Nhu cầu thế giới về vàng tăng cao kỷ lục do bất ổn kinh tế

Cụ thể, Báo cáo xu hướng nhu cầu vàng mới nhất của WGC ghi nhận, nhu cầu tiêu thụ vàng toàn cầu (không bao gồm thị trường OTC) trong năm 2022 tăng gần 18% so với năm 2021, đạt 4,741 tấn - mức cao nhất kể từ năm 2011.

Nhu cầu vàng toàn cầu năm 2022 đạt mức ấn tượng, một phần đến từ nhu cầu cao kỷ lục ở quý IV. Nhìn chung, sự gia tăng nhu cầu tiêu thụ vàng toàn cầu được thúc đẩy bởi sự mua vào và tích trữ của các ngân hàng trung ương, cũng như nhu cầu đầu tư cá nhân mạnh mẽ và ổn định.

Tại Việt Nam, nhu cầu tiêu dùng vàng trong quý IV-2022 đã tăng 58% so với cùng kỳ năm 2021, từ 8,5 tấn lên 13,5 tấn. Sự gia tăng mạnh mẽ của nhu cầu tiêu thụ được thúc đẩy bởi nhu cầu vàng thỏi và vàng xu, cũng như nhu cầu trang sức. Cụ thể, nhu cầu vàng thỏi và vàng xu đạt 9,0 tấn trong quý IV-2022, tăng 48% so với 6,1 tấn của cùng kỳ năm 2021. Bên cạnh đó, nhu cầu trang sức tăng hơn 80% so với cùng kỳ năm 2021, từ 2,5 tấn lên 4,5 tấn vào quý IV-2022.

Trên toàn cầu, nhu cầu trong năm của các ngân hàng trung ương đã tăng hơn gấp đôi, từ 450 tấn trong năm 2021 lên 1.136 tấn vào năm 2022, đạt mức cao kỷ lục mới trong 55 năm qua. Chỉ riêng lượng mua trong quý IV-2022 đã đạt 417 tấn, nâng tổng lượng mua trong nửa cuối năm 2022 lên hơn 800 tấn.

Nhu cầu đầu tư (không bao gồm thị trường OTC) năm 2022 đã tăng 10% so với năm trước. Hai yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu đầu tư trong năm 2022 bao gồm sự sụt giảm đầu tư từ quỹ ETF và nhu cầu đầu tư mạnh mẽ vào vàng thỏi và vàng xu.

Vàng thỏi và vàng xu vẫn tiếp tục được ưa chuộng đối với các nhà đầu tư tại một số quốc gia trên thế giới, việc này giúp bù đắp sự suy giảm về nhu cầu tại Trung Quốc. Tổng mức đầu tư cho vàng thỏi và vàng xu tại châu Âu trong năm 2022 đã vượt qua 300 tấn, trong đó có đóng góp rất lớn từ nhu cầu cao và ổn định tại Đức. Trung Đông cũng chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể, khi nhu cầu trong năm qua tăng 42% so với năm 2021.

Nhu cầu trang sức có sự suy giảm nhẹ vào năm 2022, giảm 3%, xuống còn 2,086 tấn. Sự suy giảm này phần lớn đến từ sự sụt giảm 15% nhu cầu trang sức tại Trung Quốc, khi người tiêu dùng bị hạn chế trong bối cảnh phong tỏa do Covid-19 vào năm 2022. Sự phục hồi của giá vàng trong quý IV cũng góp phần vào sự sụt giảm nhu cầu trang sức.

Tổng nguồn cung vào năm 2022 vẫn trên đà tăng trưởng, tăng 2% so với năm 2021, đạt mức 4,755 tấn và vẫn cao hơn mức trước đại dịch. Trong đó, sản lượng khai thác mỏ đạt mức 3.612 tấn - mức cao nhất trong 4 năm qua.

Bước sang năm 2023, báo cáo dự đoán một bối cảnh tương lai đầy thách thức, trong đó, sự suy thoái của nền kinh tế toàn cầu có thể đảo ngược xu hướng đầu tư vàng.

Báo cáo nhận định, nếu lạm phát giảm, có thể là rào cản cho việc đầu tư vàng thỏi và vàng xu. Ngược lại, nếu USD tiếp tục suy yếu và lãi suất gia tăng với tốc độ vừa phải có thể tác động tích cực cho nhu cầu đầu tư vào những quỹ đảm bảo bằng vàng như ETF.

Báo cáo cũng cho rằng, thế giới có thể kỳ vọng vào sự phục hồi của nhu cầu tiêu thụ đồ trang sức, trong bối cảnh nhu cầu bị kìm nén tại Trung Quốc sẽ được giải phóng khi đất nước này mở cửa trở lại.

Tuy nhiên, không loại trừ trường hợp nhu cầu sẽ suy giảm khi người tiêu dùng siết chặt chi tiêu để thích nghi với tình hình suy thoái kinh tế nghiêm trọng hơn. Nhưng dù thế nào, vàng luôn có tiền lệ thể hiện lợi suất tốt trong thời kỳ kinh tế hỗn loạn, với vai trò nổi bật như một kênh tài sản đầu tư dài hạn và mang tính chiến lược.