Sớm làm rõ sai phạm về xây dựng nhà ở tại phường Mường Thanh

Trong giấy phép xây dựng chỉ cho xây 2 tầng, thế nhưng gia đình ông Vũ Trọng Dương xây kiên cố 3 tầng. Trong ảnh: Ngôi nhà đánh dấu X ở tầng 1 của ông Vũ Trọng Dương. Ảnh: Văn Tâm

Thửa đất của gia đình ông Nguyễn Huy Ngọc tại tổ dân phố 12, phường Mường Thanh được UBND TP. Ðiện Biên Phủ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDÐ) ngày 9/10/2006 với tổng diện tích 95,4m², giáp với thửa đất của gia đình ông Vũ Trọng Dương. Năm 2017, gia đình ông Dương được cấp phép xây dựng nhà ở, tuy nhiên khi xây dựng ông Dương lấn chiếm sang đất nhà ông Ngọc.

Trong GCNQSDÐ của ông Dương được cấp ngày 29/3/2013 thì thửa đất có tổng diện tích là 33,2m², trong đó mặt tiền đường Trần Ðăng Ninh rộng 3,1m, phía giáp nhà ông Ngọc có chiều dài 11,8m. Thế nhưng tại sơ đồ đo hiện trạng (ngày 16/5/2018) thì diện tích thửa đất của gia đình ông Dương lại tăng lên 35,68m², trong đó chiều rộng mặt đường là 3,14m và chiều dài giáp gia đình ông Ngọc là 12,23m. Lý giải về việc trên, ông Dương cho rằng, đây là phần diện tích đất của chủ nhà trước (là ông Trần Thế Hồi) cho thêm chứ ông không lấn chiếm của ai. Về vấn đề này, ông Nguyễn Thanh Tùng, Chủ tịch UBND phường Mường Thanh, cho biết: Ngày 30/11/2017, phường đã tổ chức đo đạc thực tế và thống nhất: Phần tầng 1, do nhà ông Ngọc đã xây nhà cấp 4 trước nên không thể tiến hành đo đạc; phần tầng 2 (tính từ mái tầng 1) điểm cuối cùng của nhà ông Dương có phình sang nhà ông Ngọc 1,5cm. Phường đã yêu cầu ông Dương phải dỡ bỏ phần lấn chiếm xong trước ngày 7/12/2017. Sau đó, ông Dương đã sửa chữa phần lấn chiếm tầng 2, còn tầng 1 đã đục cột và dầm cuối nhà nhưng do tầng 1 giữa 2 nhà đã xây dựng giáp nhau nên không thể kiểm tra chính xác. Tuy nhiên, ông Ngọc không đồng ý với việc khắc phục và yêu cầu ông Dương phải trả lại đất nguyên trạng ban đầu. Cả 2 bên đều không thống nhất được với nhau, vì vậy vụ việc đã phải đưa ra tòa án. Song đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Quá trình tìm hiểu, làm việc với các cơ quan chức năng liên quan, chúng tôi phát hiện thêm những sai phạm của ông Vũ Trọng Dương. Ngày 10/10/2017, UBND TP. Ðiện Biên Phủ đã cấp giấy phép xây dựng số 434/GPXD nhà ở riêng lẻ cho gia đình ông Vũ Trọng Dương. Giấy phép xây dựng ghi rõ: Ðược phép xây dựng công trình nhà ở cấp III; diện tích xây dựng tầng 1 là 33m², tổng diện tích sàn 66m²; chiều cao công trình 7,5m; số tầng gồm 2 tầng... Thế nhưng, khi thi công ông Dương đã xây nhà 3 tầng kiên cố (vượt quá 1 tầng so với quy định). Trao đổi về vấn đề này, ông Ðỗ Trung Kiên, Phó Trưởng Phòng Quản lý đô thị, TP. Ðiện Biên Phủ cho biết: “Cấp phép xây dựng 2 tầng nhưng ông Dương xây 3 tầng là sai quy định. Tuy nhiên, việc quản lý hoạt động xây dựng cũng như xử lý vi phạm đã được phân cấp cho phường. Song để xảy ra sự việc trên, trách nhiệm một phần thuộc về Phòng trong việc phối hợp với phường để quản lý hoạt động xây dựng trên địa bàn”. Ðể xảy ra việc này, ông Nguyễn Thanh Tùng, Chủ tịch UBND phường Mường Thanh cũng thừa nhận thiếu sót trong việc quản lý hoạt động xây dựng trên địa bàn, để dẫn đến việc gia đình ông Dương xây dựng sai quy định. Vì vậy, ngày 9/1/2018, phường đã ra Quyết định số 03/QÐ-UBND về việc đình chỉ thi công xây dựng đối với gia đình ông Dương. Lỗi vi phạm cụ thể là: tầng 1 và tầng 2, phần cuối nhà tiếp giáp với đất của ông Ngọc, kích thước chiều rộng vượt quá quy định 30cm; phần tầng 3 không có trong giấy phép xây dựng, diện tích xây sai phép là 33,8m². Quyết định số 03 cũng nêu rõ: Quá thời hạn 3 ngày (tính cả ngày nghỉ), kể từ ngày ban hành Quyết định, nếu ông Dương không tự phá dỡ phần vi phạm thì bị cưỡng chế phá dỡ. Thế nhưng đến nay đã gần 8 tháng kể từ ngày Quyết định số 03 của phường Mường Thanh có hiệu lực, nhưng ông Dương vẫn chưa tháo dỡ phần vi phạm và cũng không bị cưỡng chế theo quyết định. Lý giải việc chậm xử lý, ông Tùng cho rằng: “Căn cứ vào điểm b, khoản 5, Ðiều 13, Nghị định 121/2013/NÐ-CP ngày 10/10/2013 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng thì sai phạm của ông Dương bị phạt từ 10 - 20 triệu đồng, vượt quá thẩm quyền xử lý của phường. Vì vậy, ngày 11/1/2018, phường đã có Tờ trình gửi UBND thành phố về việc đề nghị ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với gia đình ông Dương. Nhưng chỉ 4 ngày sau (tức ngày 15/1/2018) thì Nghị định 121 hết hiệu lực và thay thế bằng Nghị định 139/NÐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 27/11/2017 và có hiệu lực từ 15/1/2018. Vì thời điểm đó chưa có thông tư hướng dẫn thực hiện nên chưa thể xử phạt được”. Tuy nhiên, ngày 24/4/2018, Bộ Xây dựng đã có Thông tư số 03/2018/TT-BXD hướng dẫn thực hiện Nghị định 139. Như vậy, từ khi có thông tư hướng dẫn đến nay đã hơn 4 tháng nhưng chưa một cơ quan chức năng nào của thành phố vào cuộc xử lý vi phạm đối với ông Dương.

Trở lại vấn đề việc cấp phép xây dựng nhà cho ông Dương. Theo Quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc TP. Ðiện Biên Phủ (được phê duyệt theo Quyết định 268/QÐ-UBND ngày 8/4/2015 của UBND tỉnh), tại điểm f, khoản 1, Ðiều 47 quy định diện tích tối thiểu của lô đất xây dựng nhà ở gia đình đối với nhà ở liền kề (nhà liền tường, nhà phố) phải lớn hơn hoặc bằng 36m². Trong khi diện tích đất nhà ông Dương chỉ có 33,2m², thế nhưng vẫn được UBND TP. Ðiện Biên Phủ cấp phép xây dựng.

Theo lý giải của ông Ðỗ Trung Kiên, Phó Trưởng phòng Quản lý Ðô thị thì: Phòng căn cứ điểm g, khoản 1, Ðiều 47 của Quy chế để tham mưu cấp phép xây dựng. Cụ thể: “Ðối với các trường hợp công trình xây dựng nhà ở của dân cư đang tồn tại, phá dỡ một phần để thực hiện quy hoạch, phần đất còn lại phù hợp với mục đích sử dụng đất theo quy hoạch dân cư cải tạo, thì xử lý như sau: Nếu diện tích còn lại nhỏ hơn 15m² có mặt tiền hoặc chiều sâu khu đất nhỏ hơn 3m thì không được phép xây dựng; nếu diện tích còn lại từ 15m² đến nhỏ hơn 40m² có chiều rộng mặt tiền từ 3m trở lên, chiều sâu chỉ giới xây dựng từ 3m trở lên thì không được xây dựng quá 2 tầng”. Cũng theo ông Kiên, thửa đất nhà ông Dương thuộc quy hoạch mở rộng tuyến đường từ cầu Thanh Bình đến sân Tượng đài Chiến thắng Ðiện Biên Phủ. Như vậy, thửa đất nhà ông Dương thuộc trường hợp thứ 2, nên đủ điều kiện cấp phép xây dựng. Tuy nhiên, khi chúng tôi đề nghị ông Kiên chứng minh thửa đất nhà ông Dương nằm trong quy hoạch thì ông Kiên không có bất kỳ giấy tờ, hồ sơ gì để chứng minh nên đã... giới thiệu sang Phòng Tài nguyên và Môi trường bởi vì: “Chúng tôi căn cứ trên GCNQSDÐ để tham mưu cấp phép”. Tiếp tục làm việc với Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố, chúng tôi được ông Nguyễn Ðình Hiệp, Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường khẳng định thửa đất nhà ông Dương được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2013, thời điểm đó không thuộc bất kỳ quy hoạch nào! Ông Hiệp cũng cho rằng, việc quản lý quy hoạch đô thị thì Phòng Quản lý đô thị là đơn vị nắm rõ nhất, còn chúng tôi chủ yếu quản lý quy hoạch về đất nông nghiệp!

Như vậy, để chứng minh một thửa đất có thuộc quy hoạch hay không nhưng cả hai phòng chuyên môn của thành phố đều không thể làm rõ!? Và đến nay, việc vi phạm quy định về xây dựng nhà ở vẫn chưa được giải quyết!