Trăn trở nỗi niềm an cư

Mông lung từ địa giới hành chính

Nậm Khẩu Hu là bản đồng bào dân tộc Mông sinh sống thuần nông, vốn thuộc địa giới hành chính của xã Nà Nhạn, huyện Ðiện Biên. Theo phương án bố trí, sắp xếp ổn định dân tái định cư hồ Nậm Khẩu Hu thì các hộ dân bản Nậm Khẩu Hu cũ được di chuyển sang bản tái định cư ở khu vực ngoài lòng hồ Thủy điện Nậm Khẩu Hu để sinh sống. Khu vực này thuộc địa giới hành chính của xã Hua Thanh, huyện Ðiện Biên, nhưng đến nay bản Nậm Khẩu Hu vẫn thuộc quản lý hành chính của xã Nà Nhạn.

Ðiều đáng nói, sau khi chuyển sang nơi ở mới nhưng đất sản xuất của bà con Nậm Khẩu Hu vẫn phải sử dụng ở bản cũ, bởi nơi ở mới, quỹ đất hạn hẹp chỉ bố trí được chỗ ở. Ông Giàng A Tú, Trưởng bản Nậm Khẩu Hu cho biết: “Ở bản mới, chúng tôi chưa được bố trí đất sản xuất nên dân bản vẫn một chốn hai nơi. Ðể đi lao động sản xuất, bà con phải quay về bản cũ cách bản mới khoảng 2 - 3km. Ðiều này không hề thuận tiện cho phát triển nông nghiệp”.

Trao đổi với chúng tôi về bất cập này, ông Quàng Văn Sơn, Chủ tịch UBND xã Nà Nhạn cho biết: “Từ khi di chuyển bản Nậm Khẩu Hu, chính quyền xã đã đề nghị với UBND huyện Ðiện Biên có phương án chuyển bản tái định cư Nậm Khẩu Hu sang thuộc quản lý hành chính của xã Hua Thanh để bà con thuận tiện trong việc sinh sống, đi lại, nhưng bà con dân bản không đồng ý. Lý do căn bản là đất sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi của họ vẫn gắn với xã Nà Nhạn nên bà con lo ngại mất đất sản xuất nếu như chuyển xã”.

Cũng theo ông Quàng Văn Sơn, hiện nay UBND huyện Ðiện Biên đang rà soát, nghiên cứu điều chỉnh địa giới hành chính cho bản Nậm Khẩu Hu về quản lý của xã Hua Thanh. Tuy nhiên, việc này chưa thực hiện được vì chưa có phương án bố trí đất sản xuất. Giờ đây người dân Nậm Khẩu Hu vẫn mông lung tự hỏi mình ở xã nào và bao giờ được bố trí đất sản xuất?

Cầu treo bản Nậm Khẩu Hu mới có 2 trụ cầu nhưng chưa có mặt cầu nhiều năm nay.

Bao giờ hoàn thiện hạ tầng?

Thực tế, phương án sắp xếp ổn định dân tái định cư hồ Nậm Khẩu Hu đã được UBND tỉnh phê duyệt từ năm 2011, nhưng do nhiều khó khăn, vướng mắc trong đền bù, giải phóng mặt bằng nên tới năm 2016, người dân Nậm Khẩu Hu mới được chuyển về bản mới sinh sống. Tại bản mới, có 2 công trình là: Công trình cấp nước sinh hoạt và cầu treo bản Nậm Khẩu Hu, đáng lẽ phải đưa vào sử dụng, đảm bảo cho bà con yên tâm sinh sống. Thế nhưng, theo trưởng bản Giàng A Tú, công trình nước sinh hoạt đưa vào sử dụng được vài tháng thì đã hỏng; còn riêng cầu treo Nậm Khẩu Hu, đến nay vẫn chưa hoàn thiện.

Dẫn chúng tôi đi thăm công trình nước sinh hoạt nằm trên đầu nguồn suối Khẩu Hu, cách bản tái định cư Nậm Khẩu Hu khoảng 1km, ông Giàng A Tú chỉ cho chúng tôi đập đầu mối và bể chứa nước của công trình, nói: “Không hiểu họ làm đập đầu nguồn kiểu gì và bể chứa, đường ống ra sao mà sử dụng được vài tháng đã không còn chảy nước nữa”.

Quan sát hệ thống đập đầu mối, chúng tôi thấy hệ thống đập được xây dựng khá sơ sài trên bãi đá của dòng suối Khẩu Hu; đường ống dẫn nước từ đập đầu mối đã hư hỏng nên không thể dẫn nước vào bể chứa, bể lọc khiến nước sinh hoạt không chảy được về bản. Ðể có nước sinh hoạt, trưởng bản Giàng A Tú đã bỏ tiền đầu tư làm đường ống dẫn nước dài 500m, kéo nước từ trên khe suối về giữa bản cho bà con sử dụng. Tuy nhiên, nước trên khe không dồi dào, nhất là vào mùa khô; còn vào mùa mưa thì nước đục ngầu.

Ðối với cầu treo bản Nậm Khẩu Hu, theo quan sát, chúng tôi chỉ thấy 2 trụ cầu được xây dựng ở 2 bên bờ suối, không có mặt cầu. Ðể đi lại qua suối Khẩu Hu, bà con bản Nậm Khẩu Hu đã làm cầu tre tạm bắc qua, nhưng cứ vào mùa mưa nước suối dâng cao cầu tạm lại trôi và dân lại bỏ công làm cầu tạm khác.