Chủ động phòng trừ châu chấu tre từ giai đoạn ấu trùng
Hiện tại, châu chấu tre mới gây hại trên một số diện tích rừng tre thuộc 4 bản: Trung Tâm, Na Hôm, Na Khoang, Huổi Lạ (xã Mường Nhà) và bản Noong É (xã Mường Lói) với mật độ ước tính khoảng 30-40 con/m2, nơi mật độ nhiều nhất lên đến 100 con/m2. Dự báo thời tiết những tháng tới (đặc biệt từ tháng 7 - 9/2017) sẽ thuận lợi cho châu chấu tre phát triển, nếu không được kiểm soát, ngăn chặn kịp thời, rất có thể sẽ phát triển thành dịch, gây hại trên diện rộng.
Phun thuốc phòng trừ châu chấu tre lưng vàng ở khu vực bản Na Hôm, xã Mường Nhà, huyện Điện Biên.
Những năm trước do công tác tìm kiếm, phát hiện ổ dịch châu chấu muộn, đàn châu chấu đã trưởng thành, mọc cánh, sức phá hại lớn nên công tác phòng trừ gặp nhiều khó khăn. Năm nay, ngay từ cuối tháng 3/2017, Trạm Bảo vệ thực vật huyện Điện Biên đã có văn bản hướng dẫn biện pháp phòng chống, ngăn chặn châu chấu tre lưng vàng gây hại cây trồng gửi đến các xã trên địa bàn. Đồng thời, cử cán bộ phối hợp với chính quyền 2 xã: Mường Lói và Phu Luông kiểm tra, phát hiện, tiêu diệt các ổ ấu trùng châu chấu non bằng cách sử dụng các chế phẩm sinh học hoặc thuốc hóa học. Bà Lò Thị Minh Nhẫn, Phó Trạm trưởng Trạm Bảo vệ thực vật huyện Điện Biên cho biết: Rút kinh nghiệm những năm trước, Trạm xác định phòng trừ hiệu quả, triệt để dịch châu chấu tre bằng cách phun phòng, tiêu diệt khi châu chấu đang còn non. Trạm phối hợp với chính quyền xã Mường Lói, Phu Luông triển khai quyết liệt từ cuối tháng 3 - đầu tháng 4/2017, nhưng do xác định sai vị trí cặp châu chấu ghép đôi, giao phối và đẻ trứng trong lòng đất nên nhầm tưởng nguồn dịch tại chỗ từ năm 2016 không còn. Khoảng 1 tháng trở lại đây, người dân xã Mường Nhà liên tục phát hiện ra các ổ ấu trùng châu chấu, Trạm tiếp tục ra quân, tổ chức xác định, khoanh vùng chính xác vị trí cặp châu chấu ghép đôi, giao phối và đẻ trứng để tập trung tiêu diệt. Hiện nay, Trạm đã cấp thuốc và phối hợp với xã Mường Nhà phun phòng. Đồng thời, tổ chức các buổi tập huấn, hướng dẫn người dân cách phát hiện, phun thuốc phòng trừ châu chấu hiệu quả.
Để khống chế, khoanh vùng tiến tới diệt trừ hoàn toàn châu chấu tre trên địa bàn huyện Điện Biên thì công tác dự báo, theo dõi, báo cáo tình hình phát triển của đàn châu chấu từ cơ sở đóng vai trò quan trọng. Theo đó, Chi cục Bảo vệ Thực vật tỉnh đề nghị UBND huyện Điện Biên chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Hạt Kiểm lâm, Trạm Khuyến nông - Khuyến ngư, Trạm Bảo vệ thực vật và các ban quản lý rừng trên địa bàn tăng cường phối hợp, kiểm tra tình hình phát triển, gây hại của châu chấu tre. Trong đó, tập trung xác định các khu vực châu chấu tre đã đẻ trứng, mật độ ổ trứng, diện tích khu vực đẻ trứng... để nhận định, dự báo khả năng phát triển của châu chấu tre. Khi phát hiện ổ dịch châu chấu non, bà con không nên dùng lửa đốt, xua đuổi khiến đàn châu chấu di chuyển lan rộng mà phải báo cáo chính quyền địa phương, sau đó phun phòng bằng thuốc hóa học theo hướng dẫn để đạt hiệu quả cao. Định kỳ 1 tuần một lần, UBND các xã phải báo cáo Trạm Bảo vệ thực vật huyện và 15 ngày một lần, Trạm Bảo vệ thực vật huyện phải tổng hợp, báo cáo UBND huyện Điện Biên, Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh về tình hình phát triển, gây hại của châu chấu tre trên địa bàn.
Ông Lò Văn Tiến, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Nhà cho biết: Sau khi phát hiện liên tiếp 4 ổ châu chấu non, xác định địa bàn xã là nơi các cặp châu chấu năm 2016 ghép đôi, đẻ trứng, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát thành dịch châu chấu từ nguồn tại chỗ. Do đó, gần 1 tháng nay, song song công tác phối hợp với Trạm Bảo vệ thực vật huyện phun thuốc tiêu diệt các ổ châu chấu đã phát hiện, tổ chức tập huấn, hướng dẫn người dân phun thuốc phòng trừ thì UBND xã huy động các lực lượng: Thanh niên, khuyến nông, bảo lâm, kiểm lâm địa bàn xuống các bản cùng người dân tìm kiếm, phun thuốc tiêu diệt không để đàn châu chấu trưởng thành. Cùng với đó, hướng dẫn người dân áp dụng các biện pháp canh tác giảm thiểu nguồn thức ăn của châu chấu. Cụ thể là: Thường xuyên thu dọn lớp thực bì và cỏ dại ở bề mặt đất để hạn chế nguồn thức ăn của châu chấu mới nở; những nơi đất không quá dốc có thể trồng xen những cây ưa bóng như gừng, riềng, sả... để hạn chế sự sinh trưởng của châu chấu.
Cùng thời điểm này năm 2016, đàn châu chấu tại chỗ kết hợp với đàn châu chấu di thực từ Sơn La và các tỉnh Bắc Lào thành đàn lớn trên địa bàn huyện Điện Biên. Song năm nay, qua công tác dự báo chưa phát hiện đàn châu chấu di thực từ nơi khác đến, nguồn châu chấu tại chỗ đang giai đoạn con non. Vì vậy, chính quyền các cấp huyện Điện Biên đang triển khai đồng bộ các giải pháp, phát hiện và tiêu diệt hết các ổ ấu trùng châu chấu, ngăn ngừa đàn châu chấu bùng phát thành dịch phá hại cây trồng.