Sớm hỗ trợ người nhiễm HIV tham gia BHYT

Đại biểu dự kỳ họp thứ 5, HĐND tỉnh khóa XIV. Ảnh: Gia Kiệt

Đại biểu Triệu Đình Thành, Giám đốc Sở Y tế cho biết: Với sự tài trợ của các tổ chức quốc tế, người nhiễm HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh đang được chăm sóc, điều trị miễn phí. Tuy nhiên, các nguồn lực tài trợ từ quốc tế đang bị cắt giảm và sẽ kết thúc vào cuối năm 2017. Từ năm 2018 trở đi, các chi phí cho công tác chăm sóc, điều trị HIV/AIDS, gồm khám, chữa bệnh, xét nghiệm, thuốc nhiễm trùng cơ hội, thuốc kháng vi rút (ARV) sẽ do Quỹ BHYT thanh toán, chi trả. Người nhiễm HIV/AIDS không có thẻ BHYT khi đi khám, chữa bệnh sẽ phải thanh toán toàn bộ. Đối với những bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS có thẻ BHYT thuộc diện hộ cận nghèo không sống ở vùng đặc biệt khó khăn phải cùng chi trả 5% và đối tượng thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, học sinh, sinh viên phải cùng chi trả 20% khi tham gia khám bệnh, chữa bệnh. Do thuốc ARV giá thành cao, các đối tượng trên hầu hết là những bệnh nhân có hoàn cảnh kinh tế khó khăn nếu không được hỗ trợ sẽ không có tiền thanh toán chi phí cho điều trị thuốc ARV, dẫn đến bỏ điều trị. Khi người nhiễm HIV không được điều trị bằng thuốc ARV sẽ làm tăng khả năng lây nhiễm HIV cho cộng đồng và nhanh chóng chuyển sang giai đoạn AIDS dẫn tới tử vong. Bệnh nhân ngừng điều trị do thiếu thuốc ARV sẽ làm gia tăng tình trạng kháng thuốc. Khi điều trị lại phải chuyển sang phác đồ cao hơn và rất tốn kém. Điều này sẽ làm gia tăng nguy cơ bùng phát đại dịch HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh, làm gia tăng chi phí đầu tư cho công tác phòng, chống HIV/AIDS và ảnh hưởng đến vấn đề an sinh xã hội. Ngày 15/11/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2188/QĐ - TTg quy định việc thanh toán thuốc kháng vi rút HIV được mua sắm tập trung cấp quốc gia sử dụng nguồn quỹ khám bệnh, chữa bệnh BHYT và hỗ trợ người sử dụng thuốc kháng vi rút HIV. Đây là cơ sở, là căn cứ để tỉnh thực hiện quy định mức hỗ trợ đóng BHYT và chi phí cùng chi trả sử dụng thuốc kháng vi rút HIV đối với người nhiễm HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh.

Tính đến tháng 4/2017, toàn tỉnh có 1.685 người nhiễm HIV/AIDS là học sinh, sinh viên và thuộc hộ nông nghiệp, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình cần hỗ trợ mua thẻ BHYT (trong đó, 965 đối tượng đã mua thẻ, 525 đối tượng chưa có thẻ và 195 đối tượng dự kiến phát hiện mới năm 2017). Với mức hỗ trợ mua thẻ BHYT dự kiến là 50%, tổng kinh phí hỗ trợ mua thẻ BHYT giai đoạn 2018 - 2020 cần hơn 2 tỷ đồng (tính cả số người nhiễm HIV phát hiện mới tăng hàng năm). Đối với kinh phí đồng chi trả cho bệnh nhân điều trị ARV, theo Điều 22, Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, đối tượng nhiễm HIV/AIDS có thẻ BHYT thuộc hộ cận nghèo sinh sống tại vùng không phải đặc biệt khó khăn sẽ phải cùng chi trả 5% và đối tượng nhiễm HIV có thẻ BHYT thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình và học sinh, sinh viên sẽ phải cùng chi trả 20% chi phí khám, chữa bệnh BHYT. Tính đến tháng 4/2017, số đối tượng phải thực hiện cùng chi trả chi phí khám bệnh, chữa bệnh BHYT là 1.368 người (trong đó, 113 người cùng chi trả 5% và 1.255 người thuộc đối tượng cùng chi trả 20%. Dự kiến, số bệnh nhân phải cùng chi trả phát hiện mới năm 2017 là 64 bệnh nhân. Như vậy, tổng số bệnh nhân phải cùng chi trả năm 2017 là 1.432 người. Hiện nay, thuốc kháng vi rút HIV đang được các tổ chức quốc tế tài trợ miễn phí đến hết năm 2017. Từ năm 2018 thuốc kháng vi rút HIV sẽ thanh toán qua BHYT, các đối tượng trên phải cùng chi trả chi phí thuốc ARV theo Luật BHYT. Trung bình, 1 người điều trị thuốc kháng vi rút HIV sẽ phải trả 3 triệu đồng/năm. Thực hiện việc cùng chi trả theo các mức tương ứng 5% và 20%, thì tính đến năm 2020 sẽ cần gần 2,5 tỷ đồng để hỗ trợ (bao gồm tính số người dự kiến phát hiện mới mỗi năm).

Người nghiện ma túy uống thuốc methadone tại Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS. Ảnh: Mai Phương

Với những người nhiễm HIV, khi chính sách quy định mức hỗ trợ kinh phí đóng BHYT và chi phí cùng chi trả sử dụng thuốc kháng vi rút HIV đối với người nhiễm HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh được ban hành, có hiệu lực sẽ góp phần giảm bớt khó khăn về chi phí khám và điều trị bệnh. Bởi thực tế, người nhiễm HIV, phần lớn có hoàn cảnh kinh tế rất khó khăn, không có tiền mua BHYT... Bà Nguyễn Thị V. tổ dân phố 13, phường Thanh Bình (TP. Điện Biên Phủ) chia sẻ: Chồng mất sớm, người con trai duy nhất nhiễm HIV. Đồng lương hưu ít ỏi của bà từ nhiều năm qua vừa phải tằn tiện trang trải cuộc sống gia đình vừa để mua thẻ BHYT cho con trai nên vô cùng khó khăn. Dù hiện con trai bà đang được điều trị miễn phí thuốc kháng vi rút ARV định kỳ. Mới đây, nghe nói đầu năm 2018 thuốc ARV sẽ không được cấp miễn phí mà phải mất khoản tiền không nhỏ để mua điều trị, bà V. vô cùng lo lắng chưa biết xoay xở ra sao. Nên khi biết chính sách quy định mức hỗ trợ kinh phí đóng BHYT và chi phí cùng chi trả sử dụng thuốc kháng vi rút HIV đối với người nhiễm HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh trong kỳ họp thứ 5, HĐND tỉnh khóa XIV thảo luận để thông qua, với mức hỗ trợ 100% đóng BHYT; hỗ trợ 100% chi phí cùng chi trả đối với người nhiễm HIV/AIDS điều trị thuốc ARV, bà V. vui lắm. Bà V. bảo, nếu chính sách sớm được thực hiện, không chỉ người nhiễm HIV mà người thân của bà sẽ bớt đi nhiều nỗi lo...