Tăng thu nhập nhờ trồng rau an toàn

Sau khi tái định cư, diện tích sản xuất của người dân TX. Mường Lay bị thu hẹp. Ðể khắc phục tình trạng thiếu tư liệu sản xuất cho nông dân, tháng 10/2016, Hội Nông dân TX.  Mường Lay tổ chức mô hình sản xuất rau an toàn đầu tiên tại phường Sông Ðà, quy mô 0,8ha với 14 hộ dân tham gia. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, người dân gặp không ít khó khăn, do diện tích đất bãi dự phòng là nơi tập trung các loại phế thải của các công trình xây dựng hạ tầng trên địa bàn những năm trước. Hội Nông dân đã phân công cán bộ đến từng hộ động viên, giúp nhân công đến khi đất được cải tạo cơ bản. Khó khăn nối tiếp khó khăn, có đất rồi lại thiếu nước; tình trạng thả rông trâu, bò... Nhưng với quyết tâm cao, các gia đình hội viên tiếp tục góp công, góp tiền để đầu tư lắp đặt đường ống dẫn nước tưới với chiều dài 2,5km, tổng số tiền đầu tư gần 20 triệu đồng; rào vườn để trâu, bò không phá hoại hoa màu. Kết quả, ngay từ vụ đầu mô hình đã xuất bán ra thị trường trên 5 tấn rau củ các loại, thu nhập trên 60 triệu đồng.

Nhận thấy hiệu quả từ mô hình, đầu năm 2017, phường Sông Ðà mượn thêm một số diện tích đất bãi dự phòng để chia cho các hộ dân cải tạo trồng rau màu. Ðồng thời hỗ trợ đường ống dẫn nước và máy xúc cuốc xới toàn bộ diện tích đất để người dân cải tạo đưa vào sản xuất. Nhờ đó, tổng diện tích sản xuất các loại rau màu của phường Sông Ðà đã tăng lên gần 5ha, sản lượng trung bình mỗi năm ước đạt gần 200 tấn. Nhiều hộ có thu nhập ổn định từ 30 - 50 triệu đồng mỗi năm từ trồng rau an toàn.

Khác với phường Sông Ðà, xã Lay Nưa có diện tích bãi bồi ít, để có đất trồng rau, người dân đã chuyển đổi những diện tích ruộng một vụ kém hiệu quả. Ông Lò Văn Trường, bản Ho Cang, xã Lay Nưa cho biết: Trước đây, nhiều hộ dân trong bản đã tận dụng khu đất bồi lấp ven lòng hồ sông Ðà cải tạo thành đất trồng lúa. Tuy nhiên nhận thấy nhu cầu rau xanh của người dân thị xã khá lớn, từ năm 2013 một số hộ chuyển đổi sang trồng rau an toàn. Trong quá trình sản xuất, người dân không phun bất kỳ loại thuốc bảo vệ thực vật nào, thay vào đó dùng các loại phân chuồng hoai mục và phân hữu cơ vi sinh. So với trồng lúa, lợi nhuận kinh tế từ trồng rau an toàn mang lại cao gấp nhiều lần. Ðơn cử như gia đình tôi, với 800m2 đất trồng lúa 1 vụ, mỗi năm trừ chi phí cho thu nhập chưa đến 10 triệu đồng, nhưng từ khi chuyển sang trồng rau an toàn với các loại đỗ, bắp cải, mướp, cà và rau thơm, mỗi năm trừ chi phí thu nhập từ 40 - 50 triệu đồng.

Hiệu quả từ mô hình trồng rau an toàn đã thúc đẩy nhiều hộ dân trên địa bàn xã Lay Nưa mạnh dạn chuyển đổi đất trồng lúa sang trồng rau. Từ quy mô gia đình nhỏ lẻ, đến nay, toàn xã có khoảng 30 hộ chuyên sản xuất rau theo hướng an toàn với diện tích 7,5ha, mỗi năm cung cấp từ 72 - 73 tấn rau xanh các loại cho thị trường, tạo thu nhập ổn định cho nhiều hộ nông dân.

Ông Hà Quang Hưng, Trạm trưởng Trạm Khuyến nông - Khuyến ngư TX. Mường Lay cho biết: Thực hiện Dự án Di dân, tái định cư Thủy điện Sơn La, TX. Mường Lay bị thu hồi hơn 600ha đất để xây dựng các khu, điểm TÐC hoặc bị ngập nước. Trong đó, trên 80% diện tích là đất nông nghiệp (gần 500ha). Ðể khắc phục tình trạng thiếu đất sản xuất cho nông dân, Thị ủy, UBND TX. Mường Lay một mặt chỉ đạo các cơ quan chức năng tiếp tục đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nông nghiệp, nông thôn; trong đó tập trung cải tạo lớp đất mặt các bãi tưới thuộc các công trình thủy lợi bản Ðớ, Na Tung, bản Mo... Mặt khác vận động, hướng dẫn người dân tận dụng những bãi đất trống, bãi bồi bên hồ sông Ðà và chuyển đổi ruộng 1 vụ kém hiệu quả sang trồng rau an toàn. Trong thời gian tới, sau khi được phân bổ nguồn vốn hậu tái định cư thủy điện Sơn La, thị xã sẽ đầu tư quy hoạch khoảng 5ha diện tích đất trồng rau trên địa bàn phường Sông Ðà theo hướng VietGAP, nhằm nâng cao chất lượng cũng như phát triển bền vững mô hình trồng rau trên địa bàn.