Cải thiện chỉ số đổi mới sáng tạo: Hành động quyết liệt, toàn diện

09:22 - Thứ Ba, 17/07/2018 Lượt xem: 10338 In bài viết
Theo Báo cáo xếp hạng Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2018, do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) vừa công bố, Việt Nam đã vươn lên vị trí 45 trên 126 quốc gia và nền kinh tế - thứ hạng cao nhất mà Việt Nam đạt được từ trước đến nay. Tuy nhiên, Bộ Khoa học - Công nghệ cùng các chuyên gia đã phân tích, Việt Nam vẫn cần hành động quyết liệt, toàn diện để tiếp tục cải thiện vị trí xếp hạng GII.

Chỉ số về thực thi pháp luật tăng mạnh

GII là bộ công cụ, hệ quy chiếu toàn diện nhất để đánh giá xếp hạng năng lực đổi mới sáng tạo của các quốc gia và các nền kinh tế, với phương pháp đánh giá liên tục hoàn thiện qua các năm. Năm 2018, Chỉ số này vẫn được chia thành 7 trụ cột chính. Trong đó, những trụ cột mà Việt Nam có điểm kết quả tăng ở lần công bố này gồm: Thể chế, trình độ phát triển của thị trường, trình độ phát triển kinh doanh, sản phẩm sáng tạo, nguồn nhân lực và nghiên cứu… 

 

Việt Nam liên tục tăng thứ hạng chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu nhờ đầu tư cho công nghệ và nghiên cứu.

Về thể chế vĩ mô, Việt Nam tiếp tục có những cải thiện đáng kể, với chỉ số nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật tăng mạnh - từ hạng 74 lên hạng 57; trong khi chỉ số về môi trường kinh doanh tăng 10 bậc. Trình độ phát triển thị trường của Việt Nam cũng có sự cải thiện với chỉ số tín dụng tăng từ hạng 17 lên hạng 15. Nhóm chỉ số về trình độ phát triển kinh doanh tăng 7 bậc, trong đó, đáng kể nhất là chỉ số đầu tư cho đổi mới công nghệ của doanh nghiệp tăng 23 bậc - lên thứ 13; chỉ số về các khoản chi cho nghiên cứu và phát triển của doanh nghiệp tăng 4 bậc - lên thứ 48; chỉ số hợp tác đại học và doanh nghiệp tăng 17 bậc - lên thứ 59. 

Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học - Công nghệ (KH-CN) Bùi Thế Duy, kết quả nói trên đạt được trước hết là nhờ sự chỉ đạo quyết liệt và toàn diện của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ trên mọi lĩnh vực. Đặc biệt, việc đặt ra các mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể và phân công từng bộ, cơ quan chủ trì cải thiện từng chỉ số đổi mới sáng tạo tại Nghị quyết số 19-2017/NQ-CP về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2017, định hướng đến năm 2020, đã thể hiện quyết tâm rất lớn của Chính phủ nhằm nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo quốc gia. Đây không chỉ là giải pháp nâng tầm hình ảnh và vị thế đất nước, mà còn mở ra cơ hội, tạo thế mạnh trong việc thu hút đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

So với các nước trong ASEAN, Nghị quyết cũng đặt mục tiêu cụ thể về chỉ số đổi mới sáng tạo đến năm 2020 của nước ta. Trong đó, năm 2018, Việt Nam xếp sau Singapore, Malaysia, Thái Lan và xếp trên Brunei, Philippines, Indonesia, Campuchia. Việt Nam được đánh giá là nước vượt trội về chỉ số đổi mới sáng tạo so với trình độ phát triển, đứng đầu trong ASEAN về đầu tư cho giáo dục. 

Ông Sacha Wunsch - Vincent, chuyên gia cao cấp của WIPO cho rằng, Việt Nam nổi lên trong bảng xếp hạng với 2 điểm đáng chú ý. Trước hết, Việt Nam là quốc gia liên tục thăng hạng; thứ hai, Việt Nam liên tục được đánh giá là có hoạt động nổi bật trong đổi mới phục vụ sự phát triển kinh tế. Việt Nam cũng là quốc gia duy nhất có sự chỉ đạo từ cấp Thủ tướng với việc thành lập một nhóm chuyên viên đặc biệt thuộc các bộ, ban, ngành để cùng thúc đẩy chính sách đổi mới sáng tạo. Tổng Giám đốc WIPO Francis Gurry cũng nhận xét, Việt Nam đã có kết quả tốt, đáng khích lệ trong bảng xếp hạng toàn cầu, đặc biệt là trong nhóm quốc gia có mức thu nhập trung bình thấp cũng như trong khu vực ASEAN. 

Tập trung cải thiện chỉ số về môi trường kinh doanh

Theo ông Sacha Wunsch - Vincent, để tiếp tục cải thiện thứ hạng trong chỉ số đổi mới sáng tạo, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện các nhóm chỉ số về môi trường kinh doanh, thị trường vốn và đầu tư, ứng dụng tri thức và công nghệ, đặc biệt là sớm hoàn thành Chiến lược sở hữu trí tuệ quốc gia Việt Nam để tạo động lực thúc đẩy việc thực thi các giải pháp nhằm tiếp tục duy trì và nâng cao hơn nữa Chỉ số GII trong những năm tới. "Chỉ số GII là một chủ đề khá mới mẻ đối với các bộ, ngành, vì vậy, Nhà nước nên tổ chức các chuyến nghiên cứu, khảo sát hoặc thiết lập khuôn khổ hợp tác song phương với các tổ chức quốc tế như WIPO và các nước có thứ hạng cao trong bảng xếp hạng để học hỏi kinh nghiệm, tranh thủ sự giúp đỡ của họ", ông Sacha Wunsch - Vincent đề xuất.

Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho biết, Bộ KH-CN đã đề nghị Học viện Khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo tiếp tục cập nhật sổ tay hướng dẫn, đặc biệt là các chỉ số mới năm 2018, tổ chức tập huấn về hoạt động này cho các bộ, ngành có nhu cầu, đồng thời phối hợp với Văn phòng Chính phủ kiểm tra tiến độ của các bộ, ngành, địa phương trong triển khai nhiệm vụ cải thiện chỉ số.

Bộ KH-CN cũng đề xuất một số giải pháp tập trung cải thiện những chỉ số mà Việt Nam đang được xếp vào nhóm yếu, hoặc có xu hướng giảm trong những năm gần đây, như tạo điều kiện thuận lợi để giải quyết vấn đề phá sản doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động khởi nghiệp và cải thiện chất lượng công tác xây dựng quy định pháp luật. Ngoài ra, Việt Nam vẫn còn 7 chỉ số chưa có dữ liệu để đánh giá (trong đó có 3 chỉ số liên quan tới giáo dục) và 9 chỉ số có dữ liệu chưa cập nhật. Về vấn đề này, Bộ KH-CN đã đôn đốc các bộ, cơ quan có liên quan để cùng tìm giải pháp khắc phục, với phương châm hành động quyết liệt, toàn diện.

P.V (Theo HNM)
Bình luận
Back To Top