Các cấp chính quyền, ngành chức năng, hội đoàn thể đã đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ người dân di dời gia súc, gia cầm ra xa nhà ở nhằm đảm bảo môi trường, xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh và xây dựng nông thôn mới.

Những năm qua Ủy ban MTTQ huyện Tủa Chùa đã phối hợp với các xã, thị trấn trên địa bàn đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, hỗ trợ người dân di chuyển chuồng trại chăn nuôi ra xa nhà ở. 

Xã Mường Báng là một trong những xã thực hiện có hiệu quả chủ trương này. Năm 2018, Ủy ban MTTQ huyện Tủa Chùa phối hợp với UBND xã Mường Báng lựa chọn thôn Phai Tung thực hiện mô hình điểm về “Di dời chuồng trại gia súc, gia cầm dưới gầm sàn nhà ở” ra xa nhà ở. Trong đó, phát huy vai trò tiên phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên, già làng, người có uy tín, trưởng thôn… để người dân noi theo.

Ông Điêu Chính Nhơi, Trưởng thôn Phai Tung cho biết: Thời gian đầu việc vận động người dân di dời chuồng gia súc, gia cầm ra khỏi gầm sàn nhà ở gặp nhiều khó khăn do nhận thức hạn chế của người dân; một số hộ lại thiếu mặt bằng, thiếu vốn, vật liệu, không muốn di dời. Trước thực tế trên, hàng năm Ủy ban MTTQ huyện đưa ra chỉ tiêu di dời cụ thể (số hộ di dời); vận động người dân ký cam kết di dời. Đến nay 100% hộ dân trong thôn đã thay đổi nhận thức, tự giác di dời chuồng trại gia súc, gia cầm dưới gầm sàn nhà ra xa nơi ở, góp phần xây dựng nông thôn mới.

Những năm trước, Núa Ngam là một trong những xã khó khăn của huyện Điện Biên, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Hầu hết hộ gia đình trong bản đều nuôi gia súc, gia cầm dưới gầm sàn hoặc làm chuồng nuôi ngay cạnh nhà. Điều này không chỉ gây mất vệ sinh môi trường khu vực nông thôn, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân.

Để xóa bỏ tập quán nuôi nhốt gia súc dưới gầm sàn nhà, xã đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân hiểu rõ lợi ích của việc di dời chuồng trại chăn nuôi ra xa nhà ở. Tại các bản thành lập tổ, đội tuyên truyền, giúp các hộ di chuyển chuồng trại ra xa. Xây dựng hương ước, quy ước về công tác vệ sinh môi trường để các hộ dân thống nhất, ký cam kết thực hiện. 

Gia đình ông Lò Văn Miêu, bản Na Sang 1, xã Núa Ngam là một trong những hộ đầu tiên thực hiện di dời gia súc ra xa khu vực dân cư. Ông Miêu chia sẻ: Gia đình nuôi 10 con trâu, đây là tài sản lớn, vì vậy việc nuôi nhốt gia súc gần nhà là cần thiết để thuận tiện trong việc chăm sóc, bảo vệ. Tuy nhiên, việc này đã gây ra ô nhiễm môi trường. Thực hiện chủ trương của xã và quy ước của bản về việc di dời chuồng trại xa khu dân cư, gia đình đã di chuyển chuồng trại ra khỏi khu vực nhà ở. Hiện nay, nhiều hộ gia đình trong bản đã thực hiện, không nuôi nhốt gia súc gần nhà ở.

Sự vào cuộc của chính quyền, đoàn thể đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân; thậm chí đưa vào xét danh hiệu gia đình văn hóa; giao nhiệm vụ cho đảng viên thực hiện trước và vận động người thân, dòng họ cùng làm… việc di dời chuồng trại chăn nuôi ra xa nhà ở đã có chuyển biến trong ý thức, hành động của người dân, góp phần hoàn thành tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới. Đến nay, toàn tỉnh có 70/115 xã đạt tiêu chí môi trường. Tình trạng ô nhiễm môi trường trong khu dân cư được khắc phục, làm thay đổi thói quen, tập quán chăn nuôi lạc hậu, duy trì nếp sống văn minh, sạch đẹp.

Mặc dù đạt kết quả nhất định, song việc di dời chuồng trại gia súc không dễ thực hiện do người dân thường làm nhà ở sát nhau, quỹ đất hạn hẹp, không có mặt bằng làm chuồng trại. Bên cạnh đó, nhiều người còn tâm lý lo ngại nếu để chuồng gia súc xa nhà thì rất khó quản lý, dễ bị mất trộm. Trong khi nhiều hộ không đủ kinh phí để xây dựng chuồng trại mới...

Theo rà soát, hiện nay chăn nuôi trên địa bàn tỉnh chủ yếu quy mô nhỏ lẻ (chiếm 95%). Người dân thả rông, nuôi nhốt cạnh nhà, chưa đảm bảo khoảng cách quy định. Xác định việc xóa bỏ tập quán nuôi nhốt gia súc dưới gầm sàn nhà là một trong những mục tiêu quan trọng trong xây dựng nông thôn mới, các địa phương đã xây dựng, ban hành kế hoạch thực hiện di dời, đề ra lộ trình, chỉ tiêu cụ thể từng năm. Ủy ban MTTQ và các tổ chức đoàn thể, các xã, thị trấn thường xuyên tuyên truyền, vận động hộ chăn nuôi thực hiện theo phương châm đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức gương mẫu thực hiện trước để các hộ dân làm theo.

Chăn nuôi gia súc, gia cầm phát triển kinh tế là nhu cầu của mỗi gia đình. Tuy nhiên, nếu không xây dựng chuồng trại đảm bảo vệ sinh sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của cộng đồng. Vì vậy, việc thay đổi nhận thức và thói quen chăn nuôi là cần thiết. Để bảo vệ môi trường sống và nâng cao sức khỏe cho cả gia đình lẫn cộng đồng, người dân cần thay đổi nhận thức, di chuyển chuồng trại nuôi gia súc, gia cầm ra xa nơi ở.