Bảo đảm phòng, chống thiên tai trong sử dụng công trình, nhà ở

Từ đầu mùa mưa năm 2021 đến nay, thiên tai đã gây thiệt hại nhiều công trình, nhà ở của người dân huyện Nậm Pồ, tổng thiệt hại ước hơn 1 tỷ đồng. Ông Vũ Thanh Hải, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Nậm Pồ cho biết: Toàn huyện có 184 ngôi nhà, 1 điểm trường, thao trường bắn xã Vàng Đán… bị thiệt hại do mưa lũ với mức độ khác nhau. Một trong những nguyên nhân là do đặc thù huyện miền núi, đời sống người dân còn nhiều khó khăn, nhà cửa tạm, chưa kiên cố nên dễ bị hư hỏng, thiệt hại bởi mưa, gió. Bên cạnh đó, một số hộ gia đình nằm trong vùng có nguy cơ bị thiên tai nhưng chưa được di chuyển do thiếu kinh phí (toàn huyện hiện còn 38 hộ, thuộc 6 xã và 15 điểm bản đang nằm trong vùng có nguy cơ thiên tai chưa được di chuyển đến nơi an toàn).

Theo thống kê của Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh, từ đầu năm đến nay có 915 ngôi nhà của người dân bị thiệt hại; 19 điểm trường học bị hư hỏng từ 30 - 70%; 3 trạm y tế và nhà văn hóa, 24 công trình thủy lợi bị thiệt hại, 4.233m kênh bị sạt lở; gần 13.000m đường giao thông bị sạt lở, hư hỏng, gây ách tắc giao thông; 3.530m ống nước của các công trình nước sạch vệ sinh môi trường bị cuốn trôi…

Nhằm bảo đảm yêu cầu phòng, chống thiên tai, tại Quyết định 24/2021, UBND tỉnh quy định không được xây dựng công trình, nhà ở tại các khu vực có nguy cơ xảy ra sạt lở đất, lũ quét đã được cơ quan có thẩm quyền xác định, khuyến cáo. Tại các khu vực thường xuyên xảy ra ngập lụt, công trình, nhà ở phải được thiết kế xây dựng theo tiêu chí nhà kiên cố hoặc bán kiên cố, có thể chịu được các lực nhất định do dòng chảy hoặc áp lực nước gây ra. Bảo đảm sàn nhà sử dụng cao hơn mức ngập lụt cao nhất (theo quan trắc hoặc theo dõi trong vòng từ 5 năm trở lên) tại vị trí xây dựng. Đối với công trình, nhà ở đang thi công xây dựng, phải lập và thực hiện phương án bảo đảm an toàn cho người, thiết bị, công trình và các công trình lân cận; dừng thi công đối với các công trình, nhà ở nằm trong khu vực đang xảy ra thiên tai, đồng thời di dời người và tài sản đến nơi an toàn.

Đối với công trình, nhà ở hiện có, phải thường xuyên quan trắc biến dạng; kiểm tra hệ thống điện và đánh giá chất lượng công trình, bộ phận công trình, nhà ở; có biện pháp gia cố, giằng chống. Đồng thời cắt, tỉa cây xanh để bảo đảm an toàn khi xảy ra các loại hình thiên tai, đặc biệt là nhà ở, công trình sử dụng mái tôn, mái fibro xi măng, trần nhựa, cửa kính, công trình gắn biển quảng cáo... Định kỳ tổ chức nạo vét, khơi thông hệ thống thoát nước xung quanh khu vực nhà ở, công trình; trước mùa mưa lũ phải kiểm tra, rà soát và có biện pháp khắc phục sự cố kịp thời. Có phương án sơ tán người, tài sản khi xảy ra thiên tai; chuẩn bị nhân lực, vật tư, phương tiện, trang thiết bị, nhu yếu phẩm phục vụ hoạt động phòng, chống thiên tai theo phương châm “4 tại chỗ” theo quy định.

Để đảm bảo yêu cầu trên, UBND các huyện, thị xã, thành phố khi cấp giấy phép xây dựng công trình, nhà ở cho các hộ gia đình, cá nhân phải đưa các tiêu chí bảo đảm yêu cầu phòng, chống thiên tai. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý các vi phạm bảo đảm yêu cầu phòng, chống thiên tai trong việc sử dụng công trình, nhà ở. Với các hộ gia đình, cá nhân chủ sở hữu nhà ở cần chủ động xây dựng, nâng cấp, bảo vệ công trình, nhà ở bảo đảm an toàn các tiêu chí về phòng, chống thiên tai; chủ động di dời đến nơi an toàn trước khi xảy ra thiên tai; không xây dựng nhà ở hoặc cư trú tại khu vực có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi thiên tai.