Đầu tư nước ngoài (FDI) là điểm sáng của nền kinh tế, góp phần đưa Việt Nam vượt khó trong năm 2023 với những kết quả đáng ghi nhận. Trong đó, công nghiệp là lĩnh vực hút được nhiều vốn đầu tư nước ngoài, cho thấy môi trường đầu tư - kinh doanh ngày càng thông thoáng, ổn định cùng vị thế, độ mở của nền kinh tế đang trở nên hấp dẫn trong mắt giới đầu tư quốc tế. Đặc biệt, nhiều tín hiệu hứa hẹn sự chuyển biến tích cực hơn trong năm 2024.
Lắp ráp máy công nghiệp tại Công ty cổ phần Cơ khí chính xác và Chuyển giao công nghệ, Khu công nghiệp Phú Nghĩa (huyện Chương Mỹ). Ảnh: Nguyễn Quang
Môi trường hấp dẫn
Trong năm 2023, chỉ riêng công nghiệp chế biến, chế tạo đã thu hút được trên 23,5 tỷ USD vốn FDI, chiếm 64,2% tổng vốn FDI đăng ký vào Việt Nam và tăng 39,3% so với kết quả năm 2022. Kết quả này đưa công nghiệp chế biến, chế tạo trở thành ngành thu hút vốn FDI lớn nhất trong tổng số 18 ngành kinh tế có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Trong tháng 1-2024, lượng vốn FDI giải ngân tại Việt Nam đạt 1,48 tỷ USD, tăng 9,6% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, riêng công nghiệp chế biến, chế tạo đã giải ngân 1,15 tỷ USD, chiếm 77,7%. Đây là tín hiệu hứa hẹn sự chuyển biến tích cực hơn trong năm 2024, đồng thời là biểu hiện rõ rệt về niềm tin của nhà đầu tư đối với tương lai, mong muốn gia tăng sự hiện diện, làm ăn lâu dài ở Việt Nam.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng khẳng định, kết quả này có được khi Việt Nam luôn quan tâm, chủ động cải thiện chất lượng môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh để đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư. Bên cạnh đó, Việt Nam tập trung kêu gọi, chọn lọc những dự án ứng dụng công nghệ hiện đại, có sức lan tỏa và tác động tích cực tới quá trình chuyển dịch cơ cấu, hiện đại hóa nền kinh tế, qua đó, hiện thực hóa mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của lĩnh vực FDI tại Việt Nam.
Có thể thấy, Việt Nam vẫn là một môi trường kinh doanh thuận lợi, giàu tiềm năng, hấp dẫn các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Ngoài ra, làn sóng dịch chuyển, phân tán nguồn vốn của giới đầu tư trên phạm vi toàn cầu cũng là nguyên nhân quan trọng khiến nhiều tập đoàn, công ty nước ngoài chọn Việt Nam là điểm đến nhằm đa dạng hóa địa bàn đầu tư để gia tăng cơ hội, né tránh rủi ro…
Các chuyên gia cũng nhận định, một trong những nguyên nhân lớn tạo nên sự thu hút dòng vốn FDI đổ vào công nghiệp chế biến, chế tạo là Việt Nam có lợi thế về nguồn lao động đông đảo và chất lượng, kết hợp cùng chính sách kinh tế vĩ mô ổn định, thị trường thông thoáng, an toàn…
Trên thực tế, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo đã có sức hấp dẫn đối với những tập đoàn công nghiệp lớn, có tầm ảnh hưởng trên thế giới như Samsung, LG, Amkor, Honda, Intel… Đây cũng là những tên tuổi thể hiện mong muốn mở rộng quy mô đầu tư trong thời gian tới. Kết quả là đến nay, khu vực kinh tế có vốn FDI thường xuyên đóng góp trên 70% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước bên cạnh việc tạo ra hàng triệu việc làm, đóng góp vào ngân sách cũng như tham gia đào tạo nguồn nhân lực và chuyển giao công nghệ tại Việt Nam.
Tiếp đà tăng tiến, chủ động vào cuộc
Bước vào năm 2024, Việt Nam tiếp tục là điểm đến hấp dẫn, thu hút thêm nhiều dự án FDI, trong đó có những dự án công nghiệp chất lượng cao thuộc lĩnh vực mũi nhọn. Đơn cử là Dự án xây dựng Nhà máy Goodway Việt Nam của Đài Loan (Trung Quốc) tại Khu công nghiệp Liên Hà Thái (tỉnh Thái Bình), sản xuất thiết bị kết nối, thiết bị ngoại vi của máy vi tính, với tổng vốn đầu tư 45 triệu USD. Đánh giá về triển vọng trong quý I-2024 của Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu cũng rất tích cực, với 29% doanh nghiệp nhận định “xuất sắc” hoặc “tốt”. Ngược lại, mức độ lo lắng của các doanh nghiệp giảm từ 9% xuống 5%.
Nhiều địa phương đang chủ động tổ chức các hoạt động xúc tiến nhằm tăng cường thu hút FDI theo hướng thiết thực, hiệu quả hơn. Đơn cử, tỉnh Bắc Giang xác định không chỉ tiếp xúc, mời gọi doanh nghiệp nước ngoài mà còn đẩy mạnh hoạt động xúc tiến đầu tư tại chỗ thông qua việc chăm sóc các dự án đã cấp phép, kiến tạo môi trường sản xuất, kinh doanh tốt nhất cho doanh nghiệp FDI. Từ đó, họ sẽ giới thiệu với nhà đầu tư khác đến đầu tư, hoạt động ở Bắc Giang. Trong khi đó, tỉnh Nghệ An nhất quán quan điểm sẵn sàng tạo điều kiện tối đa cho nhà đầu tư, đưa tỉnh trở thành địa bàn “thuận lợi, tin cậy và hiệu quả” của nhà đầu tư nước ngoài.
Đặc biệt, trong những sự kiện ngoại giao, đối thoại mới đây giữa Chính phủ với một số tập đoàn lớn của thế giới như Google, Siemens, Qualcomn, Ericsson…, các doanh nghiệp đều đánh giá cao những thành tựu kinh tế của Việt Nam và mong muốn Chính phủ Việt Nam tiếp tục tạo điều kiện để đầu tư phát triển lĩnh vực công nghệ, đổi mới sáng tạo, sản xuất chip bán dẫn… Từ quý III-2023 đến nay, các tổ chức kinh tế quốc tế cũng nhận định, Việt Nam sẽ từng bước trở thành địa bàn quan trọng của lĩnh vực chế tạo bán dẫn mang tầm vóc khu vực và quốc tế thông qua việc tiếp nhận những dự án FDI quy mô lớn, công nghệ tiên tiến.