Kỳ vọng vùng sản xuất xanh

Xây dựng vùng nguyên liệu xanh

Cùng thăm đồi cà phê của xã, Bí thư Đảng ủy xã Tỏa Tình Lê Ngọc Sơn khoe với chúng tôi những vùng sản xuất xanh của xã năm nay vừa được mùa lại được giá. Từ khi đưa cây cà phê trở thành cây trồng chủ lực, người dân ở Tỏa Tình đã có của ăn, của để, vươn lên làm giàu trên mảnh đất còn nhiều khó khăn.

Không như nhiều vùng trồng cà phê khác của tỉnh, Tỏa Tình được đánh giá là vùng trồng không mấy thuận lợi bởi địa hình đồi núi nghiêng dần theo hướng Đông Bắc - Tây Nam. Đồi núi cao chiếm phần lớn diện tích đất tự nhiên của xã.Với nhiệt độ không khí bình quân năm là 23oC (cao nhất vào tháng 6 là 26,3oC và thấp nhất vào tháng 1 là 16,6oC); lượng mưa bình quân năm 2.439mm. Còn lại là các tháng khô hạn bắt đầu từ tháng 11 năm trước tới tháng 3 năm sau. Mạnh dạn khai hoang, cải tạo đất, chuyển đổi những cây trồng kém hiệu quả sang cây trồng mới, người dân Tỏa Tình đã tự ươm trồng và sử dụng chủ yếu giống cà phê chè Catimor với đặc tính ưu việt, hạn chế tối đa sự phá hoại của sâu, bệnh; đặc biệt là kháng bệnh gỉ sắt. Chẳng phụ công người chăm bón, cây cà phê ở Tỏa Tình phát triển xanh tốt, quả sai trĩu cành. Hiện nay, cà phê được trồng chủ yếu tại 4 bản: Chế Á, Hua Xa A, Hua Xa B và Háng Tàu với tổng diện tích 370,6ha (tăng 28,6ha so với năm trước). Năm nay cà phê sai quả lại được giá hơn so với mọi năm 10 nghìn đồng/kg. Năng suất hiện tại khoảng 70 tạ quả tươi/ha, giá bán trung bình 13.000 đồng/kg quả tươi, nhiều doanh nghiệp từ Sơn La và Điện Biên thu mua quả cà phê nên người dân không khó trong đầu ra cho cà phê.

Theo điều tra của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tuần Giáo, tại Tỏa Tình có khoảng 90% diện tích cà phê (trên 342ha) trồng trên nền đất có độ dốc từ 8 - 20o; phần lớn diện tích đã trồng không tạo bậc thang, không trồng theo đường đồng mức. Mùa đông ở nơi đây thường lạnh, mưa ít; mùa hè nóng, mưa nhiều,việc tưới ẩm phụ thuộc vào nguồn nước mưa tự nhiên và độ ẩm không khí. Song cà phê ở Tỏa Tình được đánh giá phù hợp trở thành vùng nguyên liệu cà phê chất lượng của tỉnh.

Tiến tới thành lập hợp tác xã

Xác định phát triển cây cà phê là cây chủ lực, hình thành vùng nguyên liệu chất lượng, đầu tháng 10/2021 Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phối hợp với các đơn vị liên quan làm việc với huyện Tuần Giáo, Công ty Cổ phần Cà phê Hồng Kỳ Quốc Tế về việc thành lập “Hợp tác xã Hồng Kỳ Chế Á” tại bản Chế Á, xã Tỏa Tình. Các hộ dân tham gia được thành viên đoàn công tác tư vấn, hướng dẫn quy trình thành lập hợp tác xã, quy trình sản xuất, chia sẻ kinh nghiệm; những phát sinh, vướng mắc trong quá trình liên kết.

Có mặt từ sớm trao đổi, bày tỏ nguyện vọng của người dân, ông Mùa A Dơ, Bí thư Chi bộ bản Chế Á cũng như nhiều hộ dân khác không khỏi vui mừng, phấn khởi bởi tới đây sẽ được thành lập hợp tác xã. Người dân ở Chế Á ai nấy đều mong muốn hợp tác xã sớm ra mắt, đi vào hoạt động ổn định, hiệu quả; từ đó giúp bao tiêu sản phẩm và hỗ trợ về kỹ thuật chăm sóc cũng như phân bón.Đến nay thủ tục thành lập hợp tác xã tại xã Tỏa Tình đang trong quá trình hoàn thiện, các sáng lập viên thống nhất lại các thành viên tham gia, quy chế hoạt động chung. Huyện đã giao Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện phối hợp hoàn thiện thủ tục đăng ký thành lập.

Mục tiêu thành lập hợp tác xã Chế Á là xây dựng vùng nguyên liệu cà phê, có liên kết đầu ra ổn định; xác định quy trình canh tác thống nhất (VietGAP, hữu cơ) giữa các thành viên. Ông Nguyễn Quốc Tế, Công ty Cổ phần Cà phê Hồng Kỳ Quốc Tế cho biết: Trước hết, Công ty mong muốn thành lập hợp tác xã thí điểm tại bản Chế Á, để tới đây có thể nhân rộng ra toàn xã. Để người dân yên tâm, chúng tôi cam kết bao tiêu đầu ra sản phẩm cao hơn thị trường 5%. Hiện nay Công ty đang có 15 sản phẩm, gồm cà phê bột và nguyên hạt. Thị trường tiêu thụ sản phẩm tại Lào Cai, Phú Thọ, Quảng Ninh, Hà Nội. Đối với thị trường nước ngoài, đang tiếp cận Ả rập Xê út, Hàn Quốc, Trung Quốc.Do vậy nhằm mở rộng thị trường, liên kết bền vững với vùng nguyên liệu tại Tỏa Tình, Công ty đã đề xuất 2 nội dung với huyện và tỉnh về việc tiếp cận vốn đầu tư theo hình thức ưu đãi để hỗ trợ người dân thực hiện chuỗi liên kết, bao tiêu sản phẩm; tạo điều kiện về quỹ đất để xây dựng khu trưng bày, giới thiệu sản phẩm tại huyện Tuần Giáo và TP. Điện Biên Phủ.

Những năm qua việc phát triển cây cà phê ở huyện Tuần Giáo nói chung, xã Tỏa Tình nói riêng vẫn luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro trước sự biến đổi của khí hậu, thời tiết và thị trường tiêu thụ không ổn định; chất lượng cà phê hạn chế; chi phí sản xuất cao, sản xuất chưa gắn với bảo vệ môi trường, sức cạnh tranh chưa cao; chưa xây dựng được chuỗi giá trị trong sản xuất cà phê. Ngoài ra, sản phẩm làm ra chủ yếu ở dạng thô, sơ chế, giá trị gia tăng thấp; thương hiệu sản phẩm đã được quan tâm xây dựng nhưng còn chậm; chưa ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất đặc biệt ở các khâu bảo quản, chế biến; việc nhân rộng các mô hình sản xuất hiệu quả gặp nhiều khó khăn.Vì vậy, xây dựng vùng nguyên liệu đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ và tiến tới thành lập hợp tác xã cà phê tại Tỏa Tình sẽ góp phần giúp người dân vùng cao nơi đây tận dụng những lợi thế, tiềm năng vươn lên phát triển kinh tế.