Vô tình hay hữu ý?

Thực hiện chỉ đạo của Sở Giao thông - Vận tải, ngày 11/7/2016, Bến xe khách tỉnh đã có Thông báo số 302/TB-BXKT về việc tổ chức đấu giá dịch vụ taxi vào đón khách tại Bến xe khách TP. Điện Biên Phủ với các nội dung cụ thể về đối tượng tham gia đấu giá là các đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng taxi trên địa bàn tỉnh, điều kiện, thủ tục, hình thức và thời gian địa điểm tổ chức đấu giá... và một trong những điều kiện bắt buộc là các doanh nghiệp đăng ký tham gia đấu giá phải có từ 30 xe taxi trở lên. Theo điều kiện đưa ra, chỉ có 2 đơn vị là Công ty Cổ phần Du lịch Xuân Long và Công ty TNHH Thông Lan đáp ứng được yêu cầu.

Đến ngày 18/7, Bến xe khách tỉnh tổ chức họp đánh giá hồ sơ và thỏa thuận giá dịch vụ thuê vị trí đỗ taxi tại bến xe khách TP. Điện Biên Phủ. Kết quả Hội đồng đấu giá dịch vụ taxi tại Bến xe khách TP. Điện Biên Phủ tính đến 5 giờ chiều ngày 16/7 chỉ có 2 bộ hồ sơ của 2 đơn vị trên tham gia đấu giá. Kết quả, cả 2 Công ty trên đều được thực hiện cung cấp dịch vụ taxi tại bến từ thời điểm cuối tháng 7/2016 với số lượng 10 xe, giá thuê 9 triệu đồng/tháng/đơn vị. Sự việc không có gì đáng nói nếu không có sự phản ứng gay gắt của một số doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ taxi khác trên địa bàn tỉnh. Các đơn vị đưa ra một số lý lẽ để chứng minh việc đấu giá không công bằng và có sự ưu ái đối với các doanh nghiệp đã trúng thầu. Cụ thể, thời gian từ khi Bến xe khách tỉnh ra thông báo đấu giá đến khi tổ chức đấu giá quá ngắn chỉ trong vòng 1 tuần, hạn chót nhận hồ sơ đấu giá còn ngắn hơn chỉ đến 5 giờ chiều ngày 16/7; điều kiện đăng ký tham gia đấu giá có quy định các doanh nghiệp tham gia đấu giá phải có tối thiểu 30 xe trở lên, trong khi với tình hình thực tế như tỉnh ta thì điều kiện đó quá cao so với các doanh nghiệp kinh doanh vận tải hành khách bằng taxi trên địa bàn tỉnh, vì vậy quy định này vô hình trung đã loại hầu hết các doanh nghiệp vừa và nhỏ ra khỏi cuộc chơi. Bên cạnh đó, theo Thông báo số 302 thì sẽ lựa chọn các hãng taxi theo hình thức đấu giá, tuy nhiên đến ngày 18/7, Bến xe khách tỉnh lại chuyển sang hình thức thỏa thuận giá dịch vụ thuê vị trí đỗ taxi với 2 công ty trên với biên bản rõ ràng của tất cả các bên liên quan.

Để làm rõ các nội dung trên, chúng tôi đã có buổi làm việc với ông Nguyễn Hoài Nam, Phó bến trưởng Bến xe khách tỉnh, đồng thời là Chủ tịch Hội đồng đấu giá. Ông Nguyễn Hoài Nam cho biết: Về nội dung đơn vị tham gia đấu giá phải có tối thiểu từ 30 xe trở lên, ông Nam giải thích: Thực hiện sự chỉ đạo của Sở Giao thông - Vận tải, Ban lãnh đạo Bến xe khách tỉnh cùng cấp ủy và các đoàn thể đã tổ chức họp bàn biện pháp tổ chức vận tải hành khách trước và trong khu vực Bến xe khách thành phố. Kết quả họp bàn đã thống nhất phương án lựa chọn 2 đơn vị vận chuyển khách bằng taxi có đủ điều kiện theo quy định, đơn vị được lựa chọn phải có năng lực về số lượng phương tiện xe để đảm bảo luôn có phương tiện quay vòng phục vụ giải tỏa khách, đặc biệt trong các dịp cao điểm từ 4 - 7 giờ sáng hàng ngày, nếu không tính toán kỹ sẽ dẫn đến tình trạng ách tắc cục bộ tại bến. Vì vậy, sau khi tính toán Ban lãnh đạo Bến xe cùng các thành viên đã thống nhất tiêu chí doanh nghiệp phải có từ 30 xe taxi trở lên mới đáp ứng được yêu cầu tham gia giải tỏa khách tại bến. Bởi theo khảo sát của Bến, trung bình một ngày có khoảng 200 khách có nhu cầu đi taxi tại bến. Về nội dung, Hội đồng đấu giá tự ý chuyển từ hình thức đấu giá sang thỏa thuận với các đơn vị tham gia đấu giá kinh doanh dịch vụ taxi tại bến xe, ông Nam cho rằng, tiêu chí đó trong Ban lãnh đạo bến xe đã thống nhất ngay từ ban đầu là lựa chọn 2 doanh nghiệp có đủ điều kiện để tránh tình trạng độc quyền. Trường hợp có từ 3 đơn vị tham gia đấu giá trở lên thì tổ chức đấu giá, nếu có dưới 3 đơn vị nộp hồ sơ thì không tổ chức đấu giá và xem xét thỏa thuận mức giá dịch vụ và ký kết hợp đồng kinh tế cho thuê vị trí đỗ taxi trong Bến xe khách TP. Điện Biên Phủ.

Cũng tại Thông báo số 1130 của Sở Giao thông  - Vận tải do ông Trịnh Văn Minh, Trưởng phòng Quản lý Vận tải - Phương tiện và Người lái ký, quy định Bến xe khách tỉnh chỉ được lựa chọn tối đa 5 xe taxi có đủ điều kiện để tham gia giải tỏa hành khách tại Bến xe khách TP. Điện Biên Phủ. Tuy nhiên, thực tế thì Bến xe khách lại cho đến 10 xe của 2 hãng taxi trên tham gia việc đón khách trong bến. Trước vấn đề này, ông Nam trình bày: Quá trình thực tế triển khai, chúng tôi thấy nếu lựa chọn tối đa 5 vị trí đón khách sẽ không đảm bảo phục vụ hành khách, nhất là vào các giờ cao điểm và những ngày nghỉ, lễ, dẫn đến tình trạng hành khách đi bộ ra ngoài cổng để bắt xe gây mất an toàn giao thông và ách tắc giao thông. Do đó, tôi đã báo cáo trực tiếp với lãnh đạo Sở Giao thông - Vận tải và chưa được lãnh đạo Sở cho phép triển khai bằng văn bản. Việc bố trí thêm 5 xe ngoài quy định của Sở do chúng tôi bố trí thêm được 5 vị trí đỗ xe mà không ảnh hưởng đến hoạt động vận tải khách tuyến cố định, lại giải tỏa được hành khách khỏi ùn tắc tại bến. Việc bố trí thêm được 5 xe vào bến đón khách cũng là điều kiện tốt để hành khách có thêm cơ hội lựa chọn xe, hãng taxi mình muốn đi. Nhưng trên thực tế có đúng 10 xe hay không thì lại chuyện khác. Bởi ngay buổi chiều ngày 10/10, sau khi làm việc với ông Nam xong, chúng tôi yêu cầu được chụp ảnh vị trí đỗ của taxi, trước khi chụp ảnh chúng tôi và ông Nam cũng đã đếm được 11 xe taxi đang đậu trong bến chứ không phải là 10 như ông Nam trình bày. Trước tình hình đó, ông Nam yêu cầu bảo vệ bến xe “đuổi” 1 xe ra để chúng tôi tác nghiệp và cho rằng lỗi tại bảo vệ để xe vào bến không kiểm soát được.

Trước những thông tin này và sau khi kiểm tra tình hình thực tế tại Bến xe khách TP. Điện Biên Phủ, ông Nguyễn Đình Giang, Giám đốc Sở Giao thông - Vận tải tỉnh đã có Văn bản 1534/SGTVT-VT ngày 9/9/2016 về việc tổ chức phục vụ khách bằng xe taxi tại Bến xe khách TP. Điện Biên Phủ cho rằng thời gian tới sẽ lựa chọn lại đơn vị vận tải, song trong thời gian chờ tổ chức lựa chọn lại, đồng ý để Bến xe khách tỉnh tiếp tục thực hiện hợp đồng với 2 đơn vị vận tải đã lựa chọn nhằm đảm bảo không ảnh hưởng đến việc phục vụ nhu cầu đi lại của hành khách. Đối với số lượng taxi được đỗ trong sân Bến xe khách TP. Điện Biên Phủ thì ngoài 5 vị trí xe taxi được phép đỗ trong bến theo quy định tại Văn bản 1130/SGTVT-TB ngày 1/7/2016 thì Sở Giao thông - Vận tải cũng đồng ý để Bến xe khách tỉnh được bổ sung 5 vị trí đỗ xe taxi chờ vào vị trí đón khách trong bến.

Như vậy, rõ ràng trước khi được Sở Giao thông - Vận tải cho phép bổ sung 5 vị trí xe trong bến thì Bến xe khách tỉnh đã tự ý bổ sung 5 xe taxi vào vị trí đón khách. Điều này không chỉ làm trái với văn bản chỉ đạo của Sở Giao thông - Vận tải mà còn khiến nhiều đơn vị kinh doanh taxi bức xúc, cho rằng tính cạnh tranh trong kinh doanh dịch vụ hành khách bằng taxi thiếu công bằng. Do vậy, thời gian tới Sở Giao thông  - Vận tải tỉnh chỉ đạo Bến xe khách tỉnh tổ chức đấu giá chọn lại các đơn vị cung ứng dịch vụ taxi trong bến công bằng, khách quan và trên hết là đảm bảo chất lượng phục vụ hành khách khi tham gia.