Cuối buổi sáng 16-8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến dự thảo Nghị quyết quy định việc các cơ quan thanh tra được trích một phần từ các khoản tiền thu hồi phát hiện qua thanh tra sau khi nộp vào ngân sách nhà nước. Ước tính số tiền được trích tăng 45 tỷ đồng/năm.

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Tổng thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, dự thảo Nghị quyết quy định việc các cơ quan thanh tra được trích một phần từ các khoản tiền thu hồi phát hiện qua thanh tra sau khi đã nộp vào ngân sách nhà nước để hỗ trợ nâng cao năng lực hoạt động thanh tra, tăng cường cơ sở vật chất và khen thưởng, động viên tổ chức, cá nhân có thành tích trong công tác thanh tra.

Các cơ quan thanh tra được trích một phần từ các khoản tiền thu hồi phát hiện qua thanh tra sau khi nộp vào ngân sách nhà nước gồm có 3 loại.

Một là các khoản tiền thuộc ngân sách nhà nước bị chiếm đoạt, sử dụng không đúng quy định của Nhà nước hoặc bị thất thoát do các hành vi vi phạm pháp luật gây ra đã được thu hồi vào ngân sách nhà nước.

Hai là các khoản tăng thu ngân sách nhà nước về thuế, phí, lệ phí và các khoản thu khác theo quy định của pháp luật đã nộp vào ngân sách nhà nước.

Ba là các khoản chi ngân sách nhà nước sai chế độ đã nộp lại vào ngân sách nhà nước.

Dự thảo nghị quyết quy định rõ, Thanh tra Chính phủ được trích 30% trên tổng số tiền đã nộp vào ngân sách nhà nước đối với số nộp đến 100 tỷ đồng/năm; được trích thêm 20% trên tổng số tiền đã nộp vào ngân sách nhà nước đối với số nộp từ trên 100 tỷ đồng đến 200 tỷ đồng/năm; được trích thêm 10% trên tổng số tiền đã nộp vào ngân sách nhà nước đối với số nộp từ trên 200 tỷ đồng/năm. Thanh tra bộ, cơ quan ngang bộ, thanh tra ở cơ quan thuộc Chính phủ, thanh tra trong cơ quan cơ yếu Chính phủ; thanh tra Tổng cục, cục thuộc bộ và tương đương; thanh tra tỉnh, thành được trích 30% trên tổng số tiền đã nộp vào ngân sách nhà nước đối với số nộp đến 20 tỷ đồng/năm; được trích thêm 20% trên tổng số tiền từ trên 20 tỷ đồng đến 30 tỷ đồng/năm; được trích thêm 10% trên tổng số tiền từ trên 30 tỷ đồng/năm.

Thanh tra sở, thanh tra cấp huyện, thanh tra tại đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt được trích 30% trên tổng số tiền đã nộp vào ngân sách nhà nước đối với số nộp đến 3 tỷ đồng/năm; được trích thêm 20% trên tổng số tiền từ trên 3 tỷ đồng đến 5 tỷ đồng/năm; được trích thêm 10% trên tổng số tiền từ trên 5 tỷ đồng/năm. Tổng số kinh phí được trích bình quân trong 1 năm của giai đoạn 2018-2022 là 380 tỷ đồng. Nếu thực hiện theo chính sách mới (tăng biên độ) thì kinh phí hàng năm trích cho các cơ quan thanh tra ước tính tăng 45 tỷ đồng (tăng khoảng 12%) so với mức được trích theo quy định hiện hành, trong đó ngân sách trung ương tăng 27 tỷ đồng; ngân sách địa phương tăng 18 tỷ đồng.

Trình bày báo cáo thẩm tra việc ban hành nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, ủy ban tán thành việc trình UBTVQH ban hành nghị quyết.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến đề nghị, cần rà soát kỹ, bảo đảm phù hợp với Văn kiện Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết số 27-NQ/TW về cải cách chính sách tiền lương.

Về mức trích, đa số ý kiến Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị giữ nguyên mức trích tối đa và biên độ như mức các cơ quan thanh tra đang được hưởng theo quy định tại Thông tư số 327/2016/TT-BTC. Bởi, quy định này đã có căn cứ thực tiễn và bảo đảm lập, quyết định dự toán chi, sử dụng kinh phí được trích không vượt quá nhu cầu chi hằng năm của các cơ quan thanh tra.

Đa số ý kiến UBTVQH tán thành việc nghị quyết của UBTVQH nhằm thi hành Luật Thanh tra năm 2022. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, nghị quyết cần phải xử lý được khoảng chuyển tiếp từ luật cũ sang luật mới cho chính xác; cân nhắc sau khi nghị quyết được thông qua thì có ban hành nghị định, thông tư gì nữa không?

Nếu quy định cụ thể trong nghị quyết để áp dụng được luôn thì cần bám sát Thông tư số 327/2016/TT-BTC bởi đã được áp dụng và chứng minh trong thực tiễn. Bên cạnh đó, về phạm vi điều chỉnh cần bám sát theo quy định tại Luật Thanh tra năm 2022.

Phát biểu kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị, Chính phủ tiếp thu ý kiến của UBTVQH để hoàn thiện tờ trình, hồ sơ, tài liệu dự thảo nghị quyết, báo cáo vào đợt 2 của phiên họp; đồng thời, lưu ý bổ sung thông tin đánh giá kỹ tác động, đặc biệt là các nội dung: bộ máy thanh tra các cấp, số lượng người, đơn vị thụ hưởng, thời gian thực hiện chế độ trích kinh phí áp dụng theo Thông tư số 42… Cụ thể hóa phạm vi điều chỉnh, đối tượng điều chỉnh rõ ràng, thuận tiện khi áp dụng, đối tượng chi kinh phí phải là các cơ quan thanh tra theo đúng quy định của Luật Thanh tra; rà soát quy định đầy đủ thủ tục trích nộp, trình tự, thủ tục lập dự toán, giao dự toán, nộp, quyết toán kinh phí được lập để bảo đảm tính khả thi, có thể thực hiện được ngay.