Giới hạn bình phẩm công khai từ bình phẩm đến xúc phạm

Những tranh cãi quanh câu chuyện về Hoa hậu Đại dương 2017 tưởng chừng đi đến hồi kết khi Cục Nghệ thuật Biểu diễn có công văn yêu cầu Ban tổ chức thu hồi danh hiệu đã trao thì cộng đồng, đặc biệt là cộng đồng mạng lại một lần “sóng gió” khi Hoa hậu Lê Âu Ngân Anh bất ngờ viết tâm thư đăng tải trên trang cá nhân.

Hoa hậu H’Hen Niê trong một buổi giao lưu với học sinh sau khi đăng quang.

Dù cố ý hay vô tình, bức tâm thư cũng tiếp tục hé mở thêm nhiều điều về đời sống cá nhân, những áp lực mà cô và gia đình đã, đang phải đối diện.

Ngân Anh viết rằng, khi dư luận thay nhau bình phẩm, mổ xẻ và đánh giá về nhân cách, thậm chí dùng những lời lẽ thóa mạ, cô đã hoài nghi và cảm thấy cuộc đời bị đẩy vào ngõ cụt. Ngân Anh chưa bao giờ nghĩ cuộc đời cô lại có lúc bế tắc đến thế, và rằng, cô chỉ biết lặng yên.

Thực tế, người theo dõi Ngân Anh kể từ khi cô đăng quang đến nay chỉ thấy hình ảnh 1 Ngân Anh hoa hậu tự tin, vui vẻ, hạnh phúc bên gia đình hay một số sự kiện. Điều này khiến cô nhận thêm không ít bình luận ác ý bởi Ngân Anh đã chọn cách ứng xử không giống như thông thường: vật vã, khóc lóc, đau khổ…

Sự việc tạm ngã ngũ theo chiều hướng nhan sắc thực của Ngân Anh không tệ hại như hình ảnh đêm đăng quang và kết quả thanh tra của Bộ VH-TT&DL cũng đã kết luận, lỗi để Ngân Anh đăng quang hoa hậu khi cô thừa nhận mình có phẫu thuật thẩm mỹ thuộc về Ban tổ chức. Lý do là cô đã báo cáo với Ban tổ chức trước đó. Nhưng sự chỉ trích vẫn chưa hẳn dừng lại.

Hệ quả, như cách Ngân Anh chia sẻ là cô có nói gì cũng bị cho là không đáng tin… Mới đây nhất, trong một buổi đấu giá từ thiện, một video đăng tải mà theo Ngân Anh là bị cắt ghép, không đúng sự thật lan truyền, mọi người đổ xô vào bình luận, chửi bới cô. Thông tin Ngân Anh giả tạo, giả dối cứ thế lan truyền. Ngân Anh đã sợ tới độ im lặng.

Ứng xử tương tự như Ngân Anh khi trót vướng vào các vụ tai tiếng là cách lựa chọn khá phổ biến trong giới giải trí Việt. Ngay sau Ngân Anh, Hoa hậu H’Hen Niê cũng từng bị miệt thị bởi hình ảnh không lung linh trong đêm đăng quang Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam 2017. Người miệt thị H’Hen Niê chắc chắn không phải chỉ có một nhà báo nổi tiếng đã bị xử lý mà còn rất nhiều người khác đang lẫn vào đám đông.

H’Hen Niê cũng chọn cách bỏ qua những nhận xét tiêu cực về cô để tự tin bước tiếp. Cùng với cách làm truyền thông bài bản, đến nay, công chúng chỉ còn thấy một H’Hen Niê đầy nghị lực, tự tin tỏa sáng. Sự thực người đẹp có bị tác động tiêu cực bởi những ý kiến miệt thị hay không thì chỉ có cô mới thấu hiểu hơn ai hết.

Trao đổi về hiện tượng nói trên, MC Phan Anh cho rằng, 2 trường hợp nói trên chỉ giống như một phần nổi của tảng băng chìm. Dư luận, đặc biệt là từ cộng đồng mạng đang có những đóng góp tích cực đáng kể vào việc phát hiện, đấu tranh với những hiện tượng sai trái nhưng đây cũng là môi trường tiềm ẩn nhiều rủi ro khó lường. Đây là nơi mỗi cá nhân tự do bình phẩm về người khác nhưng không nhiều người ý thức được giới hạn cần thiết nên bình phẩm dễ trở thành miệt thị, xúc phạm.

Mới đây nhất, một tọa đàm chủ đề “Bình phẩm công khai về phụ nữ: Giới hạn và đạo đức” vừa được CSAGA (Trung tâm Nghiên cứu và ứng dụng khoa học về giới-gia đình-phụ nữ và vị thành niên) tổ chức tại Hà Nội. Tọa đàm được kỳ vọng sẽ góp phần mang đến những chuyển biến tích cực hơn với cộng đồng, đặc biệt là người sử dụng mạng xã hội trong việc tự kiểm soát bản thân khi tham gia bình phẩm về người khác, tránh gây tổn thương cho người bị bình phẩm.