Hàng Việt gặp khó vì rào cản phòng vệ thương mại

Bà Phạm Hương Giang, Phó trưởng Phòng Xử lý các vụ kiện phòng vệ thương mại của doanh nghiệp nước ngoài Bộ Công thương, nhấn mạnh, trong 5.448 vụ phòng vệ thương mại trên thế giới thì chống bán phá giá chiếm 4.757 vụ. Riêng hàng hóa Việt Nam cũng không ngoại lệ. Tính đến tháng 5-2016, có 12 vụ lẩn tránh thuế chống bán phá giá, 20 vụ tự vệ, 7 vụ chống trợ cấp, 64 vụ chống bán phá giá. Điều đáng lo ngại, hàng hóa Việt Nam liên tục đối mặt với các vụ kiện phòng vệ thương mại, không chỉ tăng về số lượng mà số thị trường khởi kiện hàng hóa Việt Nam ngày càng mở rộng. Trong khi đó, tình hình thực tế của doanh nghiệp Việt Nam là quy mô xuất khẩu còn nhỏ, chất lượng tăng trưởng chưa cao, cơ cấu chuyển dịch ngành còn hạn chế, đặc biệt khả năng tài chính để theo đuổi các vụ kiện còn yếu. Do vậy, hệ quả là hàng hóa Việt Nam bị áp thuế cao tại các thị trường xuất khẩu, tác động tiêu cực đến hoạt động của doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung, giảm lợi ích đáng lẽ được nhận từ các cam kết mở cửa của FTA. Không những thế, doanh nghiệp buộc phải chuyển hướng tìm kiếm các thị trường xuất khẩu khác hoặc đối mặt với khả năng bị kiện “domino” từ các nước khác. Ngoài ra, nhiều công ty FDI sau khi bị áp thuế, đã chấm dứt hoạt động và chuyển hướng xây dựng nhà máy tại các nước khác, ảnh hưởng đến tình hình thu hút đầu tư FDI.

Trước tình hình trên, Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công thương) đang xây dựng hệ thống cảnh báo sớm các vụ kiện chống bán phá giá, nhằm cung cấp thông tin về các biện pháp phòng vệ thương mại đang được áp dụng ở nhiều thị trường xuất khẩu trọng điểm của Việt Nam, hỗ trợ doanh nghiệp phòng tránh các rủi ro bị kiện chống bán phá giá. Cục cũng cập nhật dữ liệu xuất nhập khẩu, thông tin thị trường, quy định pháp lý để giúp doanh nghiệp hạn chế thiệt hại từ các vụ kiện chống bán phá giá, cảnh báo nguy cơ bị kiện tại những thị trường xuất khẩu, hỗ trợ thông tin điều tra và rà soát.