Cần xử lý nghiêm những vi phạm vệ sinh ATTP

Theo thống kê, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã xảy ra 6 vụ ngộ độc thực phẩm; trong đó có 5 vụ tập thể và 1 vụ đơn lẻ. Mặc dù chưa xảy ra trường hợp tử vong do ngộ độc thực phẩm, tuy nhiên đây là vấn đề đáng báo động bởi thực phẩm bẩn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và đe dọa tính mạng người tiêu dùng.

Tính đến hết tháng 11/2019, toàn tỉnh đã thành lập 426 đoàn thanh tra, kiểm tra (21 đoàn cấp tỉnh, 52 đoàn tuyến huyện và 353 đoàn tuyến xã) thực hiện thanh tra, kiểm tra 6.670 lượt đối với tổng số 4.857 cơ sở trên địa bàn tỉnh (có cơ sở thanh tra, kiểm tra từ 2 lần trở lên). Qua đó phát hiện 75 cơ sở không đảm bảo vệ sinh ATTP. Trong hoạt động kiểm tra, giám sát định kỳ, số cơ sở được kiểm tra là 1.256 cơ sở, phát hiện 48 cơ sở không đạt các điều kiện vệ sinh ATTP. Ngoài ra, các đoàn thanh tra, giám sát đã lấy 11.960 mẫu thử test nhanh vệ sinh ATTP; trong đó, có 208 test không đạt yêu cầu. Ðồng thời, thực hiện 19 đợt giám sát mối nguy ô nhiễm thực phẩm; lấy 2.847 mẫu thì có 38 mẫu không đạt. Nguyên nhân không đạt do độ ôi khét dầu mỡ dương tính (tức là dầu mỡ đã qua sử dụng quá nhiều lần). Tuy nhiên, đây chỉ là bề nổi của tảng băng chìm, vì thực tế trên thị trường vẫn còn rất nhiều cơ sở sản xuất, chế biến và kinh doanh thực phẩm vì lợi nhuận nên “phù phép” để che mắt đoàn kiểm tra và người tiêu dùng.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng vi phạm vệ sinh ATTP, trong đó có nguyên nhân chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe, mới chỉ dừng lại ở việc xử phạt hành chính. Cụ thể, trong số 75 lượt cơ sở không đảm bảo ATTP thì cơ quan chức năng tiến hành xử phạt tiền 11 cơ sở, với tổng số tiền 18,55 triệu đồng. Như vậy, trung bình mỗi cơ sở chỉ phải nộp phạt khoảng 1,6 triệu đồng cho hành vi vi phạm. Trong hoạt động kiểm tra, giám sát định kỳ, qua kiểm tra có 48 cơ sở không đạt yêu cầu song hình thức xử lý cũng chỉ nhắc nhở, hướng dẫn tuyên truyền giáo dục các cơ sở thực hiện đúng quy định; ngoài ra không có biện pháp xử lý nào khác.

Bên cạnh đó, công tác quản lý Nhà nước về ATTP thời gian qua còn hạn chế. Cụ thể, tại Kết luận thanh tra số 826/KL-BCÐ ngày 18/6/2019 của Ban Chỉ đạo liên ngành vệ sinh ATTP nêu rõ: “Trong công tác kiểm tra về ATTP, các đoàn kiểm tra liên ngành tuyến huyện chưa triển khai kiểm tra hoạt động bảo đảm đối với Ban chỉ đạo vệ sinh ATTP tại các tuyến xã. Tất cả các cuộc kiểm tra trong năm 2018, tổ chức thực hiện chưa đúng quy trình kiểm tra theo quy định, gồm: Thiếu các căn cứ pháp lý khi ban hành quyết định về kiểm tra liên ngành ATTP; thời gian kiểm tra kéo dài; biên bản không có dấu treo hoặc giáp lai của đơn vị chủ trì kiểm tra; một số thành viên có tên trong quyết định của đoàn thanh tra lại không tham gia đoàn khi tiến hành thanh tra, kiểm tra, trong khi một số thành viên không có tên trong quyết định lại tham gia đoàn kiểm tra. Các đoàn kiểm tra có phát hiện sai phạm của cơ sở nhưng không thực hiện xử lý vi phạm hành chính theo quy định. Trong khi một số vụ sai phạm đã xử lý thì tại biên bản xác lập và ghi nhận 3 - 5 lỗi, nhưng khi xử lý chỉ thực hiện xử lý 1 lỗi vi phạm, không có thực hiện giải trình nguyên nhân, lý do…”.

Ngày 4/9/2018, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Nghị định số 115/2018/NÐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về ATTP có hiệu lực từ ngày 20/10/2018. Theo đó, mức phạt tiền tối đa đối với một hành vi vi phạm hành chính về ATTP là 100 triệu đồng đối với cá nhân, 200 triệu đồng đối với tổ chức. Ðây được xem là một chế tài mạnh nhằm tăng cường quản lý, kiểm soát và xử lý song quan trọng là quá trình thực thi có đảm bảo quy định hay không. Từ thực tế kiểm tra, xử lý vi phạm vệ sinh ATTP trên địa bàn tỉnh thời gian qua cho thấy còn nhiều hạn chế trong công tác thanh tra, kiểm tra và việc xử lý vi phạm chưa thật nghiêm khắc, chưa đủ sức răn đe đối với hành vi vi phạm. Ðể đảm bảo vệ sinh ATTP, các cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm, thường xuyên kiểm tra kịp thời phát hiện những hành vi vi phạm vệ sinh ATTP.