Lợi ích của mô hình điện mặt trời áp mái

Theo khảo sát của Công ty Ðiện lực Ðiện Biên, trên địa bàn tỉnh có trên 50% mái nhà có khả năng lắp đặt ÐMTAM hiệu quả. Ðiện Biên là tỉnh có nhiều nắng, khoảng từ 115 - 215 giờ/tháng và 1.820 - 2.035 giờ/năm. Các tháng có giờ nắng thấp là tháng 6 - 7; các tháng có giờ nắng cao thường là 3, 4, 8 và tháng 9. Do đó, tỉnh có nhiều lợi thế khi triển khai mô hình điện mặt trời áp mái.

Ông Lê Mạnh Hùng, Trưởng phòng Kinh doanh điện năng (Công ty Ðiện lực Ðiện Biên) cho biết: Có rất nhiều lợi ích mà ÐMTAM đem lại cho cả Nhà nước và người tiêu dùng. Ðối với Nhà nước có thêm một nguồn năng lượng sạch với sản lượng khá cao, giảm tối đa nguồn vốn ngân sách phải đầu tư vào các công trình nguồn phát và lưới truyền tải điện. Mặt khác, ÐMTAM góp phần làm giảm áp lực cho hệ thống điện lưới, giảm tiền điện cho người tiêu dùng do giảm điện năng tiêu thụ từ lưới điện, số điện năng sử dụng thừa có thể bán lại cho Công ty Ðiện lực Ðiện Biên. Hơn nữa, việc lắp đặt tấm pin lên mái nhà giúp mái nhà cách nhiệt, giảm điện năng tiêu thụ cho máy điều hòa trong nhà.

Gia đình chị Phan Thị Yến, phường Tân Thanh (TP. Ðiện Biên Phủ) là một trong những hộ sử dụng mô hình ÐMTAM trong sinh hoạt. Sau thời gian lắp đặt và sử dụng mô hình với hệ thống gồm tấm pin công suất 22kWp, 1.281 điện năng phát trên lưới đã có thể tiết kiệm cho gia đình từ 400.000 đồng/tháng.

Hiện nay, tại Công ty Ðiện lực Ðiện Biên có 55 khách hàng sử dụng ÐMTAM với tổng công suất 1.017,39kWp. Ðây là con số còn khiêm tốn song bước đầu người dân, doanh nghiệp đã biết những ưu điểm và sử dụng mô hình này. Theo tính toán, một hộ gia đình lắp đặt hệ thống ÐMTAM diện tích 20m2 sẽ cho công suất 3kWp. Suất đầu tư cho 1kWp hơn 10 triệu đồng. Trung bình lượng điện sản sinh được sử dụng tại chỗ 20%, 80% còn lại được bán cho công ty điện lực thì thời gian thu hồi vốn khoảng 8 năm. Giá bán điện mặt trời năm 2019 được Bộ Công Thương đề xuất Thủ tướng Chính phủ tiếp tục áp dụng là 9,35 UScent/kWh (tương đương khoảng 2.150 đồng) đến hết năm 2021 (thanh toán bằng tiền đồng Việt Nam theo tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam so với đô la Mỹ do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố vào ngày công bố tỷ giá cuối cùng của năm trước). Các hệ thống ÐMTAM hiện nay có tuổi thọ khoảng 25 năm. Lợi ích trực tiếp cho hộ gia đình là cắt giảm chi phí tiền điện và có thêm thu nhập, cách nhiệt mái nhà trong mùa nắng nóng.

Ông Lê Mạnh Hùng cho biết thêm: Sau khi khách hàng hoàn thiện đăng ký sử dụng ÐMTAM, đơn vị sẽ làm thủ tục đấu nối mua bán điện, lắp đặt công tơ 2 chiều (thay vì 1 chiều như trước đây). Vào những ngày mưa gió, không có nắng, khách hàng vẫn có thể sử dụng điện cho sinh hoạt bằng cách đổi từ ÐMTAM sang điện lưới. Ở quy mô lớn, việc phát triển ÐMTAM giúp nâng cao nhận thức của người tiêu dùng khi sử dụng năng lượng sạch, giảm sử dụng năng lượng hóa thạch và hạn chế biến đổi khí hậu. Rào cản lớn nhất khi lắp đặt hệ thống này là chi phí không nhỏ, trung bình hơn 10 triệu đồng/1kWp. Mỗi gia đình trung bình phải lắp đặt từ 2 - 3kWp, tương đương từ 20 triệu đồng trở lên. Song lợi ích lâu dài về kinh tế thì sau khoảng 6 năm người lắp đặt sẽ hoàn vốn, trong khi thiết bị được bảo hành trong thời gian dài.