Minh bạch sự cố y khoa

Sự cố y khoa là điều không mong muốn, nguyên nhân đến từ nhiều phía, cả chủ quan và khách quan. Nhưng quan trọng nhất là cần giải pháp để giảm tỷ lệ cũng như mức độ của sự cố ở mức thấp nhất. Tại nước ta hiện nay, một số bệnh viện thực hiện các khảo sát, nghiên cứu, báo cáo tình huống gây sự cố y khoa. Kết quả cho thấy, khoảng 70% số sự cố đến từ lỗi hệ thống, 30% còn lại do lỗi cá nhân. Một trong những vấn đề khiến nhân viên y tế né báo cáo sự cố y khoa vì thiếu kinh nghiệm, thiếu kiến thức, ít được huấn luyện; thậm chí khối lượng công việc lớn, tình trạng căng thẳng, thiếu giao tiếp cũng dẫn đến xảy ra sự cố.

Trao đổi ý kiến tại các hội thảo về xây dựng hướng dẫn về an toàn người bệnh và phòng ngừa sự cố y khoa do Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) tổ chức mới đây, nhiều chuyên gia cho rằng, một trong những rào cản lớn nhất dẫn đến việc ít báo cáo sự cố y khoa tại bệnh viện hiện nay xuất phát từ sự sợ hãi, e ngại bị phạt…

Chính vì vậy, nhằm hạn chế sự cố y khoa, nhiều bệnh viện đã quy định rõ việc phản hồi sự cố, nhưng không vì mục đích nêu đích danh cá nhân sai phạm, đồng thời hạn chế vấn đề xử phạt. Thậm chí có bệnh viện còn xây dựng cơ chế khuyến khích báo cáo sự cố và phạt rất nặng nếu để xảy ra sự cố mà không báo cáo. Việc báo cáo đầy đủ, nhận diện đúng nguyên nhân gốc là để rút ra bài học, từ đó có các giải pháp khắc phục kịp thời nhằm phục vụ người bệnh tốt hơn. Như tại Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí, mặc dù đã có hơn 1.000 sự cố y khoa được báo cáo, nhưng hàng chục đơn vị vẫn được khen thưởng, hàng trăm nhân viên không bị giảm thưởng vì kịp thời báo cáo sự cố. Bệnh viện này cũng áp dụng phương pháp “ma trận” để phân tích nguyên nhân, nguồn gốc sự cố, từ đó đưa ra các biện pháp ngăn chặn, không tái phạm.

Cục trưởng Quản lý khám chữa bệnh Lương Ngọc Khuê, khẳng định: Trong 5 năm gần đây, các bệnh viện đã thay đổi rất lớn về quan điểm phục vụ người bệnh, lấy người bệnh làm trung tâm, hướng đến an toàn và hài lòng cho người bệnh. Để thực hiện mục tiêu đó, Bộ Y tế xây dựng và áp dụng bộ 83 tiêu chí chất lượng bệnh viện, trong đó có rất nhiều tiêu chí liên quan việc thực hiện bảo đảm an toàn cho người bệnh. Hiện việc báo cáo sự cố y khoa đã chủ động hơn.

An toàn người bệnh liên quan tất cả cán bộ y tế, người quản lý các cơ sở khám chữa bệnh. Các nội dung của an toàn người bệnh liên quan nhiều đến các sự cố y khoa về: Phẫu thuật, thủ thuật; môi trường; quá trình chăm sóc; quản lý người bệnh; thuốc và thiết bị…

Do vậy, xây dựng các quy trình chuyên môn kỹ thuật, quy trình bảo đảm an toàn người bệnh, an toàn phẫu thuật, thủ thuật, kiểm soát nhiễm khuẩn… là rất cần thiết và việc thực hiện nghiêm các quy trình kỹ thuật là bắt buộc nhằm hạn chế thấp nhất các sự cố y khoa do lỗi chủ quan của con người.