Xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động “chui”

Rủi ro… rình rập

09:25 - Thứ Năm, 18/04/2019 Lượt xem: 7559 In bài viết

ĐBP - Tình trạng bộ phận người dân các địa phương trong tỉnh xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động “chui” diễn ra từ nhiều năm qua và có chiều hướng gia tăng dù đã được chính quyền địa phương cảnh báo tiềm ẩn những rủi ro và để lại nhiều hệ lụy.

 

Ðoàn Thanh niên xã Mường Ðun (huyện Tủa Chùa) tuyên truyền cho đoàn viên thanh niên bản Pá Ổ về quy chế biên giới, không xuất nhập cảnh trái phép.

Cữ này năm trước, gia đình bà Lò Thị Tươi, bản Nôm (xã Chiềng Ðông, huyện Tuần Giáo) bàng hoàng đau đớn khi nghe tin con gái là Lò Thị N., chưa đầy 23 tuổi tử vong bên Trung Quốc do bạo bệnh. Nước mắt ngắn dài khi kể về cô con gái xấu số, bà Tươi cho biết do hoàn cảnh quá khó khăn nên N. nói muốn đi làm thuê để giúp gia đình bớt túng thiếu. Nghe con nói vậy, bà Tươi khuyên nhủ con gái ở nhà làm ruộng nương. Bởi con gái bà chưa bao giờ đi đâu xa thì biết đi đâu kiếm việc mà biết có tìm được việc làm? Nhưng rồi N. vẫn bỏ nhà đi không một lời tạm biệt gia đình, người thân và cũng bặt vô âm tín từ đó. Bà Tươi cũng không biết con đi đâu, làm gì rồi bẵng đi một thời gian nhận được hung tin con gái tử vong. Gia đình cũng chỉ nghe nói con gái tới TP. Khải Lý, tỉnh Quý Châu (Trung Quốc) làm thuê và bị ốm chết. Kể lại chuyện đau buồn về cô con gái chết nơi xứ người, bà Tươi ân hận vì đã không khuyên bảo được con và nếu như con gái bà nghe lời thì đâu nên nỗi...

Tại huyện Tuần Giáo, tình trạng công dân vượt biên sang Trung Quốc lao động “chui” không phải là hiếm, trong năm 2018 cơ quan chức năng thống kê đã có tới 106 trường hợp xuất cảnh trái phép. Các trường hợp này tập trung trong độ tuổi lao động ở các xã đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa. Qua tìm hiểu, lao động trên địa bàn xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc chủ yếu với mục đích làm thuê cho các ông chủ người Trung Quốc. Thậm chí có trường hợp vào sâu trong các thành thị, thành phố lớn của Trung Quốc để bán hàng hóa thuê , rửa bát đĩa, phục vụ trong các nhà hàng, quán ăn… Thu nhập bình quân từ 1.000 - 2.000 nhân dân tệ/người/tháng (tương đương 3-7 triệu đồng).

Nhớ lại những ngày khốn khó ở bên kia biên giới, chị Lò Thị B., xã Quài Tở (huyện Tuần Giáo) cho biết: Gánh nặng cơm áo gạo tiền khiến mình dễ dàng nghe lời rủ rê của người bạn vượt biên sang Trung Quốc tìm việc làm nhằm trang trải cuộc sống. Sau nhiều ngày lẩn trốn lực lượng chức năng, leo núi, vượt sông theo đường tiểu ngạch rồi cũng tới được Trung Quốc. Song việc nhàn hạ thu nhập cao đâu không thấy chỉ biết rằng gần chục ngày làm thuê trong quán phở chật hẹp, đông đúc, không có thời gian ngơi nghỉ. Sau đợt lực lượng chức năng Trung Quốc truy quét, chị B. bị bắt trả về cho lực lượng biên phòng Việt Nam tại Cửa khẩu Thanh Thủy (Hà Giang). Tiền chưa kịp kiếm, công cán chưa được chủ trả nên nghèo vẫn hoàn… nghèo.

Thống kê của cơ quan chức năng cho thấy, từ năm 2013 đến nay có hơn 6.000 lao động trong tỉnh (Nậm Pồ, Mường Nhé, Mường Ảng, Tuần Giáo…) xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc làm thuê. Phần lớn trong số đó là lao động phổ thông, chưa qua đào tạo, sang làm việc theo hình thức tự do không có hợp đồng. Công việc phần lớn làm tại các nông trường trồng cây công nghiệp khu vực biên giới; làm thuê tại các quán ăn, nhà hàng hoặc xây dựng. Mức lương trung bình từ 200.000 - 300.000 đồng/người/ngày (tùy từng việc), nhưng thu nhập không ổn định và tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro, bị bóc lột sức lao động, làm việc vất vả trong điều kiện không đảm bảo an toàn, bị chủ lao động lừa hoặc trả tiền công không đúng thỏa thuận... Ðặc biệt do không có giấy tờ hợp pháp nên nhiều lao động bị các lực lượng chức năng Trung Quốc bắt, tạm giữ, phạt tiền và trục xuất… Riêng trong năm 2018 các cơ quan chức năng của tỉnh đã tiếp nhận 17 vụ, 83 đối tượng có hành vi xuất, nhập cảnh trái phép, hoặc xuất nhập cảnh hợp pháp qua các cửa khẩu nhưng sau đó lưu trú quá thời hạn tại Trung Quốc bị Công an Trung Quốc trao trả.

Công dân xuất cảnh trái phép sang lao động “chui” tại Trung Quốc là trái pháp luật. Nhưng các địa phương lại đang gặp nhiều khó khăn trong công tác quản lý công dân xuất cảnh trái phép. Bởi người dân rời nơi cư trú đi làm ăn xa thường không báo với chính quyền địa phương. Vì vậy, rất khó phát hiện cũng như làm tốt công tác phòng ngừa, ngăn chặn những trường hợp lao động xuất cảnh bất hợp pháp. Ông Mùa Va Hồ, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuần Giáo cho biết: Công dân xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc làm thuê tuy giải quyết được việc làm tạm thời, song việc quản lý gặp nhiều khó khăn, tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro. UBND huyện đã chỉ đạo Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội, Công an huyện phối hợp với UBND các xã, thị trấn… đẩy mạnh tuyên truyền, vận động; đồng thời cảnh báo về những rủi ro, nguy hiểm trong quá trình lao động trái phép ở nước ngoài. Cùng với đó là tăng cường công tác đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm để người dân có việc làm ngay tại địa phương.

Lý giải tình trạng công dân xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động “chui”, bà Nguyễn Thị Thu Hà, Trưởng phòng An toàn lao động (Sở Lao động, Thương binh và Xã hội) cho rằng: Tại các xã vùng sâu, vùng xa, đặc biệt khó khăn ít đất sản xuất, không có việc làm là một trong những nguyên nhân chủ yếu gia tăng và tiếp diễn tình trạng xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động “chui”. Các công ty, đơn vị có chức năng về xuất khẩu lao động đến địa bàn tuyển chọn lao động đi làm việc ở nước ngoài nhưng phải thông qua các “khâu” đào tạo, học tiếng và nhiều thủ tục liên quan khiến lao động phổ thông thường không đảm bảo các điều kiện, tiêu chí để tham gia. Cùng với việc nâng cao hiệu quả quản lý dân cư, vấn đề tạo, mở việc làm tại chỗ, xuất khẩu lao động, tăng thu nhập cần được đẩy mạnh nhằm hạn chế số lượng, số lượt dân cư vượt biên làm thuê. Về lâu dài, các cơ quan chức năng cần quyết liệt xử lý các đối tượng môi giới lao động đi làm việc trái phép. Ðẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật, hướng dẫn thực hiện quy chế biên giới tại các thôn, bản; đồng thời vận động nhân dân ngăn chặn hoạt động xuất cảnh trái phép trên địa bàn.

Bài, ảnh: Gia Kiệt
Bình luận
Back To Top