Xóa mù chữ cho người dân vùng cao

Tại xã Luân Giói, huyện Điện Biên Đông hiện đang diễn ra 9 lớp XMC giai đoạn 2 tại 6 bản (4 lớp mở năm 2022, 5 lớp mở năm 2023). Mỗi lớp từ 25 - 35 học viên. Việc tổ chức lớp được giao cho Trường PTDTBT Tiểu học Luân Giói đảm nhiệm. Mỗi lớp có 2 giáo viên phụ trách, học trong thời gian 5 tháng. Tối thứ 2 - 6 hàng tuần, giáo viên nhà trường đều đặn về các bản dạy con chữ cho người dân, trong đó nhiều người là phụ huynh của học trò mình.

Cô Trương Thị Tuyết, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Hầu hết người dân rất hào hứng, tích cực tham gia các lớp XMC. Để có được kết quả ấy, khi tuyên truyền mở lớp, chúng tôi phối hợp cùng cấp ủy, chính quyền xã nhấn mạnh vào 2 vấn đề chính. Đó là việc ngày nay ai cũng có điện thoại nhưng không biết chữ thì sử dụng rất khó khăn, nhất là điện thoại thông minh. Bà con không biết lưu số điện thoại, không nhắn tin được cho người thân và đọc tin tức trên báo điện tử. Cùng với đó, khi hưởng các chế độ chính sách cũng không ký tên được. Nhờ vậy các lớp học luôn duy trì sĩ số hàng ngày trên 80%, tùy thuộc vào mùa sản xuất trên nương.

Bản Na Ngua, xã Luân Giói có 70 người dân đang theo học 2 lớp XMC. Chủ yếu trong số đó là phụ nữ, độ tuổi từ 30 - 60 tuổi. Trưởng bản Vì Văn Phát chia sẻ: “Những người chưa thông thạo chữ của bản hiện đang lao động tại địa phương đều đã đăng ký tham gia XMC. Chỉ còn một số người đi làm ăn xa không theo học được. Bà con đi học đông vui lắm. Trước đây nhiều người dân không biết chữ, khi triển khai công việc hay văn bản gì đều phải phiên dịch sang tiếng dân tộc mình; thực hiện thủ tục thì điểm chỉ ngón tay. Nhưng sau một thời gian học, những học viên của lớp mở năm 2022 đã tự viết, ký được tên, triển khai mọi việc của bản cũng thuận lợi hơn”.

Tham gia lớp XMC tại bản Na Cai, ông Tòng Văn Tiên (56 tuổi) cùng vợ là Lò Thị Phượng (55 tuổi) chăm chú đọc, viết chữ. Ông chia sẻ: “Những năm 1990, tôi đã từng đi học XMC nhưng lâu quá rồi, mà hồi ấy ít sử dụng nên quên hết. Giờ con cháu đều đã lớn, cháu nhỏ nhất cũng vào lớp 1, về hỏi chữ mà ông bà không trả lời được. Vì thế vợ chồng tôi quyết tâm đi học để có thể cùng cháu ôn bài”.

Năm 2023, huyện Điện Biên Đông có kế hoạch mở 15 lớp XMC giai đoạn 2 cho hơn 400 học viên thuộc 4 xã: Na Son, Pú Hồng, Phì Nhừ, Luân Giói. Gần 50% số lớp đã khai giảng trong tháng 2. Đồng thời tiếp tục tổ chức tốt, hoàn thiện 7 lớp đã mở năm 2022 tại Pu Nhi, Pú Hồng, Luân Giói.

Không riêng huyện Điện Biên Đông mà năm 2022, các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh đã mở 28 lớp XMC giai đoạn 2 cho 619 học viên. Trong đó có Tuần Giáo (7), Mường Chà (7), Điện Biên Đông (7), Nậm Pồ (4), Mường Nhé (3). Hiện các huyện tiếp tục duy trì và hoàn thành chương trình XMC của các lớp đã mở năm 2022. Đồng thời tổ chức thực hiện chỉ tiêu mở lớp XMC năm 2023. Theo đó dự kiến mở 54 lớp với 1.223 học viên (hiện tại mới có Điện Biên Đông khai giảng các lớp mới), nhằm duy trì củng cố vững chắc kết quả XMC mức độ 2, nâng cao tỉ lệ người biết chữ mức độ 2 trong độ tuổi 15 - 60.

Hiện tỉnh ta có số người trong độ tuổi 15 - 60 được công nhận đạt chuẩn biết chữ mức độ 1 đạt 96,88%; chuẩn biết chữ mức độ 2 là 88,39%. Những năm gần đây, nhận thức về giáo dục của toàn xã hội ngày càng cao. Công tác XMC tiếp tục được quan tâm củng cố, tỉ lệ người biết chữ trong độ tuổi được nâng lên. Tuy nhiên ở khu vực vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn, việc huy động người không biết chữ ra lớp và duy trì sĩ số học viên vẫn gặp khó khăn do người học là nhân lực lao động chính trong gia đình. Số lượng người học trong các bản ít và khoảng cách giữa các bản xa nhau; thời gian học phụ thuộc vào mùa vụ, thời tiết và phong tục tập quán của người dân.

Để tiếp tục duy trì và nâng cao kết quả XMC, ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh ưu tiên bố trí đủ số lượng giáo viên thực hiện nhiệm vụ XMC ở các xã vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn; cử giáo viên cốt cán tập huấn thực hiện chương trình XMC mới của Bộ; hướng dẫn tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo nâng cao tỉ lệ và chất lượng XMC; tổ chức các lớp học XMC linh hoạt về thời gian, địa điểm, phù hợp với tập quán sinh hoạt của đồng bào dân tộc, tạo điều kiện thuận lợi cho học viên theo học đảm bảo số lượng và chất lượng... Ngoài ra, Sở Giáo dục và Đào tạo cũng ký kết với Trại giam Nà Tấu phối hợp tổ chức các lớp học XMC giai đoạn 2023 - 2030.