Thiếu vốn di chuyển dân khỏi vùng sạt lở

08:38 - Thứ Năm, 03/10/2019 Lượt xem: 12413 In bài viết

ĐBP -Thực hiện Chương trình bố trí dân cư vùng thiên tai theo Quyết định 1776/QÐ-TTg ngày 21/11/2012 của Thủ tướng Chính phủ, giai đoạn 2013 - 2019, toàn tỉnh có 874 hộ, với 5.739 nhân khẩu cần bố trí di dời; trong đó di chuyển tập trung 445 hộ và xen ghép 429 hộ. Ðến nay kết quả thực hiện hỗ trợ dân di chuyển ra khỏi vùng có nguy cơ thiên tai mới đạt 65,5% so với kế hoạch. Một trong những nguyên nhân là thiếu vốn.

Vị trí một trong những điểm sạt lở tại bản Mường Tỉnh A.

Theo bản đồ phân vùng cảnh báo nguy cơ sạt lở đất đá, toàn tỉnh có 6 huyện, thị xã nằm trong nguy cơ cao gồm: Ðiện Biên, Ðiện Biên Ðông, Mường Chà, Mường Nhé, Nậm Pồ và TX. Mường Lay, tổng diện tích vùng có nguy cơ trượt lở đất đá chiếm tỷ lệ khoảng 23% diện tích tự nhiên; 59 xã nằm trong cấp nguy cơ trượt lở đất đá rất cao, 33 xã nguy cơ trượt lở đất đá cao và 20 xã có nguy cơ trượt lở đất đá trung bình, thấp. Ðối với 59 xã có nguy cơ trượt lở đất đá rất cao được cảnh báo là không thể sinh sống được, cần có phương án di dời ngay dân cư và có biện pháp phòng chống đối với các công trình khác đang bị đe dọa như: Khu vực trung tâm xã Tìa Dình (huyện Ðiện Biên Ðông); bản Pa Xa Xá, xã Pa Thơm (huyện Ðiện Biên); khu vực trung tâm xã Huổi Só (huyện Tủa Chùa)…

Trước thực trạng trên, nhiều dự án di dời dân cư đã và đang được tỉnh triển khai thực hiện nhưng do nguồn vốn hạn hẹp nên tiến độ chậm, chưa đáp ứng yêu cầu. Giai đoạn 2013 - 2019 có 7 dự án đầu tư bố trí dân cư gồm 6 dự án đầu tư bố trí dân cư vùng thiên tai (quy mô 343 hộ dân) như: Dự án Bố trí dân cư vùng thiên tai tại bản Pắc A1, xã Na Cô Sa (huyện Nậm Pồ); Dự án Bố trí dân cư vùng thiên tai bản Pú Khở, xã Ẳng Cang (huyện Mường Ảng); Dự án Sắp xếp, bố trí dân cư khu vực có nguy cơ sạt lở tại bản Thẩm Chẩu, xã Xuân Lao (huyện Mường Ảng)… và 1 dự án bố trí dân cư vùng biên giới; tổng vốn phê duyệt là hơn 295 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có 3 dự án hoàn thành; 2 dự án đang thực hiện và 2 dự án khởi công mới trong năm 2019. Tổng số hộ dân được di chuyển 537 hộ/874 hộ (đạt 65,5% kế hoạch). Nguyên nhân chậm tiến độ chủ yếu do thiếu vốn.

Ðiện Biên Ðông là một trong những huyện nằm trong vùng cảnh báo nguy cơ sạt lở đất đá cao nhưng do thiếu vốn nên nhiều điểm bố trí dân cư chưa thực hiện kịp thời. Ðơn cử, điểm sạt lở khu vực trung tâm xã Tìa Dình mặc dù đã xảy ra từ nhiều năm, nhưng đến nay mới chỉ có phương án di chuyển tạm thời, với tổng mức đầu tư 10 tỷ đồng, sử dụng từ nguồn ngân sách địa phương. Trong khi nguồn kinh phí di chuyển dự kiến theo Quyết định 1776 của Chính phủ có tổng mức dự kiến 150 tỷ đồng và đề xuất khởi công mới vào năm 2020, chuyển tiếp giai đoạn 2021 - 2025.

Tương tự, huyện Ðiện Biên có 17 thôn, bản nằm trong vùng nguy cơ lũ ống và sạt lở đất đá cần phải di chuyển, như: bản Co Pục (xã Hua Thanh); Lọng Quân (xã Sam Mứn); Pá Ngam 1, Na Sang 2, Ten Núa (xã Núa Ngam); Phiêng Ban, Sáng 2 và bản Noong Ứng 2 (xã Thanh An)… Ðặc biệt, khu vực nguy cơ sạt lở tại bản Pa Xa Xá, xã Pa Thơm có 62 hộ dân với gần 300 nhân khẩu luôn sống trong tâm lý lo sợ vì tình trạng đá trên vách núi cao hàng chục mét phía sau bản sạt lở. Hiện nay huyện Ðiện Biên mới chỉ thực hiện một số biện pháp phòng chống đá lăn và xây dựng dự án để di chuyển tập trung; người dân vẫn chưa thể di chuyển được do thiếu mặt bằng và nguồn kinh phí thực hiện.

Theo bà Nguyễn Thị Minh Phương, Phó phòng Quản lý sắp xếp dân cư, Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), nguồn vốn đầu tư hàng năm của Trung ương dành cho chương trình bố trí dân cư theo Quyết định 1776 quá ít, ảnh hưởng không nhỏ đến kế hoạch của tỉnh, chưa đáp ứng được yêu cầu, mục tiêu đề ra. Cụ thể, tổng nhu cầu vốn thực hiện bố trí dân cư giai đoạn 2013 - 2015 và định hướng đến năm 2020 là hơn 1.596 tỷ đồng (bao gồm bố trí dân cư vùng thiên tai, vùng biên giới và Ðề án 79). Trong đó, tổng số vốn thực hiện 7 dự án bố trí, sắp xếp dân cư hơn 295 tỷ đồng. Ðến nay mới bố trí đạt hơn 147,1 tỷ đồng và tổng số giải ngân mới đạt 90,2 tỷ đồng. Bên cạnh đó, việc xã hội hóa, huy động nguồn vốn cho các dự án gặp nhiều khó khăn. Giai đoạn 2021 - 2025 và định hướng đến năm 2030, toàn tỉnh dự kiến bố trí 1.017 hộ dân vùng có nguy cơ thiên tai, với 9 dự án cần di dời cấp bách và 27 dự án mở mới, như: Dự án Bố trí sắp xếp, ổn định dân cư vùng thiên tai bản Tin Tốc, xã Mường Lói (huyện Ðiện Biên), với quy mô 25 hộ dân; bố trí ổn định dân cư vùng thiên tai bản Tâu, xã Thanh Nưa, với quy mô 45 hộ dân… Tuy nhiên, để thực hiện được việc di chuyển 1.017 hộ dân đến nơi an toàn cần hơn 869,4 tỷ đồng (bao gồm bố trí dân cư vùng thiên tai, vùng biên giới và vùng đặc biệt khó khăn). Thế nhưng, với số vốn bố trí hàng năm của Trung ương thấp gây khó khăn không nhỏ đến kế hoạch thực hiện việc di dân khỏi vùng có nguy cơ thiên tai trên địa bàn tỉnh.

Bài, ảnh: Phong Vân
Bình luận
Back To Top