Hậu rút lui, Mỹ từ chối đóng phí gần 62 triệu USD cho WHO

Tổng thống Donald Trump ngày 7/7 chính thức bắt đầu rút Mỹ khỏi WHO, cắt đứt mối quan hệ cũng như đe dọa đến các khoản tài trợ với tổ chức này sau nhiều lần chỉ trích về phản ứng với đại dịch COVID-19.

Vào thời điểm thông báo, Mỹ đã đóng khoảng 52 triệu USD phí thành viên, trên tổng số gần 120 triệu USD phải đóng cho WHO trong năm 2020.

Các quan chức chính quyền cho biết Mỹ vẫn sẽ tiếp tục tham gia các cuộc họp nhất định của WHO, thực hiện một số khoản đóng góp một lần cho từng chương trình cụ thể cho tới khi chính thức rút lui vào tháng 7/2021, bao gồm dự án đẩy lùi bệnh bại liệt ở Afghanistan và Pakistan, hỗ trợ nhân đạo ở Libya và Syria cũng như các nỗ lực chống lại bệnh cúm.

Hiện chưa rõ số tiền gần 62 triệu USD nói trên sẽ được chính phủ Mỹ dùng để tài trợ cho cơ quan nào khác của Liên Hợp Quốc, và cũng không rõ liệu Mỹ có đóng nốt số tiền này cho WHO hay không. Theo luật pháp Mỹ, các khoản nợ phải được thanh toán trước khi nước này hoàn toàn rút khỏi bất kỳ tổ chức quốc tế nào.

Hôm 1/9, Nhà Trắng tuyên bố Mỹ sẽ không tham gia vào sáng kiến toàn cầu do WHO đồng khởi xướng nhằm phát triển, sản xuất và phân phối công bằng vaccine ngừa COVID-19 do không muốn bị hạn chế bởi các tổ chức đa phương chịu ảnh hưởng của WHO cũng như Trung Quốc.

"Cơ sở tiếp cận vaccine COVID-19 toàn cầu" (Covax) là một kế hoạch được WHO cùng tổ chức Liên minh Đổi mới Chuẩn bị Sẵn sàng Đối phó Dịch bệnh và Liên minh vaccine Gavi đồng khởi xướng và dẫn đầu nhằm đẩy nhanh quá trình phát triển và thử nghiệm vaccine, hướng đến phân phối trên khắp thế giới. Tháng trước, WHO thông báo đã có hơn 170 quốc gia đang đàm phán để tham gia kế hoạch này.

Các chuyên gia y tế nhận định, việc Mỹ từ chối tham gia vào Covax có nghĩa rằng Mỹ đang đánh cược vào hiệu quả của việc tự phát triển vaccine và khuyến khích các quốc gia khác làm điều tương tự, vốn có thể dẫn đến việc tích trữ vaccine và nâng giá thành sản phẩm.