Chúng tôi có dịp trở lại Trung tâm Y tế huyện Tuần Giáo, nơi đầu tiên thí điểm việc khám chữa bệnh bằng BHYT cho người nhiễm HIV/AIDS. Người chúng tôi tìm gặp đầu tiên là bác sỹ Trần Thị Vân, Phó khoa Khám bệnh và là người trực tiếp khám, điều trị cho bệnh nhân nhiễm HIV. Hôm nay lượng bệnh nhân có phần đông hơn so với mọi hôm. Một số bệnh nhân đến để làm các xét nghiệm định kỳ, số khác thì mới quay lại đăng ký điều trị sau một thời gian bỏ dở… Bác sỹ Vân chia sẻ: Hiện nay Trung tâm đang theo dõi, khám, điều trị cho 475 bệnh nhân HIV. Định kỳ hàng tháng bệnh nhân đến Trung tâm kiểm tra sức khỏe, nhận thuốc ARV và một số loại thuốc khác. 6 tháng 1 lần bệnh nhân sẽ phải làm xét nghiệm CD4 để kiểm tra tình trạng vi rút HIV trong máu. Nếu như không được hỗ trợ chi phí điều trị thì trung bình mỗi tháng người bệnh phải chi trả từ 200 - 300 nghìn đồng tùy theo phác đồ điều trị. Ngoài ra, chi phí để làm các xét nghiệm cũng không phải là con số nhỏ, trung bình từ 400 - 600 nghìn đồng/lần xét nghiệm. Các bệnh nhân đến đây đều thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo; có trường hợp cả vợ, chồng đều là bệnh nhân điều trị tại đây nên nếu không được hỗ trợ thì chi phí điều trị sẽ là gánh nặng kinh tế rất lớn đối với gia đình bệnh nhân. Còn nếu chi phí khám chữa bệnh được thanh toán bằng BHYT thì rất thuận lợi cho người bệnh. Phần lớn bệnh nhân đều có thẻ BHYT nên gánh nặng được giảm đi rất nhiều. Chị Cà Thị B., xã Chiềng Đông, bệnh nhân điều trị tại Trung tâm, chia sẻ: Chồng mình đi làm xa mang căn bệnh thế kỷ về lây cho vợ. Lúc mới phát hiện ra bệnh mình suy sụp nhiều lắm. Nhưng khi đến cơ sở y tế được các bác sỹ khám, tư vấn biết rằng nếu uống thuốc ARV đều đặn thì vẫn khỏe mạnh như người bình thường thì mình cảm thấy có thêm niềm tin vào cuộc sống. Tuy nhiên, nếu bây giờ không được cấp thuốc ARV miễn phí nữa mà phải tự bỏ tiền ra mua thì mình thấy rất khó khăn. Nhà mình không phải thuộc diện hộ nghèo nhưng thu nhập cũng chỉ ở mức đủ ăn và lo cho 3 đứa con nhỏ học hành. Bây giờ mỗi tháng trích ra 500 - 600 nghìn đồng mua thuốc cho 2 vợ chồng cũng phải làm thôi nhưng có khi nhà mình lại “tụt” xuống hộ nghèo mất… Bây giờ mà BHYT chi trả giúp các chi phí thì tốt quá, mình vẫn có điều kiện để lo cho các con học hành, đầu tư phát triển kinh tế gia đình ngày một tốt hơn.
Do các nguồn hỗ trợ từ các tổ chức nước ngoài vẫn còn nên hiện nay BHYT mới chỉ chi trả tiền công khám (14.000 đồng/lượt bệnh nhân). Sang năm 2017, khi các nguồn hỗ trợ cắt giảm dần mới có thể đánh giá chính xác hiệu quả việc triển khai khám, chữa bệnh BHYT cho người nhiễm HIV/AIDS bằng những số liệu cụ thể. Nhưng từ thực tế đã cho thấy, đây là hướng đi đúng đắn, giúp cho người nhiễm HIV/AIDS không còn lo lắng về chi phí, yên tâm điều trị theo đúng phác đồ, góp phần không nhỏ vào công tác phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn. Không chỉ vậy, việc triển khai BHYT cho người nhiễm HIV/AIDS còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Như một cầu nối, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ thêm một lần nữa là đơn vị khớp nối, tạo điều kiện và thực hiện việc sẻ chia, tương trợ giữa những người tham gia BHXH, giúp họ vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống...