Sau gần hai năm điêu đứng bởi đại dịch Covid-19, nhằm tìm cách phục hồi ngành công nghiệp du lịch, từng đóng góp 20% vào GDP Thái Lan, từ ngày 1/11/2021 Thái Lan đã chính thức mở cửa lại để đón khách du lịch quốc tế. Chỉ sau hai tháng, chương trình mở cửa du lịch đã cho thấy nhiều tín hiệu tích cực. Lượng du khách quốc tế đến Thái Lan trong hai tháng 11 và 12/2021 tăng vọt so với 10 tháng trước đó, đạt hơn 400.000 lượt du khách. Các doanh nghiệp du lịch đã tràn đầy hy vọng về một sự hồi phục mạnh mẽ của ngành du lịch trong năm 2022.

Tuy nhiên, sự xuất hiện của biến chủng virus Covid-19 mang tên Omicron đã quét sạch những hy vọng lạc quan này. Sự bùng phát của biến chủng có khả năng lây lay mạnh mẽ này đã khiến Chính phủ Thái Lan phải tạm dừng cấp phép cho du khách nhập cảnh theo các chương trình du lịch “Hộp cát” và “Xét nghiệm & Đi”, ngoại trừ chương trình “Hộp cát Phuket”. Sau kỳ nghỉ lễ năm mới, tình hình càng trở nên nghiêm trọng khi số ca nhiễm Covid-19 đang tăng vọt và nguy cơ làn sóng dịch thứ 5 đang ngày càng trở nên rõ ràng. Ngày 7/1, Theo đề xuất của Bộ Y tế Thái Lan, Trung tâm Xử lý tình hình dịch Covid-19 Thái Lan (CCSA) đã quyết định tiếp tục kéo dài vô thời hạn lệnh tạm dừng chương trình “Xét nghiệm & Đi”.

Khó khăn chồng chất khó khăn

Nhiều doanh nghiệp du lịch Thái Lan tỏ ra thất vọng bởi việc kéo dài lệnh tạm dừng các chương trình mở cửa du lịch sẽ gây ra những tổn hại rất lớn cho ngành du lịch. Theo ước tính của Hội đồng Du lịch Thái Lan (TCT), việc chương trình “Xét nghiệm & Đi” tiếp tục bị tạm ngừng sẽ gây thiệt hại cho ngành du lịch nước này ít nhất 7 tỷ bạt (tương đương hơn 200 triệu USD) chỉ riêng trong tháng 1 và ảnh hưởng lâu dài tới uy tín của ngành du lịch. TCT nhận định, lượng du khách trong tháng 1 này sẽ giảm 50%, xuống chỉ còn khoảng 100.000 lượt khách so với hai tháng cuối năm 2021. Chủ tịch TCT Chamnan Srisawat cho rằng căn cứ thông tin về việc biến chủng Omicron chỉ gây các triệu chứng nhẹ, Chính phủ Thái Lan nên cân đối giữa lo ngại về sức khỏe với việc phục hồi nền kinh tế.

Trong số các địa điểm du lịch nổi tiếng của Thái Lan, tình hình của ngành du lịch Phuket là khả quan nhất do chương trình mở cửa “hộp cát” ở tỉnh này vẫn tiếp tục được duy trì. Sau khi các chương trình mở cửa du lịch ở các địa phương khác bị tạm dừng, Phuket đang kỳ vọng sẽ đón hơn 100.000 du khách quốc tế, đã đăng ký tới Thái Lan trong chương trình Hộp cát Phuket. Chủ tịch Phòng Thương mại Phuket Thanusak Pheungdet cho biết, kể từ khi Hộp cát Phuket chính thức khai trương vào tháng 7/2021 cho đến tháng 10/2021, đã có khoảng 60.000 du khách nước ngoài đến Phuket cùng khoảng 40.000 du khách nước ngoài nữa đến đây trong tháng 11. Trong tháng 12, Phuket đã đón tiếp khoảng 80.000 lượt khách quốc tế. Ngoài ra, còn có khoảng 300.000 du khách người Thái và cả người nước ngoài đã nhập cảnh vào Thái Lan qua thủ đô Bangkok và tới thăm hòn đảo du lịch nổi tiếng này. 

Trong khi đó, các doanh nghiệp du lịch ở Hua Hin của tỉnh Prachuap Khiri Khan tỏ ra thất vọng khi chương trình “Xét nghiệm & Đi” bị đóng cửa. Cùng với khu du lịch Cha-am ở tỉnh Phetchaburi lân cận, Hua Hin là điểm du lịch có tiềm năng thu hút du khách quốc tế có mức chi tiêu cao và thời gian lưu trú lâu. Ông Krot Rochanasathian, Chủ tịch Hua Hin Rechards, dự án mở cửa du lịch của tỉnh Prachuap Khiri Khan, cho rằng nếu Phuket vẫn được phép mở cửa đón du khách thì các khu vực “hộp cát” khác cũng nên được phép làm tương tự. Ông tin rằng nguy cơ biến chủng Omicron bùng phát là không nghiêm trọng bởi trong những đợt bùng phát dịch trước đó, Hua Hin đã cho thấy hoàn toàn có khả năng đối phó với sự lây lan của virus. Tỷ lệ giường bệnh còn trống tại các bệnh viện ở Hua Hin hiện lên tới 70%. Điều đó có nghĩa là các bệnh viện hoàn toàn có thể đối phó trong trường hợp xuất hiện một đợt bùng phát dịch mới với số ca nhiễm Covid-19 gia tăng.

Ông Krot cho rằng quyết định hủy bỏ các chương trình mở cửa được Chính phủ Thái Lan đưa ra ngày 22/12 có tác động tiêu cực tới nhiều du khách đang dự định tới Hua Hin. Nhiều du khách đã đặt phòng khách sạn để tới du lịch trong tháng 1/2022, và trong đó nhiều người có kế hoạch sẽ ở lại trong thời gian dài. Ông nói: “Đây là những du khách chất lượng cao. Họ thường du lịch bằng máy bay riêng và lưu trú ít nhất là 10 ngày ở Thái Lan”.

Tại tỉnh Chiang Mai, một địa điểm “hộp cát” khác, nhiều du khách quốc tế đã hủy bỏ đặt chỗ các chuyến du lịch sau khi chương trình “Xét nghiệm & Đi” bị tạm dừng. Ông Prasit Itthipattanakul, phó chủ tịch công ty du lịch Standar Tour, cho biết: “Khách hủy đặt chỗ phần lớn là người châu Á, đặc biệt là các du khách Singapore, Hàn Quốc và Malaysia. Trong hai năm qua, gần như không có du khách nước ngoài tới Chiang Mai cho tới khi Chính phủ quyết định mở cửa một số tỉnh vào ngày 1/11. Khi số du khách quốc tế bắt đầu hồi phục, việc hủy bỏ chương trình “Xét nghiệm & Đi” sẽ là một đòn giáng mạnh mẽ vào ngành du lịch của tỉnh Chiang Mai”.

Tình hình tại tỉnh Phangnga cũng trở nên khó khăn không kém. Chỉ riêng trong tháng 1, khoảng 60% đơn đặt phòng tại 36 khách sạn trong tỉnh đã bị hủy bỏ, gây thiệt hại hơn 100 tỷ bạt. Tỷ lệ lấp đẩy phòng tại các khách sạn từng đạt 50-60% cuối năm trước nay đã tụt xuống chỉ còn 20 - 30%. Ông Pongsakorn Ketprapakorn, Chủ tịch Hội đồng Du lịch tỉnh Phangnga cho rằng: “Nếu không mở thêm các khu vực hộp cát trong khi chương trình “Xét nghiệm & Đi” bị tạm hoãn, chúng tôi sẽ mất cơ hội trong mùa du lịch cao điểm này và phải đợi tới cuối năm”. 

Nỗ lực cứu vãn tình hình

Trước tình hình dịch đầy biến động, ngành du lịch ở nhiều địa phương của Thái Lan đang nỗ lực tìm cách để duy trì hoạt động, tận dụng cơ hội trong mùa cao điểm. Tại thành phố du lịch nổi tiếng Pattaya thuộc tỉnh Chon Buri, các doanh nghiệp du lịch đang tập trung thu hút du khách nội địa. Ông Rattanachai Sutthidechachai, Phó Chủ tịch Hiệp hội du lịch và kinh doanh Pattaya cho biết: “Chúng tôi không mong có nhiều khách nước ngoài bởi chúng tôi biết rằng vẫn còn nhiều hạn chế”. Kể từ khi Thái Lan mở cửa ngày 1/11/2021, chỉ có khoảng 4.000 du khách quốc tế tới thăm Pattaya và chỉ có 20% trong số đó là du khách thực sự. Số còn lại là những người nước ngoài sở hữu doanh nghiệp hoặc có gia đình tại đây.

Ông Rattanachai nói: “Chúng tôi lo ngại hơn về khả năng biến chủng Omicron có thể khiến Chính phủ áp đặt lệnh phong tỏa một lần nữa và du khách người Thái sẽ bị cấm đi du lịch một lần nữa. Điều đó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới ngành du lịch ở Pattaya”. Cũng từ đầu tháng 11, tỉnh Chon Buri đã tổ chức 12 sự kiện quảng bá du lịch, trung bình mỗi tuần một sự kiện, nhằm thúc đẩy nền kinh tế phụ thuộc vào du lịch của thành phố này.

Trong khi đó, tại tỉnh Chiang Mai, mặc dù cũng bị tác động ít nhiều từ việc Chính phủ hủy bỏ chương trình mở cửa “Xét nghiệm & Đi”, nhưng ngành du lịch của tỉnh vẫn có doanh thu ổn định từ nguồn du khách nội địa. Phần lớn số du khách đến thăm Chiang Mai trong hai tháng cuối năm 2021 là người Thái. Hiện mỗi ngày có khoảng 14.000 du khách đến và đi khỏi Chiang Mai trên hơn 150 chuyến bay.  Phó Tỉnh trưởng Chiang Mai Ratthaphon Naradison cho rằng, nếu tình hình tiếp tục diễn biến theo chiều hướng này trong hai tháng, ngành du lịch của tỉnh sẽ bắt đầu hồi phục và các doanh nghiệp du lịch địa phương có thể trụ vững. 

Ngành du lịch Thái Lan đang hy vọng Chính phủ Thái Lan sẽ sớm có những biện pháp để tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, thí dụ như mở thêm một số khu vực hộp cát ngoài Phuket để giúp giảm thiểu tác động đối với ngành du lịch. Ngày 7/1, CCSA đã thông qua việc mở cửa thêm ba khu vực hộp cát là ba hòn đảo ở tỉnh Surat Thani và hai tỉnh Krabi và Phangnga. Tuy nhiên, do việc triển khai kế hoạch hộp cát đòi hỏi nhiều thủ tục để bảo đảm các biện pháp an toàn và y tế, bởi vậy, có thể phải tới tháng 2, các chương trình mở cửa này mới có thể triển khai được.

Ông Chamnan nhấn mạnh, nền công nghiệp du lịch Thái Lan cần có những kế hoạch chủ động và kịp thời để cứu vãn tình hình trong mùa cao điểm và hoạt động không cần kế hoạch “Xét nghiệm & Đi”. Theo ông, Chính phủ Thái Lan cần đưa ra nhiều gói kích thích du lịch nội địa hiệu quả hơn để thúc đẩy thị trường trong nước trong khi chờ đợi tình hình dịch ở Thái Lan và nước ngoài được cải thiện. Ông cho rằng cần sửa đổi chương trình “Tour Teaw Thai”, trợ cấp 40% chi phí các gói du lịch cho 1 triệu người Thái, với mức tối đa lên tới 5.000 bạt, để thu hút thêm du khách và các công ty lữ hành.

Hiện tại, mặc dù gặp nhiều khó khăn do lệnh hủy bỏ các chương trình mở cửa du lịch, các doanh nghiệp trong ngành du lịch Thái Lan vẫn hy vọng tình hình trong năm 2022 sẽ tốt đẹp hơn năm trước. Họ cho rằng tình hình dịch sẽ không trở nên nghiêm trọng hơn bởi bất chấp có khả năng lây lan rất nhanh, nhưng biến chủng Omicron tỏ ra ít nguy hiểm hơn các biến chủng khác trước đó. Tỷ lệ tiêm chủng vaccine ngừa Covid-19 của Thái Lan hiện cũng đã ở mức cao. Bên cạnh đó, sau hơn hai năm chống dịch, Thái Lan hiện cũng đã có nhiều kinh nghiệm hơn trong việc đối phó với các đợt bùng phát dịch Covid-19. Với tất cả những yếu tố đó, các doanh nghiệp du lịch Thái đều hy vọng tình hình sẽ sớm trở nên ổn định và “Đất nước nụ cười” sẽ sớm lại trở thành điểm đến hấp dẫn đối với du khách quốc tế.