Không chỉ là kỳ vọng

Tín hiệu khả quan

Sau gần chục năm thực hiện dự án phát triển cây cao su trên địa bàn tỉnh, tháng 6/2017 Công ty Cổ phần Cao su Điện Biên bắt đầu cạo xả mủ hàng loạt trên diện tích năm đầu đưa vào khai thác. Những dòng nhựa trắng tuôn chảy là minh chứng bước đầu thuyết phục, củng cố niềm tin cho cán bộ, người dân vùng dự án trước hoài nghi trồng cao su liệu có cho mủ? Sau hơn 2 tháng đưa vào khai thác trên 620ha, với sự chuẩn bị chu đáo cho công tác mở cạo, thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, thời gian cạo, đến nay Công ty đã thu được hơn 100 tấn mủ đông. Ông Phan Văn Lợi, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Cao su Điện Biên phấn khởi, cho biết: Năm đầu đưa vào khai thác, kế hoạch giao của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam là năng suất vườn cây đạt 0,65 tấn mủ khô/ha (tương đương với 1,3 tấn mủ đông/ha). Thời gian đưa vào cạo chưa nhiều, song với kết quả bước đầu thì có thể khẳng định, năng suất vườn cây đưa vào khai thác sẽ đạt và vượt kế hoạch giao. Dù chưa thể so sánh với vùng truyền thống như Tây Nguyên hay Đông Nam Bộ, nhưng với thâm niên từng làm lãnh đạo tại một số công ty cao su tại khu vực miền Trung, theo ông Phan Văn Lợi: Những diện tích vườn cây hiện đưa vào khai thác có nhiều tín hiệu khả quan, năng suất sẽ vượt so với các vườn cây cao su ở một số tỉnh miền Trung đã trồng và đưa vào khai thác.

Cán bộ kỹ thuật Nông trường Cao su Điện Biên hướng dẫn người dân xã Mường Pồn (huyện Điện Biên) kỹ thuật cạo mủ cao su.

Trước diễn biến giá tốt, khi từ đầu năm 2017 đến nay giá cao su liên tục tăng, tạo tâm lý phấn khởi trong công nhân, người lao động. Tranh thủ thời cơ thuận lợi này, Công ty đều đặn khai thác hơn 620ha cao su tại huyện Điện Biên và Mường Chà, không bỏ cạo dù thời tiết bất thuận mưa nhiều, đường lên lô gặp khó khăn, nhất là ở những lô đồi cao su cách xa đường giao thông. Khuyến khích, động viên người lao động, công nhân tham gia cạo mủ, Công ty thực hiện chế độ ăn giữa ca cho người lao động (10.000 đồng/người/bữa); trang bị bảo hộ lao động, đèn điện, quần áo, găng tay, ủng cao cổ… tạo thuận lợi cho việc khai thác mủ.

Đội sản xuất số 2 Mường Pồn, Nông trường Cao su Điện Biên hiện đưa vào cạo mủ 86ha cây cao su. Hàng ngày, có 21 công nhân, lao động trực tiếp cạo mủ (trong đó, 5 hộ nhận khoán vườn cây). Thời gian cạo, bắt đầu từ 4 giờ sáng và kết thúc vào 7 giờ sáng. Chị Quàng Thị Ánh, công nhân Đội sản xuất số 2 Mường Pồn - người có thu nhập khá cao từ công việc cạo mủ, chia sẻ: Mình nhận khoán cạo gần 400 cây cao su. Để lấy được nhiều mủ, chất lượng tốt, ít mủ tạp, quan trọng nhất là kỹ thuật cạo và thời gian cạo. Chính vì vậy, ngày nắng cũng như ngày mưa, công việc cạo mủ không thể dừng nghỉ, vì dừng nghỉ sẽ ảnh hưởng đến sản lượng mủ thu hoạch trong tháng, ảnh hưởng đến thu nhập của chính mình. Sáng nào cũng vậy, 3 giờ sáng mình bắt đầu dậy chuẩn bị tư trang, vật dụng để lên lô và vật dụng không thể thiếu là dao cạo, đèn tích điện, thuốc chống muỗi, vắt... Sau 7 giờ sáng, công việc cạo mủ kết thúc, công nhân tập trung tại đội sản xuất báo cáo với cán bộ phần việc thực hiện vừa là để nghỉ ăn giữa ca. Buổi chiều, công tác kiểm tra máng cạo, vườn cây lại bắt đầu. Cứ sau 4 ngày, hầu hết các máng đều đầy mủ (khoảng 1,8 lít). Đợi mủ đông mới trút đưa về đội sản xuất làm thủ tục bàn giao, nhập kho. Sau hơn 2 tháng đảm nhiệm công việc cạo mủ, thu nhập của chị Ánh đã tăng lên, đạt 4,5 triệu đồng/tháng.

Theo chân chị Ánh lên lô khi trời mưa tầm tã, quãng đường buộc phải đi bộ gần một cây số đất đỏ trơn trượt nhưng chị Ánh chẳng nề hà, ngại việc. Chị Ánh bảo, trước làm ngô, làm lúa nương vất vả hơn nhiều mà thu nhập bấp bênh, cuộc sống vất vả; nên đoạn đường này đâu có thấm gì khi có công việc ổn định, thu nhập tốt. Nhìn chị Ánh tỉ mỉ vạch từng tấm chắn nước trên máng, kiểm tra từng đường cạo, chúng tôi tin, chỉ với người gắn bó, coi cao su như cây trồng của chính gia đình mình mới có sự tận tâm, trách nhiệm đến thế.

Tiếp tục mở miệng cạo

Thực hiện sự chỉ đạo của Tập đoàn Công nghiệp cao su đối với việc đưa vườn cây đủ tuổi vào khai thác mà tiêu chuẩn mở cạo mới không nhất thiết phải đạt độ đồng đều 70% như quy trình ban hành, nhưng phải đảm bảo hiệu quả về kinh tế, kỹ thuật và xã hội. Công ty Cổ phần Cao su Điện Biên tiếp tục rà soát, thống kê diện tích các vườn cây đủ tuổi khai thác nhưng tỷ lệ độ đồng đều thấp hơn quy trình, đề nghị Tập đoàn phê duyệt bổ sung đưa vào khai thác trong năm 2017. Việc tiếp tục đưa diện tích các vườn cây đưa vào khai thác không chỉ giải quyết việc làm cho công nhân, người lao động trong vùng dự án mà còn tạo sản phẩm, tăng hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị - Ông Phan Văn Lợi, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Cao su Điện Biên cho biết và trong khi chưa xây dựng được Nhà máy chế biến thành phẩm, Công ty chuẩn bị hoàn thiện lắp đặt máy cán vắt mủ cao su để loại bỏ tạp mủ trước khi vận chuyển đến nơi chế biến nhằm giảm chi phí vận chuyển, nâng cao giá trị sản phẩm.

Là người có khá nhiều năm được giao phụ trách về dự án phát triển cây cao su của tỉnh, ông Lò Quang Chiêu, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cung cấp khá nhiều thông tin cho chúng tôi. Theo ông Chiêu, sau nhiều năm chờ đợi, cây cao su đưa vào khai thác là cơ sở để khẳng định cao su chính thức cho mủ. Tuy là năm đầu đưa vào cạo mủ, nhưng qua đánh giá vườn cây cho mủ khá tốt, chất lượng mủ đáp ứng yêu cầu kỹ thuật. Những năm tiếp theo đưa vào khai thác, năng suất mủ sẽ cao hơn. Do cao su là cây công nghiệp dài ngày nên hiệu quả kinh tế không thể tính một sớm một chiều mà phải tính trong cả chu kỳ và xem xét hiệu quả tổng hợp. Đối với vấn đề trồng mới, từ năm 2016 đến nay trên địa bàn toàn tỉnh đã dừng mở rộng diện tích trồng mới cây cao su theo đúng chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tuy nhiên, ông Chiêu cho rằng, nếu dừng ở quy mô như hiện nay, diện tích hơn 3.700ha sẽ không đảm bảo vùng nguyên liệu cho việc xây dựng Nhà máy chế biến mủ cao su của Công ty Cổ phần Cao su Điện Biên; cũng như sẽ ảnh hưởng đến việc làm, thu nhập của người lao động trên địa bàn.