Ấn tượng Phiêng Lơi

Cách trung tâm TP. Điện Biên Phủ chừng 7km về phía bắc, bản văn hóa Phiêng Lơi là nơi quần tụ của 66 hộ dân tộc Thái với 254 khẩu sinh sống lâu đời chủ yếu bằng nghề nông nghiệp, đan lát thủ công. Khác hẳn với những ồn ào náo nhiệt nơi phố thị, đến với Phiêng Lơi, du khách không chỉ được hưởng bầu không khí trong lành, bình yên với phong cảnh nguyên sơ cùng những ngôi nhà sàn vững chãi mái ngói đỏ dọc ven sông Nậm Rốm tạo nên bức tranh sơn thủy hữu tình, thơ mộng; mà sự thân thiện, mến khách của người dân nơi đây cũng để lại nhiều ấn tượng.

Đội Văn nghệ bản văn hóa Phiêng Lơi biểu diễn phục vụ du khách.

Được Đảng, Nhà nước quan tâm, hỗ trợ phát triển kinh tế và du lịch, cuộc sống của đồng bào Thái nơi đây từng ngày thay đổi, kinh tế ổn định, văn hóa truyền thống được gìn giữ và là điểm du lịch cộng đồng đang được đầu tư, khai thác. Đặc biệt là, sau khi được công nhận bản văn hóa du lịch (năm 2004), Phiêng Lơi đã tích cực xây dựng hình ảnh bản văn hóa mến khách, tiếp đón, phục vụ hàng chục nghìn lượt du khách đến tham quan, khám phá và tìm hiểu phong tục tập quán của dân tộc Thái đen nơi đây. Cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất và đời sống của nhân dân được quan tâm đầu tư, bà con được hướng dẫn áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và làm du lịch, nhờ đó đã góp phần tăng thu nhập, từng bước xóa đói giảm nghèo.

Khởi đầu năm mới Bính Thân ở Phiêng Lơi như vui hơn, rộn ràng hơn không chỉ bởi năm 2015 vừa qua mùa màng bội thu, du khách đến với bản đông hơn mà còn bởi đoàn thể thao của bản đoạt giải nhất thi kéo co trong ngày hội khai xuân do UBND xã Thanh Minh tổ chức. Trưởng bản Phiêng Lơi Lường Văn Trường cho biết: Không chỉ tổ chức sản xuất nông nghiệp thắng lợi mà năm 2015, bản đã tiếp đón, phục vụ hàng nghìn lượt khách tới tham quan, tìm hiểu văn hóa, ẩm thực dân tộc Thái. Nhờ phát huy được thế mạnh này mà đời sống của người dân ngày càng sung túc, ấm no. Đến nay, gần 40 hộ có đời sống kinh tế khá, giàu, tăng 25 hộ so với năm 2010. Cuộc sống của nhân dân được cải thiện nhờ có sự định hướng đúng đắn của lãnh đạo các cấp cùng sự nỗ lực vượt khó, năng động tích cực tham gia phát triển kinh tế, nhất là tham gia làm du lịch cộng đồng. Điều đó không chỉ giúp bà con thắt chặt hơn tinh thần đoàn kết giúp nhau phát triển kinh tế hộ mà còn góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc truyền thống. Trưởng bản Lường Văn Trường cũng cho biết thêm: Ngoài sản xuất nông nghiệp, phát huy “thương hiệu” bản văn hóa du lịch, đến nay gần 50% số hộ tham gia làm du lịch cộng đồng từ phục vụ ẩm thực, văn hóa văn nghệ... Cùng với sự quan tâm của ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch, gần 2 năm trước bản được dự án EU (Chương trình Phát triển năng lực du lịch có trách nhiệm với môi trường và xã hội) hỗ trợ các trang thiết bị tăng âm loa đài, ti vi máy chiếu, máy in đa năng, bàn ghế… phục vụ đào tạo kỹ năng nghề du lịch, phát triển du lịch có trách nhiệm bền vững. Ngoài ra, hầu hết hộ có tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng trong bản đều tham gia các lớp tập huấn nghiệp vụ du lịch cộng đồng do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND TP. Điện Biên Phủ tổ chức, do đó, tác phong làm du lịch, phong cách phục vụ du khách ngày càng bài bản, chuyên nghiệp hơn.

Với tiềm năng, lợi thế trong phát triển du lịch cộng đồng sẵn có và sự thân thiện, mến khách, đến Phiêng Lơi, du khách không chỉ được thưởng thức các món ăn đặc trưng của dân tộc Thái do bàn tay khéo léo của người dân nơi đây chế biến từ nông sản do chính họ làm ra, như: xôi ngũ sắc, thịt trâu chấm nậm pịa, cá suối nướng, lợn bản, gà đồi…, các loại rau rừng mùa nào thức ấy: Măng đắng chấm chẩm chéo, cỏ mần trầu luộc chấm muối ớt và các món nộm - “đặc sản ẩm thực” của dân tộc Thái và cùng say trong men rượu lá rừng thơm lừng, dập dìu trong điệu xòe đoàn kết, thân tình, thiết tha. Chị Lò Thị Xuyến - chủ hộ làm du lịch cộng đồng có tiếng tại Phiêng Lơi cho biết: Hơn chục năm trước, gia đình tôi là hộ tiên phong phục vụ nhu cầu ẩm thực, giao lưu văn hóa văn nghệ cho du khách. Nhờ những lợi thế đặc trưng của bản cùng sự thân thiện, mến khách của người dân nơi đây nên du khách đến tham quan, tìm hiểu và nhu cầu đặt hàng ăn uống, giao lưu văn hóa, ẩm thực tại bản ngày càng đông. Những ngày đông khách, gia đình tôi nhận làm cơm khách cho 5 - 7 đoàn, ngày ít thì vài ba đoàn và đông hơn vào mùa du lịch. Mấy ngày Tết Nguyên đán vừa qua, gia đình vẫn nhận làm cơm khách như ngày thường và chủ yếu đón khách từ dưới xuôi và du khách nước ngoài đến tham quan, tìm hiểu. Lượng khách khá ổn định, chị Xuyến tạo việc làm cho hơn 30 người dân trong bản từ phục vụ nấu nướng, tiếp đón khách và cùng khách giao lưu ẩm thực, văn hóa văn nghệ. Đội Văn nghệ được thành lập với 10 người thành viên, là những phụ nữ đã lập gia đình, giao lưu văn nghệ cùng du khách, có thu nhập cao hơn cả, trung bình từ 7 - 8 triệu đồng/người/tháng; còn những người phục vụ khác có thu nhập từ 2,5 - 3 triệu đồng/người/tháng.

Chia tay Phiêng Lơi khi điệu xòe đoàn kết dần khép lại, ngày hội khai xuân kết thúc, chúng tôi cảm nhận cuộc sống ấm no, hạnh phúc đang lan tỏa trong từng ánh mắt, nụ cười của mỗi người dân. Với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước cùng sự đoàn kết, chung sức đồng lòng, Phiêng Lơi sẽ tiếp tục là điểm đến hấp dẫn của du khách gần xa…