Đưa các anh về đất mẹ

09:38 - Thứ Bảy, 24/07/2021 Lượt xem: 3426 In bài viết

ĐBP - Tháng Bảy, những cơn mưa mùa hạ đến bất chợt, đôi khi tầm tã kéo dài nhiều ngày làm cho công tác tìm kiếm, xác minh hài cốt liệt sĩ Việt Nam trên đất bạn Lào gặp vô vàn khó khăn. Nhưng với tinh thần trách nhiệm với nhiệm vụ thiêng liêng này, Đội Quy tập mộ liệt sĩ (Quân khu 2) vẫn ròng rã khắp rừng sâu núi thẳm tìm kiếm và đưa hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam hi sinh tại nước bạn Lào về Tổ quốc.

Cán bộ, chiến sĩ và nhân dân các dân tộc tỉnh Điện Biên đón các liệt sĩ trong ngày các anh trở về đất mẹ yêu thương. Ảnh: Lan Phương

Những bước chân không mỏi

Từ năm  2013 - 2020, Đội Quy tập mộ liệt sĩ (Quân khu 2) đã thực hiện hàng trăm đợt xác minh, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên khắp 6 tỉnh Bắc Lào; đào hàng nghìn điểm có thông tin về mộ liệt sĩ. Với quyết tâm, sự kiên trì đó, Đội đã quy tập được 297 hài cốt liệt sĩ, trong đó 38 hài cốt có đủ họ tên, quê quán. Đầu năm nay (ngày 20/1/2021), tỉnh ta tiếp tục đón nhận, truy điệu và an táng 13 hài cốt liệt sĩ được quy tập trong mùa khô năm 2020. Các hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam hi sinh tại nước bạn Lào được đưa về tỉnh đều do Đội Quy tập mộ liệt sĩ tìm kiếm, cất bốc.

Để hiểu thêm về công tác này, chúng tôi tìm đến căn nhà cũ nằm sâu trong khuôn viên Trung đoàn 82 - hậu cứ của Đội Quy tập mộ liệt sĩ tại Điện Biên. Tại đây chúng tôi được gặp Đại tá Hán Văn Hùng, Đội trưởng Đội Quy tập mộ liệt sĩ khi anh vừa tranh thủ về chuẩn bị cho hội nghị tổng kết công tác quy tập mộ liệt sĩ giai đoạn 2013 - 2020. Đại tá Hùng đã nhiều năm gắn bó với hoạt động đầy tình nghĩa thiêng liêng này. Cuộc trò chuyện bắt đầu với cảm xúc lắng đọng khi Đại tá Hán Văn Hùng nhớ lại những ngày tháng băng rừng vượt suối, những khoảnh khắc tìm thấy “các anh” tại nhiều nơi nằm sâu trong rừng xanh, núi thẳm...

“Hôm đó, cựu chiến binh Khăm Xẻn ở bản Lát Hán và cán bộ Thoong Đeng, Phòng Lao động huyện Mường Ngà, tỉnh U Đôm Xay (Lào) dẫn đường cho anh em trong Đội tìm hài cốt liệt sĩ. Trên đường cơ động lên núi bỗng dưng trời đổ mưa, đất bám vào dép cả tảng nặng trĩu, mọi người đành bỏ dép ở bìa rừng rồi cứ thế bám vào lau lách, dây dợ mà leo lên. Đoạn tới sườn dốc, tôi trượt chân, may theo phản xạ nghề nghiệp đã kịp túm vào bụi lau thoát nạn, tiếp tục leo lên núi, khoảng hơn 1 giờ đồng hồ thì đến hang đá. Trong lúc chuẩn bị tiếp cận vị trí, bất ngờ hàng loạt đá to, nhỏ lăn xuống tới tấp, rất may chúng tôi đều phản ứng nhanh và kịp né sang một bên, nếu không không biết có chuyện gì xảy ra!” - Đại tá Hán Văn Hùng kể lại. Lần đó đội cất bốc được hài cốt 4 liệt sĩ.

Cán bộ Đội Quy tập mộ liệt sĩ (Quân khu 2) thực hiện tìm kiếm, bốc cất hài cốt liệt sĩ là quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hi sinh tại Lào. Ảnh: C.T.V

Sinh năm 1968 tại Phú Thọ, mái tóc người đội trưởng Hán Văn Hùng đã pha sương, làm cho gương mặt của anh thêm cương nghị, anh kể: Một lần khác, tổ công tác của Đội có 10 người thực hiện tìm kiếm hài cốt liệt sĩ tại đỉnh Sam Nhọt, tỉnh Luông Nậm Thà. Sau gần 1 ngày đi bộ từ khu dân cư gần nhất, các anh hạ lán, mắc võng trên đỉnh núi, chia nhóm tìm kiếm hết đỉnh Sam Nhọt và các quả đồi lân cận. Theo sơ đồ cũ, vị trí chôn cất các liệt sĩ chỉ ngay đây nhưng sau nhiều năm, đất đá xói mòn, cây rừng phát triển rậm rạp nên nhiều ngày vẫn chưa xác định được đúng vị trí mộ, khi đó cả đội chỉ biết kiên trì tìm kiếm với niềm tin các anh còn nằm lại nơi đây. Cuối cùng sau 14 ngày ròng rã trong rừng sâu, Đội tìm được nơi chôn cất 19 liệt sĩ Việt Nam. Khi ấy cả đoàn đều xúc động không nói nên lời. Niềm hạnh phúc trong mỗi chuyến đi của chúng tôi là tìm được mộ các liệt sĩ, dù trải qua bao vất vả cũng không còn cảm thấy mệt nhọc nữa. Còn những chuyến đi về tay không thì luôn day dứt, tiếp tục củng cố thông tin để hẹn ngày quay lại...

Niềm tin kiên định

Năm 2014, từ lời kể của một người cao tuổi tại tỉnh Luông Nậm Thà về việc ông từng đi săn thú trên núi Nam Ta Na và thấy 2 ụ đất giống như ngôi mộ cùng hệ thống hầm hào của bộ đội xưa, Đội Quy tập được bộ đội địa phương Lào dẫn đường đi bộ từ 5 giờ sáng đến 6 giờ chiều mới tới. Giữa rừng núi bạt ngàn, các thành viên Đội lần theo từng dấu vết, rồi khoanh vùng tìm kiếm với một niềm tin và lòng kiên định. Hơn một ngày sau, Đội tìm được 2 bộ hài cốt và đưa các liệt sĩ cùng xuống núi, về với Tổ quốc. Thượng úy Phí Ngọc Tiến, cán bộ Đội Quy tập mộ liệt sĩ, kể cho chúng tôi nghe những chuyến tìm kiếm bằng niềm tin và sự kiên định như thế!

Đội Quy tập mộ liệt sĩ thực hiện tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam tại 6 tỉnh Bắc Lào. Không ít khu vực dù có sơ đồ chắc chắn, Đội tìm đi tìm lại nhiều chuyến, đào không biết bao nhiêu vị trí cuối cùng mới cất bốc được hài cốt các liệt sĩ nhưng cũng có những địa điểm sau nhiều lần dừng chân đến giờ vẫn chưa tìm thấy. Với những trường hợp như vậy, Đội xác định lại vị trí theo sơ đồ, củng cố, đối chiếu thông tin và tiếp tục tìm kiếm. Để thực hiện tốt nhiệm vụ thiêng liêng này, Đội không chỉ dựa vào những thông tin đáng tin cậy, sự giúp đỡ của cán bộ địa phương và người dân bản địa mà còn nhờ niềm tin và kiên định của người lính.

Huyện đoàn Điện Biên và Viettel Điện Biên thắp hương tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang Liệt sĩ Tông Khao. Ảnh: Thùy Trang

Sau mỗi đợt tìm kiếm, những người lính Đội Quy tập mộ liệt sĩ trở về với làn da đen sạm, gương mặt hốc hác vì những ngày ăn ngủ tranh thủ, dầm mưa dãi nắng làm việc nhưng ai cũng tươi vui, rạng rỡ bởi hoàn thành tốt sứ mệnh thiêng liêng của mình, đưa những người đồng đội thế hệ trước từ nơi đất khách quê người về với đất mẹ yêu thương.

Đại tá Hán Văn Hùng cho biết, từ đầu năm đến nay Đội đã tìm kiếm, cất bốc được 5 hài cốt liệt sĩ, hiện đang bảo quản tại đơn vị (đóng quân tại tỉnh U Đôm Xay, nước CHDCND Lào). Hiện còn 135 thông tin về mộ liệt sĩ và một số thông tin đang thu thập, Đội tiếp tục tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sĩ là quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hi sinh qua các thời kỳ chiến tranh trên địa bàn các tỉnh Bắc Lào.

Tháng Bảy, ngoài trời mưa vẫn tuôn... và đâu đó khắp các tỉnh Bắc Lào vẫn còn những cài cốt liệt sĩ Việt Nam, vì tình hữu nghị anh em, vì nền độc lập của đất nước bạn mà các anh đã anh dũng ngã xuống, Tổ quốc thương nhớ các anh, hàng ngày những người em vẫn tìm kiếm với một niềm tin mãnh liệt sẽ đưa các anh về với đất mẹ yêu thương!

Tú Anh
Bình luận
Back To Top