Quan tâm đào tạo nghề cho đồng bào DTTS

Ông Nguyễn Thanh Sơn, Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, cho biết: Ðể đảm bảo công tác dạy nghề được hiệu quả, hàng năm Sở đều tiến hành khảo sát trực tiếp người lao động để nắm bắt nhu cầu học, đồng thời đáp ứng nhu cầu sử dụng lao động của xã hội, của doanh nghiệp. Từ năm 2010 đến nay, tỉnh đã tổ chức 2 cuộc điều tra, khảo sát quy mô cấp tỉnh và 40 cuộc điều tra, khảo sát quy mô cấp huyện, qua đó xác định được 38.650 người có nhu cầu học nghề (nghề nông nghiệp chiếm 79,06%). Căn cứ nhu cầu học nghề của lao động, giai đoạn 2010 - 2017, tỉnh phê duyệt danh mục 92 nghề trình độ sơ cấp đào tạo dưới 3 tháng cho lao động (56 nghề nông nghiệp, 36 nghề phi nông nghiệp). Từ năm 2018 đến nay, UBND tỉnh đã phê duyệt thêm 9 nghề thuộc danh mục đào tạo nghề cho LÐNT, lao động DTTS nâng tổng số danh mục đào tạo lên 101 nghề (56 nghề nông nghiệp và 45 nghề phi nông nghiệp). 100% số nghề thuộc danh mục đã được xây dựng định mức chi phí đào tạo, đơn giá đặt hàng. Với các cơ sở tham gia đào tạo nghề cho LÐNT, lao động là đồng bào DTTS trên địa bàn, UBND tỉnh cũng yêu cầu phải tổ chức đánh giá chất lượng giảng viên theo định kỳ hàng năm để đảm bảo người giảng dạy phải đáp ứng đủ trình độ, năng khiếu truyền đạt kỹ năng nghề. Tại các huyện tập trung nhiều đồng bào DTTS, như: Tủa Chùa, Mường Nhé, Ðiện Biên Ðông, Mường Chà... thì trung tâm đào tạo nghề của huyện phải có thêm giảng viên là người am hiểu phong tục tập quán, nghe, nói được tiếng DTTS.

Là đơn vị thực hiện hiệu quả công tác đào tạo nghề cho đồng bào DTTS, những năm qua, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Tủa Chùa chú trọng thực hiện công tác khảo sát, thăm dò nhu cầu đào tạo nghề của lao động kết hợp với đánh giá đúng tiềm năng, lợi thế của địa phương - nơi có kế hoạch mở lớp đào tạo nghề, sau đó phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức tư vấn, vận động lao động đăng ký tham gia các lớp đào tạo nghề. Ông Nguyễn Duy Hiệu, Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện cho biết: Từ năm 2010 đến nay, Tủa Chùa đã tổ chức 139 lớp đào tạo nghề cho 4.627 lao động (100% đối tượng học nghề là người DTTS, hộ nghèo). Tỷ lệ lao động có việc làm sau đào tạo đạt 74% và chủ yếu làm việc ổn định tại địa phương.

Cũng là địa phương thực hiện hiệu quả công tác đào tạo nghề cho đồng bào DTTS và LÐNT, nhưng huyện Ðiện Biên Ðông lại có cách làm khác. Tận dụng lợi thế của địa phương có diện tích rộng, chủ yếu đất rừng, đất sản xuất, huyện chủ trương đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm tại chỗ, sao cho lao động sau đào tạo sẽ biết áp dụng để phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp tại địa phương. Theo đó, UBND huyện đã chỉ đạo Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên chủ động mở các lớp đào tạo nghề nông nghiệp ngay tại thôn, bản nơi người dân đăng ký học nghề. Với phương pháp cầm tay chỉ việc, tùy theo lớp học cụ thể, Trung tâm sẽ xây dựng các mô hình sản xuất để người học được thực hành trên mô hình. Anh Lò Văn Pọm, bản Mường Luân, xã Mường Luân cho biết: “Ðược tham gia lớp đào tạo chăn nuôi gia súc, gia cầm ở bản, tôi đã biết cách chăm sóc và phòng bệnh cho trâu bò đúng kỹ thuật nên trâu bò ít mắc bệnh hơn so với trước”. Không riêng gì anh Pọm, những năm qua huyện Ðiện Biên Ðông đã có hàng nghìn lao động được đào tạo nghề ngắn hạn, như: Kỹ thuật chăn nuôi gia súc, gia cầm; kỹ thuật trồng và khai thác rừng trồng, kỹ thuật nuôi và phòng trị bệnh cho trâu bò; kỹ thuật trồng quản lý dịch hại cho cây ngô...

Ðánh giá hiệu quả đào tạo nghề cho đồng bào DTTS và LÐNT của tỉnh, ông Nguyễn Thanh Sơn, khẳng định: Trong số 53.793 lao động được hỗ trợ học nghề có 40.720 người có việc làm ổn định. Quá trình thực hiện Ðề án, các địa phương đã thí điểm thành công nhiều mô hình dạy nghề ngắn hạn đạt hiệu quả, có khả năng nhân rộng trong thời gian tới, như: Kỹ thuật trồng và chế biến nấm (TX. Mường Lay); kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, bảo quản và chế biến cà phê (huyện Mường Ảng); kỹ thuật xây dựng (huyện Tuần Giáo, Mường Ảng); sửa chữa xe máy (huyện Tuần Giáo, Ðiện Biên Ðông); chăn nuôi gia súc (TX. Mường Lay, huyện Ðiện Biên Ðông); trồng ngô, lúa (huyện Ðiện Biên Ðông, Tủa Chùa); chăn nuôi gà đồi, vườn (huyện Mường Ảng)... Không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế, các lớp đào tạo nghề còn giúp người học thay đổi nhận thức căn bản từ suy nghĩ tham gia học nghề để được hỗ trợ tiền ăn, hỗ trợ sinh hoạt phí thì nay người lao động đã có ý thức hơn về học nghề. Bởi họ đã hiểu, học nghề sẽ giúp họ có cơ hội tìm việc làm phù hợp hoặc có khả năng tự tạo việc làm cho bản thân, tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống.