lớp nhân dân và Hội đồng Quốc gia Thẩm định CT GDPT tổng thể, CT môn học để hoàn thiện. Từ kết quả thực nghiệm, Ban Phát triển CT GDPT tổng thể, Ban Phát triển các CT môn học kiến nghị Bộ GD và ÐT chỉ đạo xây dựng kế hoạch, nội dung, phương pháp tập huấn giáo viên, cán bộ quản lý thật chu đáo, hiệu quả.

P.V (Theo Nhân dân)
Bình luận
Back To Top