Giải ngân vốn các chương trình mục tiêu quốc gia đạt thấp

Việc chậm giải ngân vốn ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ thi công các dự án, công trình. Trong ảnh: Người dân bản Háng Sua, xã Tìa Dình làm đường giao thông nông thôn.

Năm 2018, huyện Ðiện Biên Ðông được phân bổ hơn 51,5 tỷ đồng để thực hiện các CTMTQG. UBND huyện Ðiện Biên Ðông triển khai nhiều biện pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn nhưng đến nay kết quả vẫn đạt thấp. Tính đến ngày 20/7/2018, toàn huyện mới giải ngân được gần 15 tỷ đồng, đạt gần 29% kế hoạch vốn. Trong đó tập trung chủ yếu ở các công trình, dự án tiếp chi hoàn thành; còn đối với các dự án, công trình khởi công mới thì hầu như chưa thực hiện giải ngân được. Một trong những chương trình có tỷ lệ giải ngân đạt thấp là giảm nghèo bền vững. Năm 2018 kế hoạch giao hơn 35,3 tỷ đồng, song đến cuối tháng 7 mới chỉ giải ngân được hơn 8,7 tỷ đồng. Việc giải ngân vốn cũng chỉ tập trung tại các dự án tiếp chi hoàn thành như: Dự án Nâng cấp đường giao thông bản Thẩm Mỹ A, B - Nà Sản (xã Xa Dung); Dự án Ðường giao thông Na Sang - Tà Té A, B, C, D (xã Noong U)... Ðây là những dự án khởi công từ năm 2017 đến nay đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Việc giải ngân vốn đối với chương trình xây dựng nông thôn mới còn khó khăn hơn nữa. Theo kế hoạch giao năm 2018, vốn cho chương trình xây dựng nông thôn mới là 16,2 tỷ đồng, tuy nhiên đến nay mới giải ngân được hơn 6,2 tỷ đồng. Tỷ lệ giải ngân vốn 100% thuộc về các công trình, dự án tiếp chi từ năm trước, như: Dự án Nước sinh hoạt bản Phiêng Muông A (xã Pú Hồng); đường nội đồng bản Chua Ta A (xã Tìa Dình); đường Co Kham - Huổi Xiêm (xã Mường Luân)…

Ðối với các dự án khởi công mới năm 2018 có tổng vốn được giao hơn 6,5 tỷ đồng, nhưng đến nay chưa giải ngân được. Theo ông Trần Văn Ngọc, Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Ðiện Biên Ðông, nguyên nhân bởi hiện nay nội dung hỗ trợ sản xuất và đầu tư cơ sở hạ tầng thuộc chương trình xây dựng nông thôn mới đã giao cho các xã làm chủ đầu tư dự án. Song năng lực của cán bộ cơ sở còn hạn chế, việc lập hồ sơ dự án, thanh quyết toán, quản lý chất lượng công trình... còn yếu dẫn đến việc giải ngân vốn gặp nhiều khó khăn. Ðiển hình là công trình nâng cấp Thủy lợi Sư Lư trên địa bàn xã Na Son, chủ đầu tư là UBND xã Na Son. Ðây là công trình tiếp chi hoàn thành, được thực hiện từ năm 2017 và hoàn thành năm 2018, đến nay vẫn chưa thể giải ngân vốn do hồ sơ, giấy tờ liên quan đến dự án chưa hoàn thiện.

Việc giải ngân vốn chậm không chỉ ảnh hưởng tiến độ thực hiện các CTMTQG trên địa bàn huyện, ảnh hưởng đến quyền lợi thụ hưởng của người dân mà còn dẫn tới nguy cơ huyện Ðiện Biên Ðông sẽ “mất vốn” vì bị thu hồi do chương trình, dự án chưa triển khai thực hiện. Theo phân tích của ông Trần Văn Ngọc, Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Ðiện Biên Ðông: Nguyên nhân chính là do việc phân bổ vốn từ Trung ương về chậm. Theo quy định tại Khoản 2, Ðiều 9, Quy chế quản lý, điều hành thực hiện các CTMTQG ban hành kèm theo Quyết định số 41/2016/QÐ-TTg ngày 10/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ thì thời hạn phân bổ kế hoạch vốn CTMTQG năm 2018 đến hết ngày 31/3/2018. Tuy nhiên, đến giữa tháng 3/2018 các bộ, ngành Trung ương mới có văn bản hướng dẫn địa phương triển khai phân bổ vốn CTMTQG giảm nghèo bền vững, dẫn đến việc phân bổ vốn từ tỉnh về huyện bị chậm tiến độ. Bên cạnh đó, việc áp dụng các quy định về quản lý đầu tư công trong thực hiện các dự án đầu tư thuộc CTMTQG còn nhiều lúng túng, nhất là việc thực hiện các quy trình lập, thẩm định và phê duyệt các dự án. Ngoài ra, công tác chuẩn bị đầu tư còn mất nhiều thời gian, từ khâu triển khai lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công, tổ chức đấu thầu, lựa chọn nhà thầu đến tổ chức thi công... Khi xong các thủ tục đó thì bước vào mùa mưa nên khó triển khai thi công; nhiều công trình phải tạm dừng thi công.

Ðiện Biên Ðông là một trong những huyện nghèo nhất cả nước, đời sống người dân còn nhiều khó khăn, hạ tầng kinh tế - xã hội còn hạn chế, bất cập. Trong khi nguồn ngân sách của huyện còn hạn hẹp thì nguồn vốn từ các CTMTQG là rất quan trọng. Vì vậy, việc giải ngân vốn không chỉ có ý nghĩa về mặt tài chính - ngân sách mà việc hoàn thành giải ngân còn là yếu tố quan trọng để chuẩn bị cho kế hoạch đầu tư phát triển những năm tiếp theo. Thời gian của năm 2018 không còn nhiều, để đảm bảo giải ngân kế hoạch vốn giao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, từ nay đến cuối năm UBND huyện chỉ đạo các đơn vị liên quan nâng cao vai trò, trách nhiệm, khẩn trương rà soát tình hình triển khai từng dự án, đôn đốc tiến độ thực hiện. Phối hợp chặt chẽ với các chủ đầu tư thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành việc thu hồi đất, giải phóng mặt bằng theo quy định của Nhà nước. Tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc các chủ đầu tư, nhà thầu đẩy nhanh tiến độ; chấp hành nghiêm chế độ báo cáo định kỳ theo quy định; khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, thanh toán khi có khối lượng nghiệm thu, không để dồn đến cuối năm.