Sớm tháo gỡ khó khăn các dự án liên kết phát triển mắc ca

Huyện Ðiện Biên có 2 dự án đầu tư phát triển cây mắc ca với tổng diện tích khoảng  4.013,6ha; gồm: Dự án đầu tư phát triển cây mắc ca kết hợp với trồng cây lâm nghiệp do Công ty TNHH HL Ðiện Biên đầu tư tại 2 xã: Thanh Xương, Thanh An và Dự án trồng mắc ca kết hợp với trồng rừng, dược liệu và xây dựng khu chế biến sản phẩm tại xã Phu Luông do Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thương mại và Ðầu tư Phú Thịnh đầu tư. Các dự án này đều bị chậm tiến độ so với kế hoạch đăng ký với tỉnh do doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong việc tích tụ đất đai để thực hiện dự án hoặc vướng mắc trong xác định tính pháp lý của các lô đất khi người dân liên kết sản xuất với doanh nghiệp.

Dự án đầu tư phát triển cây mắc ca kết hợp với trồng cây lâm nghiệp tại 2 xã: Thanh Xương và Thanh An có quy mô 522ha với tổng mức đầu tư bước đầu xây dựng dự án là 127 tỷ đồng. Hiện nay, Công ty TNHH HL Ðiện Biên đang tiến hành điều chỉnh dự án từ trồng mắc ca đơn thuần sang trồng theo hướng nông nghiệp công nghệ cao nên tổng mức đầu tư tăng lên thành 290 tỷ đồng. Dự án đã trồng được 80ha tại xã Thanh An còn tại xã Thanh Xương gặp khó khăn, vướng mắc. Tìm hiểu được biết, trước đây những diện tích này UBND tỉnh đã có dự án cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo Quyết định 163/QÐ-UBND. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện, các đơn vị tư vấn đã thực hiện không đúng thực tế hiện trạng đất của người dân. Kết quả là người dân vẫn được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng sau khi đối chiếu lại vị trí, diện tích khu đất đều không đúng với hiện trạng. Do đó, khi Công ty TNHH HL Ðiện Biên tiến hành liên kết với người dân để triển khai dự án trồng mắc ca thì không thể làm hợp đồng liên kết hoặc không thể nhận chuyển nhượng đất với người dân vì giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không có tính pháp lý.

Về phía người dân 2 xã: Thanh Xương và Thanh An rất đồng thuận, mong muốn liên kết với công ty để trồng mắc ca trên những diện tích nương bạc màu, bỏ hoang. Song để ký được hợp đồng liên kết, người dân phải chứng minh được khu đất hoặc mảnh nương có ý định góp là của mình, nghĩa là đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Ông Lường Văn Giới, Ðội trưởng đội 14, xã Thanh Xương cho biết: “Ðội có 75 hộ thì hơn 40 hộ đồng ý chuyển nhượng đất hoặc liên kết với doanh nghiệp để trồng cây mắc ca. Ðây đều là đất nương, xa nơi ở, đường đi không thuận lợi, trước đây bà con trồng ngô, sắn, lúa nương nay đất bạc màu nên hầu hết bị bỏ hoang đã gần 2 năm. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cam kết trong quá trình triển khai dự án sẽ sử dụng lao động tại địa phương. Mỗi hộ trên địa bàn triển khai dự án được công ty tiếp nhận từ 1 - 2 lao động, mức lương khởi điểm khoảng 4 - 5 triệu đồng/người/tháng và được đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp nên bà con yên tâm và ủng hộ”.

Ông Dương Ðức Chính, Giám đốc Công ty TNHH HL Ðiện Biên cho biết: Công ty đã thuê đơn vị tư vấn độc lập tiến hành đo đạc, quy chủ lại toàn bộ diện tích đất của người dân tham gia liên kết hoặc chuyển nhượng đất. Sau đó trình thẩm định tại UBND xã, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện, Sở Tài nguyên và Môi trường. Hiện nay Công ty đã hoàn thành đo đạc, quy chủ đợt đầu với tổng diện tích 220ha tại xã Thanh Xương và Thanh An; hồ sơ đã được Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định xong, UBND 2 xã: Thanh Xương và Thanh An đã đóng dấu bản đồ và đang trình phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Ðiện Biên thẩm định. Tuy nhiên đến nay đã quá thời hạn giải quyết nhưng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện vẫn chưa xử lý xong để tiến hành cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân. Công ty đã chủ động trả toàn bộ chi phí thuê tư vấn, đo đạc, quy chủ (đơn giá 3 triệu đồng/ha). Vì vậy, chúng tôi mong muốn các cơ quan chức năng của huyện quan tâm, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc trình duyệt hồ sơ, thủ tục để sớm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân. Từ đó, công ty có thể sớm ký hợp đồng liên kết hoặc chuyển nhượng với người dân để dự án được khởi động.

Dự án trồng mắc ca kết hợp với trồng rừng, dược liệu và xây dựng khu chế biến sản phẩm tại xã Phu Luông (huyện Ðiện Biên) do Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thương mại và Ðầu tư Phú Thịnh triển khai thực hiện. Quy mô dự án gồm: Trồng 3.508,6ha mắc ca trên đất không có rừng; trồng dược liệu xen với cây mắc ca; trồng bổ sung làm giàu rừng 1.041,3ha. Dự án dự kiến hoàn thành năm 2022 với tổng mức đầu tư 1.465,2 tỷ đồng. Dự án đã được UBND tỉnh quyết định cho nhà đầu tư thuê 158ha đất tại xã Phu Luông. Hiện nay huyện Ðiện Biên đang hoàn tất thủ tục gửi Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định, trình UBND tỉnh xem xét thu hồi và cho thuê thêm khoảng 400ha do doanh nghiệp tự thỏa thuận với người dân và người dân tự nguyện trả đất cho Nhà nước để doanh nghiệp thuê trồng mắc ca. Trên thực tế, để có được 1ha trồng mắc ca, doanh nghiệp phải hỗ trợ chi phí đo đạc, làm thủ tục… khoảng 10 triệu đồng và hỗ trợ người dân bình quân 7 triệu đồng/ha, tổng cộng bình quân khoảng 17 triệu đồng/ha.

Ông Ðặng Văn Trường, Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thương mại và Ðầu tư Phú Thịnh cho biết: Hiện nay công ty đã chuẩn bị đầy đủ cây giống, vật tư, phân bón để trồng mắc ca trên diện tích 158ha được UBND tỉnh cho doanh nghiệp thuê. Tuy nhiên, khi doanh nghiệp triển khai thực hiện thì người dân lại ngăn cản, gây khó khăn ngoài thực địa. Trước đây chưa có đất không triển khai được đã đành, nay có đất hợp pháp rồi nhưng công ty vẫn chưa thể triển khai dự án. Ðối với hồ sơ thủ tục thuê thêm 400ha đất để trồng mắc ca, Công ty đã trình lên Sở Tài nguyên và Môi trường đã hơn 3 tháng nhưng vẫn chưa được xử lý. Bên cạnh đó, hồ sơ thủ tục, đo đạc, quy chủ để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân tham gia liên kết, công ty đã trình Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Ðiện Biên hơn 3 tháng nhưng không hiểu lý do gì đến nay vẫn chưa cấp được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân. Khó khăn lớn nhất của công ty hiện nay là vấn đề tích tụ đất đai, do đó công ty mong muốn các cấp chính quyền, cơ quan chức năng đồng hành, hỗ trợ, sớm tháo gỡ khó khăn để dự án được triển khai theo đúng kế hoạch, lộ trình đề ra.