Nỗ lực quyết toán các dự án trồng rừng 327, 661

Chương trình trồng rừng 327 là chương trình phủ xanh đất trống đồi trọc được thực hiện từ năm 1993 – 1998. Dự án 661 là dự án 5 triệu héc ta rừng được thừa kế từ Chương trình 327. Cả 2 chương trình, dự án này đều chung mục tiêu là tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, xa, khó khăn được hưởng lợi từ rừng, đồng thời mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội và môi trường. Song, sau khi kết thúc dự án, các chủ đầu tư không triển khai quyết toán ngay, để “treo” dự án trong thời gian dài dẫn đến việc hồ sơ, chứng từ dự án bị thất lạc, mất mát. Do đó, đến trước năm 2015 (sau 22 năm triển khai dự án), toàn tỉnh chưa đơn vị nào thực hiện xong việc quyết toán.

Dự án không thể quyết toán đã làm trì hoãn việc người dân được hưởng lợi từ rừng, cũng như hoạt động sản xuất của các nhà máy chế biến gỗ trên địa bàn vì thiếu nguyên liệu. Bởi hiện nay, các diện tích rừng trồng theo Chương trình 327 và 661 đã đủ điều kiện khai thác nhưng để khai thác, các đơn vị phải hoàn thành quyết toán và lập phương án trình UBND huyện phê duyệt. Như vậy, việc chậm quyết toán các dự án trồng rừng 327, 661 vô hình chung đã khiến lợi ích của chương trình đi ngược lại mục tiêu ban đầu. Trước thực trạng đó, UBND tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt các sở, ngành: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Tài chính; Kho bạc Nhà nước và UBND các huyện, thị, thành phố phối hợp, thống nhất phương án để đẩy nhanh tiến độ quyết toán các dự án; thành lập Tổ công tác liên ngành hỗ trợ các huyện, thị, thành phố và các đơn vị chủ đầu tư thực hiện quyết toán dự án, hoàn thành chương trình 327, 661 (thành lập theo Quyết định số 869/QĐ-UBND, ngày 17/9/2015 của UBND tỉnh). Đồng thời, UBND tỉnh thường xuyên tổ chức các đoàn công tác kiểm tra, đôn đốc các đơn vị đẩy nhanh tiến độ thực hiện quyết toán. Nhờ đó cuối năm 2015, toàn tỉnh đã có 1 dự án và 1 Ban Chỉ đạo Chương trình 327 hoàn thành quyết toán dự án; 2 dự án thuộc Chương trình 661 hoàn thành quyết toán. Điển hình như, Dự án Quy hoạch phát triển rừng phòng hộ sông Đà, huyện Tủa Chùa, tỉnh Lai Châu (nay là tỉnh Điện Biên), giai đoạn 1999 – 2010, do Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tủa Chùa làm chủ đầu tư với tổng số tiền quyết toán trên 11 tỷ đồng.

Trong buổi làm việc tại huyện Tuần Giáo về quyết toán dự án hoàn thành Chương trình 327, 661 và bàn giải pháp quản lý, khai thác rừng trồng vào cuối tháng 12/2015, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lò Văn Tiến kết luận tháo gỡ “nút thắt” trong quá trình thực hiện quyết toán, cụ thể: Trường hợp dự án bị thất lạc hồ sơ, chủ đầu tư phải có biên bản cam kết, giải trình hoặc đơn vị được nhận bàn giao hồ sơ từ chủ đầu tư đã giải thể, sát nhập phải có xác nhận của cơ quan chủ quản và văn bản pháp lý xác định rõ tên của dự án đầu tư gửi cơ quan thẩm tra quyết toán xem xét, thẩm tra, phê duyệt quyết toán theo giá trị cấp phát đã được cơ quan Kho bạc Nhà nước thẩm định. Đối với việc quản lý, khai thác diện tích rừng trồng thuộc Chương trình 327, 661 thì cho phép khai thác diện tích rừng sản xuất giao cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng đã hoàn thành quyết toán và được Tổ công tác liên ngành và UBND các huyện rà soát, xác nhận hiện trạng rừng trên thực địa. Đối với những diện tích rừng Chương trình 327, 661 đang tiến hành hoàn tất hồ sơ quyết toán, các đơn vị được phép triển khai đồng thời việc làm thủ tục khai thác gỗ với thủ tục quyết toán để khi hoàn thành quyết toán có thể khai thác luôn.

Với nỗ lực của các cấp, ngành, đến nay có khoảng 10 dự án đã lập xong báo cáo quyết toán các hạng mục đầu tư, các bảng biểu chi tiết và chứng từ gốc gửi Sở Tài chính, qua kiểm tra, đối chiếu đã trùng khớp với số liệu đối chiếu tại Kho bạc Nhà nước. Ví dụ như, Dự án Quy hoạch phát triển rừng phòng hộ Nậm Khoai – Nậm Mức – Nậm Cô (huyện Tuần Giáo và 1 phần huyện Mường Ảng). Hồ sơ quyết toán của dự án được lập chi tiết theo từng hạng mục, khối lượng và cụ thể đến từng hộ tham gia và toàn bộ chứng từ đã gửi Sở Tài chính với tổng số tiền đề nghị thanh toán gần 14 tỷ đồng; cùng với đó là Dự án Phát triển rừng phòng hộ Sông Mã (huyện Điện Biên Đông) do Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Điện Biên Đông làm chủ đầu tư; Dự án Quy hoạch phát triển rừng phòng hộ Ba Chà (huyện Mường Chà) do Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mường Chà làm chủ đầu tư…