Cán bộ - yếu tố quan trọng nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh

Theo Biểu đồ chỉ số PCI của tỉnh Ðiện Biên được công bố trên trang web của Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI), trong 10 năm (2007 - 2016), chúng ta thường xuyên trong tình trạng “đồ thị hình sin”, nghĩa là lên - xuống, trồi - sụt qua từng năm. Và theo thống kê, điều đáng buồn là Ðiện Biên nhiều lần “rơi tự do” xuống đáy, đứng thứ 63/63 tỉnh, thành toàn quốc. Ðiển hình đã có thời điểm chúng ta đã vươn từ vị trí thứ 47 lên xếp hạng thứ 29 vào năm 2011 (thuộc tốp đầu trong nhóm các tỉnh xếp hạng khá). Tuy nhiên, đến năm 2013, tỉnh ta lại tụt xuống vị trí thứ 63 với rất nhiều điểm số sụt giảm, đặc biệt là các chỉ số thành phần về: Tính minh bạch; Chi phí thời gian… Tương tự, năm 2014, Ðiện Biên lại “đội sổ” bởi các chỉ số thành phần: “Chi phí không chính thức”, “Tính năng động” sụt giảm nghiêm trọng đã kéo theo tổng điểm số xuống thấp.

Cán bộ bộ phận “Một cửa” xã Quài Tở (huyện Tuần Giáo) tiếp nhận giải quyết hồ sơ cho người dân. Ảnh: Văn Tâm

Phân tích “Bảng thống kê các chỉ số được lựa chọn” của VCCI trong 2 năm gần đây cho thấy, mặc dù tổng điểm chung của Ðiện Biên là cân bằng tuyệt đối với 56,48 điểm, đứng thứ 53/63 tỉnh, thành cả nước. Tuy nhiên, các chỉ số thành phần đã có sự thay đổi, với một số chỉ số quan trọng đã có sự tiến bộ. Cụ thể, trong 10 chỉ số thành phần, ngoài “Gia nhập thị trường” chúng ta vốn có truyền thống điểm số cao, thì 2 chỉ số rất quan trọng, phản ánh sự đánh giá, ghi nhận của doanh nghiệp, người dân đối với hệ thống hành chính, bộ máy công quyền là: “Tính minh bạch” và “Chi phí thời gian” đã có sự tiến bộ đáng kể. Ðặc biệt là “Tính minh bạch” năm 2016 đã vươn lên 6,18 điểm - cao nhất trong 10 năm trở lại đây, cao hơn tỉnh Thái Nguyên - đơn vị có vị trí PCI đứng thứ 7 cả nước với 6,16 điểm. Ngoài ra, chỉ số “Chi phí thời gian” - yếu tố đánh giá về tác phong, tiến độ làm việc… của đội ngũ cán bộ, công chức cơ quan hành chính, cũng được đánh giá cao khi đạt 6,57 điểm (chỉ đứng sau năm 2009, năm chúng ta xếp hạng thứ 27/63 tỉnh, thành).

Nói về nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI nói riêng hay nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia nói chung, theo tinh thần các Nghị quyết số 19 năm 2015, 2016, 2017 và định hướng đến năm 2020 của Chính phủ. Trong đó nhấn mạnh cần nâng cao công tác cải cách hành chính, cải cách thủ tục hành chính và nhất là chỉnh đốn lề lối, tác phong, thái độ thi hành công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức khi tiếp xúc, giao dịch với doanh nghiệp, người dân. Từ đó tiến tới mục tiêu xây dựng Chính phủ, chính quyền “liêm chính, kiến tạo, phục vụ, vì lợi ích của nhân dân, của doanh nghiệp”. Qua tổng hợp đánh giá của VCCI có thể thấy: Ở tỉnh ta, bước đầu đã có những chuyển biến tích cực, sự minh bạch đã được nâng cao; thời gian làm các thủ tục hành chính như: thành lập doanh nghiệp, đăng ký kinh doanh, thủ tục đầu tư… đã được rút ngắn. Ðó là sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền các cấp trong những năm gần đây, ngoài siết chặt kỷ cương hành chính (theo tinh thần Chỉ thị số 08 của Tỉnh ủy, Kế hoạch số 2013 của UBND tỉnh), thì với tinh thần cầu thị, lãnh đạo tỉnh đã chủ động xuống Hà Nội tiếp cận, liên hệ để VCCI tổ chức các buổi tập huấn huấn về nâng cao năng lực cạnh tranh tại Ðiện Biên. Ðồng thời, các hoạt động gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ thông tin, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp đã được đưa vào hoạt động thường niên của tỉnh. 

Những kết quả tỉnh ta đạt được đã được ghi nhận, đóng góp vào nỗ lực chung của cả nước, tuy nhiên, vẫn từ bảng xếp hạng PCI của VCCI, tiếp tục phân tích sâu những điểm số, chỉ số, có thể thấy rằng: Với xếp hạng thứ 53/63, thuộc nhóm tỉnh có thứ hạng trung bình, chúng ta còn rất nhiều việc phải làm. Cụ thể, một số chỉ số chúng ta đã tăng điểm nhưng cũng có không ít chỉ số quan trọng, điểm số đạt được chưa đáp ứng kỳ vọng hoặc sụt giảm. Ðiển hình như chỉ số: Chi phí không chính thức (chỉ số đánh giá tinh thần “nói không” với phong bì, hoa hồng lại quả; phòng, chống tham nhũng… của cán bộ, công chức) mặc dù tăng nhẹ so với năm 2015 những vẫn ở mức dưới trung bình với 4,17 điểm và kém xa năm 2007 (7,27 điểm); chỉ số Hỗ trợ doanh nghiệp, năm 2016 giảm gần 1,2 điểm so với năm 2015 khi trên địa bàn tỉnh nhiều doanh nghiệp tuyên bố phá sản. Hay như sự chủ động, linh hoạt của các cơ quan có thẩm quyền đối với các văn bản, hướng dẫn từ cấp trên còn hạn chế nên chỉ số Thiết chế pháp lý qua từng năm không ổn định và năm 2016 giảm từ 6,13 xuống còn 4,52 điểm.

Ðể nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, đưa Ðiện Biên trở thành điểm đến thuận lợi, điểm đầu tư hiệu quả thu hút các doanh nghiệp, công tác cải cách thủ tục hành chính cần được tỉnh ta đẩy mạnh hơn nữa. Trong đó, yếu tố trình độ, năng lực, trách nhiệm của mỗi cán bộ, công chức đóng vai trò then chốt.