Sáng 16/10, tiếp tục Phiên họp thứ 27, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về các nội dung liên quan đến kinh tế - xã hội (KTXH) gồm: đánh giá kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển KTXH năm 2023, dự kiến Kế hoạch phát triển KTXH năm 2024; đánh giá giữa nhiệm kỳ về kết quả triển khai thực hiện Nghị quyết số 16/2021/QH15 về Kế hoạch phát triển KTXH 5 năm 2021-2025 và đánh giá giữa nhiệm kỳ về kết quả triển khai thực hiện Nghị quyết số 31/2021/QH15 về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025.

Đánh giá kỹ 5 chỉ tiêu không đạt, mục tiêu GDP cả nhiệm kỳ

Theo báo cáo của Chính phủ, năm 2023, trong bối cảnh tình hình thế giới và trong nước đối mặt khó khăn, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã có những quyết sách kịp thời giúp tình hình KTXH tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, ước cả năm có 10/15 chỉ tiêu đạt và vượt mục tiêu đề ra. Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế cơ bản được bảo đảm; thị trường tiền tệ, tín dụng cơ bản ổn định, mặt bằng lãi suất giảm; thanh khoản thị trường chứng khoán có xu hướng cải thiện.

Công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được quan tâm, chỉ đạo quyết liệt; tập trung làm tốt công tác bảo đảm an sinh xã hội, lao động, việc làm, cải thiện đời sống người dân; lĩnh vực văn hóa, giáo dục có nhiều chuyển biến; quốc phòng, an ninh được giữ vững; hoạt động đối ngoại được đẩy mạnh...

Tuy nhiên, qua thẩm tra, Thường trực Uỷ ban Kinh tế (UBKT) đề nghị tập trung đánh giá kỹ hơn dự kiến 5 chỉ tiêu không đạt mục tiêu đề ra, trong đó chỉ tiêu tốc độ tăng năng suất lao động xã hội không đạt mục tiêu đề ra năm thứ 3 liên tiếp. Tăng trưởng kinh tế giảm tốc đáng kể, cả năm ước đạt trên 5%. Nền kinh tế khát vốn nhưng khó hấp thụ vốn; lạm phát có dấu hiệu đảo chiều tăng trong 3 tháng gần đây.

"Giải ngân vốn đầu tư công có cải thiện nhưng chưa đạt như kỳ vọng (hết 9 tháng đạt 51,38% kế hoạch), chưa có sự lan tỏa đối với đầu tư tư nhân; thu ngân sách nhà nước (NSNN) 9 tháng giảm 8,3% so với cùng kỳ; nợ đọng thuế có chiều hướng gia tăng...", Chủ nhiệm UBKT Vũ Hồng Thanh nêu.

Về dự kiến Kế hoạch phát triển KTXH năm 2024 và nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu năm 2024 và đến cuối nhiệm kỳ 2021-2025, Thường trực UBKT đề nghị xem xét, đánh giá tính khả thi của mục tiêu tăng trưởng GDP cũng như việc hoàn thành mục tiêu cả nhiệm kỳ. Tăng cường năng lực nội sinh, củng cố nền tảng, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, tăng cường năng lực thích ứng, sức chống chịu của nền kinh tế. Thúc đẩy phát triển và quản lý chặt chẽ các thị trường tiền tệ, chứng khoán, bảo hiểm, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản...

Tập trung vấn đề cấp bách, gắn với mục tiêu dài hạn

Thảo luận tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, khả năng hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch năm rất khó, khả năng thực hiện kế hoạch 5 năm cũng rất khó, đòi hỏi quyết tâm rất cao; đồng thời đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện hệ thống thể chế trên tất cả các lĩnh vực.

Theo kế hoạch của Trung ương, từ 1/7/2024 sẽ tiến hành thực hiện Nghị quyết 27 về cải cách tiền lương. Nhưng vấn đề điều chỉnh lần này không chỉ tăng lương, tăng thu nhập mà quan trọng là nâng cao chất lượng và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức. Hai việc này phải đi liền với nhau.

"Cải cách tiền lương gắn với vị trí việc làm, gắn với tăng cường trách nhiệm, kỷ luật, kỷ cương của cán bộ, công chức, cho nên cũng phải rà soát, sắp xếp lại đội ngũ cán bộ công chức. Phải có biện pháp xử lý với những người làm việc thiếu tinh thần trách nhiệm, làm việc cầm chừng, đùn đẩy, né, thậm chí đưa ra khỏi bộ máy những người vi phạm, yếu năng lực. Cái này cũng phải làm cả hai mặt chứ không chỉ cải cách tiền lương không" - Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê K'đăm đề nghị, việc thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương tới đây phải thật sự phù hợp và tương đồng. "Làm sao để cán bộ cơ sở cũng như các ngành, lĩnh vực khác có sự tương đồng với nhiệm vụ, trách nhiệm; tránh việc có nơi thu nhập cao hơn, có nơi thấp hơn, trong khi nhiệm vụ thì như nhau", ông nói.

Đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành trong điều hành KTXH năm 2023, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga lo ngại tình hình cháy nổ trong những năm qua diễn biến phức tạp, vụ cháy chung cư mini đã thể hiện chúng ta còn sơ hở trong công tác phòng cháy, chữa cháy.

"Tình trạng lừa đảo qua mạng xã hội diễn ra hàng ngày với số người bị lừa đảo rất lớn. Do đó, cần tăng cường quản lý mạng xã hội, cảnh báo để người dân biết, phòng ngừa", Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp đề cập và lưu ý tình trạng bắt cóc, xâm hại trẻ em; tình trạng sử dụng bóng cười, thuốc lá điện tử có trộn ma túy khá phổ biến, Chính phủ cần tăng cường quản lý lĩnh vực này.

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, các báo cáo cần rà soát, "gạn đục khơi trong" để làm nổi bật các kết quả đạt được, thấy được nỗ lực của các cơ quan trong năm 2023; trong đó, công tác đối ngoại được đẩy mạnh đã góp phần phát triển KTXH, tạo uy tín, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Về dự kiến kế hoạch phát triển KTXH năm 2024, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần bổ sung thêm mục tiêu chung. Tinh thần là phải phấn đấu quyết liệt hoàn thành cao nhất các nhiệm vụ, chỉ tiêu của năm 2023, hoàn thành toàn diện kế hoạch năm 2024 để góp phần hoàn thành nhiệm vụ của cả nhiệm kỳ. Tiếp thu ý kiến tại Hội nghị Trung ương, cần tập trung giải quyết vấn đề ngắn hạn, những vấn đề cấp bách, trước mắt, đồng thời gắn với các mục tiêu dài hạn như: cơ cấu lại nền kinh tế, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả cạnh tranh của nền kinh tế...