Ma túy - Nguyên nhân của mọi nguyên nhân (4)

Rót thêm ít nước nóng vào ấm, đại úy Nguyễn Mạnh Quân - Đội phó Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an huyện Mường Nhé, thông báo vắn tắt về kết quả công tác 6 tháng đầu năm 2016 của đơn vị. Theo đại úy Quân, do đặc điểm là huyện ngã ba biên giới, nên Mường Nhé vừa là địa bàn thẩm lậu, tiêu thụ; đồng thời cũng là nơi trung chuyển ma túy từ biên giới vào nội địa, đi các huyện trong tỉnh, các tỉnh trong nước và không ít trường hợp sang cả nước thứ ba. Trong 6 tháng đầu năm 2016, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn diễn biến hết sức phức tạp. Các đối tượng phạm tội về ma túy hoạt động với nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt và manh động. Tuy số vụ giảm nhưng phương thức hoạt động ngày càng nguy hiểm, tinh vi và liều lĩnh, số ma túy thu giữ của các vụ án phát hiện bắt giữ ngày càng lớn. Qua rà soát, đến thời điểm này (tháng 7/2016) trên địa bàn huyện Mường Nhé có khoảng 10 điểm phức tạp về ma túy: Nậm Xả, Mường Toong 1, Tà Hàng, Nậm Hính 2, Nậm Mỳ 2, Vang Hồ, Huổi Cấu, Đoàn Kết, Nậm Vì, Nà Pán.

Thực tế cho thấy, các đối tượng thường vượt biên giới bằng đường tiểu ngạch sang Lào mua bán trái phép chất ma túy, sau đó vận chuyển vào địa bàn huyện với số lượng lớn, chủ yếu là thuốc phiện và heroin. 6 tháng đầu năm 2016, qua rà soát, thống kê phát hiện được trên địa bàn huyện có gần 750 người nghiện có hồ sơ theo dõi (tăng 32 người so với cùng kỳ). Tập trung chủ yếu tại các xã: Mường Toong, Chung Chải, Mường Nhé, Huổi Lếch và Nậm Vì. Ngoài số người nghiện là công dân trên địa bàn huyện thì tại các công trình xây dựng, nơi có các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng, số người từ nơi khác đến lao động trong đó có cả người nghiện, khiến cho số người nghiện ngày càng gia tăng cơ học. Đó cũng là nơi phát sinh tội phạm, trước hết là nguyên nhân của sự mất an ninh trật tự nơi cộng đồng dân cư.

Để chứng minh cho hoạt động của tội phạm ma túy ngày càng gia tăng, đại úy Giàng A Minh, Đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an huyện, đưa ra mấy con số so sánh: Nếu như năm 2015 trên địa bàn huyện bắt giữ 41 vụ, 44 đối tượng mua bán, vận chuyển và tàng trữ trái phép chất ma túy; thì 6 tháng đầu năm 2016, số vụ ma túy bị triệt phá là 29, số đối tượng bị bắt giữ là 30. Tang vật gồm: Thuốc phiện: 10.904,51gam, heroin: 7,85gam, quả thuốc phiện: 8kg; ngoài ra còn một số tài sản liên quan khác. Là người thông hiểu địa bàn Mường Nhé như thuộc từng đường chỉ trong lòng bàn tay mình, đại úy Giàng A Minh cho biết: Huyện Mường Nhé có 6/11 xã biên giới với 1 lối mở và hàng chục đường mòn, đường tiểu ngạch. Cách đây chưa lâu, một tổ công tác của Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã tóm gọn 2 đối tượng là Lù A Tòng (sinh 1984) và Giàng A Phử (sinh 1995), đều có hộ khẩu thường trú tại nhóm Tá Phì Chà, xã Chung Chải, tang vật thu giữ 4kg thuốc phiện. Đây là chuyên án có mật danh “516T”, được hoàn thành bởi sự giúp đỡ của Phòng PC47 - Công an tỉnh. Cũng theo ý kiến của đại úy Giàng A Minh, nhìn chung “thị trường” ma túy Mường Nhé còn nhiều yếu tố truyền thống. Trong khi các địa phương khác phát hiện khá nhiều những vụ vận chuyển heroin dạng bánh, hồng phiến, thanh phiến, bạch phiến, ma túy đá, ma túy mặn... thì ở Mường Nhé, thỉnh thoảng lại phát hiện một vụ vận chuyển thuốc phiện như chuyên án “516T” nêu trên. Điều này cho thấy, bên kia biên giới, tình trạng gieo trồng cây thuốc phiện chưa được bạn quản lý thật sự hiệu quả, nếu như không muốn nói là còn lỏng lẻo.  

Lật lại hồ sơ lưu trữ, chúng ta thấy hầu hết các vụ vận chuyển thuốc phiện lớn và đa số lượng heroin bị phát hiện, bắt giữ, đều có nguồn gốc từ vùng biên giới Việt - Lào. Gần 30 năm về trước, “hàng” ở đây chủ yếu là thuốc phiện “sống” với những vụ từ vài cân, vài yến cho tới vài tạ: Vụ Nguyễn Công Trung với hơn 157kg (1988), vụ Đinh Văn Phác và Hoàng Đức Hải với 127kg (1993), vụ Nguyễn Văn Quang với 227kg (1994), vụ Nguyễn Văn Tám với 289kg (1999)... Chỉ ít lâu sau, nhận thấy vận chuyển thuốc phiện “sống” không những cồng kềnh, lợi nhuận thấp mà hơn nữa rất dễ bị lộ, nên bọn chúng cô thuốc “sống” lên thành thuốc “chín”. Cái kỹ nghệ chế biến ma quái này cho phép chỉ cần vận chuyển 1kg thuốc phiện “chín”, đã có số tiền lãi thay vì phải vận chuyển 14kg thuốc “sống” trước đây và đương nhiên, độ an toàn cũng... tăng lên 14 lần. Nhưng rồi, ngay cả thuốc “chín” khi mang vác cũng chưa thật sự giản tiện, chưa tỏ ra là giải pháp hữu hiệu nhất. Vì thế, ngày 26/12/1993, lần đầu tiên trên địa bàn tỉnh Lai Châu (cũ) phát hiện vụ vận chuyển 0,72kg heroin; chủ nhân của cú vận chuyển xuyên quốc gia này là 2 thanh niên mang quốc tịch Lào, với những cái tên “trứ danh” là: On Xi và Xiêng Văn. Kể từ đó, số lượng heroin được phát hiện ở tỉnh Lai Châu (cũ) cứ thế tăng lên và tăng lên tới 1.076 bánh heroin (tương đương 357,470kg), chỉ trong một đường dây do Sùng A Minh (tức “Minh to”, 29 tuổi, trú tại bản Pu Cai, xã Ẳng Cang, huyện Mường Ảng), cầm đầu mà Tòa án Nhân dân tỉnh mới xử cuối tháng 4/2016. 

Được biết vài chục năm gần đây các tỉnh Bắc Lào chịu áp lực rất lớn về ma tuý từ trung tâm “Tam giác vàng” - nơi mà hoạt động gieo trồng và chế biến ma tuý luôn lớn nhất và dữ dội nhất thế giới. Từ khu vực “Tam giác vàng” về Luông Nậm Thà - Bo Kẹo rồi theo quốc lộ 13 và sông Mê Kông, ma tuý tập kết về Luông Pra Băng. Từ đây, bọn tội phạm với trăm mưu ngàn kế, móc nối với các đối tượng người Thái Lan và Việt Nam, chuyển ma tuý về 2 quốc gia này; trong đó có 10 tỉnh dọc biên giới Việt - Lào, nhất là các tỉnh: Nghệ An, Sơn La và Điện Biên. Lợi dụng địa hình núi non hiểm trở, dân cư thưa thớt, hoạt động buôn bán vận chuyển ma tuý qua biên giới đang mỗi ngày một gia tăng cả về số vụ, quy mô, tính chất lẫn thủ đoạn phạm tội. Cứ như ước tính của các nhà chuyên môn, khoảng 80% lượng ma tuý được tuồn vào Lai Châu trước kia và Điện Biên hiện nay, là thẩm lậu qua khu vực ngoại biên của các huyện: Điện Biên, Mường Chà, Nậm Pồ và Mường Nhé; 20% còn lại theo các địa bàn khác hoặc qua các con đường khác.

Chia sẻ với báo chí, đại tá Nguyễn Ngọc Trường - Trưởng Công an huyện Mường Nhé - cho biết: Trên địa bàn huyện, qua công tác đấu tranh cho thấy tuy số vụ, số đối tượng đã giảm so với cùng kỳ, song tính chất quy mô phạm tội và số lượng ma túy thu giữ từ mỗi vụ có xu hướng ngày càng tăng. Công an huyện đã thực hiện tốt công tác tham mưu cho Thường trực Huyện ủy, UBND huyện lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, ban ngành, các lực lượng vũ trang đóng quân trên địa bàn tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác phòng chống ma túy. Tăng cường thực hiện các biện pháp nghiệp vụ, rà soát, triệt phá các tụ điểm, điểm phức tạp về ma túy trên địa bàn; xây dựng kế hoạch phối hợp với các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, các đơn vị lực lượng vũ trang mở đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm ma túy, đặc biệt đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng Biên phòng trong đấu tranh với tội phạm ma túy trên tuyến biên giới Việt - Trung.

Chia tay đại tá Nguyễn Ngọc Trường và anh em Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, chúng tôi ra về với niềm tin bằng những nỗ lực bền bỉ và liên tục của tập thể cán bộ, chiến sỹ Công an huyện, nhất là tập thể cán bộ, chiến sỹ Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, hy vọng trong tương lai tội phạm ma túy trên địa bàn huyện sẽ từng bước giảm thiểu và tiến tới được kiểm soát, đẩy lùi...

 (Đón đọc kỳ cuối)