Trái tim cho em
Nhận được thông tin từ chính quyền xã về đợt khám sàng lọc tim bẩm sinh miễn phí tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh vào một ngày trung tuần tháng 11/2015, anh Ma A Phừ ở xã Nậm Nhừ, huyện Nậm Pồ đã đi thâu đêm vượt quãng đường gần 200km để đưa con gái ra khám. Gia đình anh Phừ thuộc diện nghèo, 6 miệng ăn chỉ trông chờ vào mảnh nương bạc màu. Miếng cơm manh áo và việc học của 4 đứa con là gánh nặng quá lớn khiến 2 vợ chồng trẻ chẳng có điều kiện chăm sóc các con nhưng được cái “trời thương”, cả 4 đứa con anh Phừ đều lớn lên bình thường. Duy chỉ có Ma Thị Sú - con gái duy nhất của gia đình khi lên 5 tuổi bắt đầu có biểu hiện suy giảm sức khỏe, thân hình xanh xao, yếu ớt, hay bị tức ngực. Thấy nhiều người bảo rất có thể cháu bị mắc bệnh tim bẩm sinh nên ngay khi biết thông tin chương trình anh đã cho con đi. Ra đến Điện Biên lúc nửa đêm lại chỉ đủ tiền ăn 2 bữa, nên 2 bố con phải ngủ ngoài ghế đá. Từ đêm hôm trước cho tới quá trưa ngày hôm sau, anh Phừ được lót dạ độc chiếc bánh mỳ nhưng anh Phừ không coi đó là nỗi khổ. Vì tâm anh đã nghĩ, con anh được các bác sỹ giỏi khám cho là tốt lắm rồi.
Khám sàng lọc để phát hiện trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh sớm.
Tại đây, con gái anh Phừ không chỉ được các bác sỹ thăm khám vòng ngoài, thực hiện các biện pháp siêu âm, điện tim theo đúng nội dung chương trình mà còn được khám sức khỏe tổng quát. Thật may mắn, cô bé chỉ bị thiếu chất do ăn uống chưa đầy đủ và không đúng cách chứ không phát hiện mắc bệnh tim bẩm sinh. Ngay sau đó, anh Phừ được các bác sỹ trực tiếp hướng dẫn cách chăm sóc, phục hồi sức khỏe cho con. Phấn khởi tâm sự với chúng tôi trước khi ra về, anh Phừ nói: “Con không bị tim là may rồi. Vất vả ra đến đây cũng bõ công. Nghe bác sỹ bảo sức khỏe quan trọng lắm, về mình sẽ cố gắng quan tâm hơn đến sức khỏe của các con để chúng khỏe mạnh”. Nhận thức và ý thức của anh Phừ, cũng như gần 200 trường hợp ông bố, bà mẹ có mặt tại buổi khám sàng lọc ngày hôm đó đã phần nào được nâng lên – đó cũng là một trong những hiệu quả mà chương trình mang lại, ngoài mục tiêu chính đặt ra ban đầu.
Trái ngược với trường hợp của cháu Ma Thị Sú, cháu Lò Văn Lương (SN 2010), cũng ở huyện Nậm Pồ lại được phát hiện, chẩn đoán mắc bệnh cơ tim phình đại và được chỉ định phẫu thuật. Khi nghe kinh phí để thực hiện ca phẫu thuật lên đến hơn 60 triệu đồng, cả bố và mẹ Lương đều “choáng váng”. Với họ đó là số tiền cả đời mơ cũng không thể có. Thế nhưng điều diệu kỳ đã đến với Lò Văn Lương và gia đình khi cháu là trường hợp đầu tiên ngay sau đó được lên danh sách về Bệnh viện Tim Hà Nội để phẫu thuật miễn phí bằng nguồn của quỹ “Vì một trái tim khỏe”. Rất nhanh chóng, thủ tục của Lương được các cơ quan chuyên môn địa phương hoàn tất và cháu đã được phẫu thuật thành công. Qua trao đổi với gia đình, hiện Lương đã trở về nhà với sức khỏe ổn định, và quan trọng là em đã có một trái tim khỏe mạnh.
Không riêng trường hợp Lò Văn Lương nhận được may mắn đó, với 300 triệu đồng được trích từ quỹ “Vì một trái tim khỏe” mà Bệnh viện Tim Hà Nội hỗ trợ Điện Biên, đầu tháng 1 vừa qua, 4 trường hợp tiếp theo đã được lập hồ sơ và xuống Hà Nội chờ mổ. Về phía cơ quan chức năng địa phương, bà Trịnh Thị Thu Hà, Giám đốc Quỹ bảo trợ trẻ em (Sở Lao động – Thương binh & Xã hội), đánh giá rất cao tính nhân văn của hoạt động này. Trong những chia sẻ với chúng tôi, bà xem đây là một “ân huệ”, đồng thời cũng là giải pháp quan trọng trong công tác hỗ trợ, giúp đỡ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt trên địa bàn, nhất là trẻ bị mắc bệnh tim bẩm sinh.
Ghi nhận thực tế trong chuyến khám sàng lọc tại Điện Biên vừa qua, ông Nguyễn Cao Thanh, Phó Trưởng phòng Công tác xã hội Bệnh viện Tim Hà Nội không khỏi xót xa vì sự thiếu hiểu biết về kiến thức chăm sóc sức khỏe, nhất là về tim mạch của người dân và hoàn cảnh khó khăn chung của nhiều trẻ em Điện Biên. Ông bày tỏ sự quan ngại và lo lắng; đồng thời cũng cam kết sẽ tiếp tục nghiên cứu, lên kế hoạch và tham mưu với Ban lãnh đạo Bệnh viện Tim Hà Nội dành nhiều hơn nữa sự quan tâm cho Điện Biên mà trực tiếp là các gia đình khó khăn có trẻ bị mắc bệnh tim bẩm sinh, thông qua nguồn quỹ “Vì một trái tim khỏe”. Để làm tiền đề cho cả một giai đoạn mang tính lâu dài, hiện nay Bệnh viện Tim Hà Nội cũng đã chuyển giao kỹ thuật và hỗ trợ để Bệnh viện Đa khoa tỉnh Điện Biên để tới đây Bệnh viện Đa khoa Điện Biên sẽ thực hiện những ca can thiệp sâu về tim mạch, nhất là đối với trẻ em.
Thống kê từ Sở Lao động – Thương binh & Xã hội, hiện trên địa bàn tỉnh có trên 100 trẻ phát hiện mắc bệnh tim bẩm sinh. Chỉ tính riêng đợt khám sàng lọc vừa qua, Bệnh viện Tim Hà Nội đã phát hiện, chỉ định mổ hơn 20 trường hợp, mà đa phần trong số đó đều là các bé có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, gia đình không có đủ khả năng thực hiện phẫu thuật. Mặc dù trong những năm qua, bằng nhiều hình thức và cách thức hỗ trợ, Điện Biên đã nỗ lực tăng tỷ lệ trẻ có hoàn cảnh đặc biệt được chăm sóc từ 80% (năm 2010) lên 85% (năm 2014); với sự quan tâm đó, 600/2.000 trẻ khuyết tật các loại đã được phẫu thuật miễn phí. Song con số trẻ được mổ tim vẫn còn hết sức khiêm tốn: 4 trường hợp. Điều này cho thấy, sẽ cần nhiều hơn nữa và dài hơi hơn nữa những nghĩa cử cao đẹp, thông qua các chương trình mang đầy giá trị nhân văn và thiết thực như “Vì một trái tim khỏe” để làm “sống dậy” những trái tim “yếu ớt” của trẻ em nghèo Điện Biên.