Phòng chống tay chân miệng cho trẻ nhỏ

Số ca mắc tay chân miệng tăng nhanh

Theo Sở Y tế Hà Nội, tính từ ngày 12 đến 19-4, toàn thành phố ghi nhận 186 ca mắc tay chân miệng, tăng 25 ca mắc so với tuần trước đó. Bệnh nhân phân bố tại 26 quận, huyện, thị xã. Cộng dồn từ đầu năm 2024 đến nay, Hà Nội ghi nhận 770 ca mắc, không có ca tử vong, tăng 85% số ca mắc so với cùng kỳ năm 2023.

Bệnh tay chân miệng trẻ em có thể dễ dàng lây truyền qua đường tiêu hóa hay tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ các bọng nước, phân, nước bọt hay dịch tiết mũi họng.

Bác sĩ Chuyên khoa 1 Dương Ngọc Vân, Bệnh viện Đa khoa Medlatec cho biết, tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do nhóm virus đường ruột Enterovirus gây nên, thường gặp nhất là Coxsackie A16 và Enterovirus type 71. Trong số đó, Enterovirus type 71 (EV71) gây nhiều biến chứng nguy hiểm viêm não, viêm màng não, viêm phổi, viêm cơ tim và có thể dẫn đến tử vong. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên có đến 90% là ở trẻ nhỏ, nhất là các bé dưới 5 tuổi.
Biểu hiện chính của bệnh được thể hiện thông qua các tổn thương ở ngoài da, phần niêm mạc dưới tổn thương dạng phỏng nước (tập trung chủ yếu ở niêm mạc miệng), lòng bàn tay - bàn chân, mông và gối cũng bị tổn thương. Đáng lo ngại, bệnh dễ dàng lây lan qua đường tiêu hóa thông qua nước bọt, bị phỏng nước và phân của người nhiễm bệnh. Vì vậy, các sinh hoạt tập thể thường là môi trường lây truyền bệnh cao, dễ phát triển nhanh thành ổ dịch. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến cho các ổ dịch tay chân miệng dễ lây lan tại các trường học.

Tháng 4 - 5 hằng năm thường là cao điểm bệnh tay chân miệng nên có khả năng thời gian tới sẽ tiếp tục ghi nhận thêm những ca mắc mới. Đáng chú ý, thời tiết chuyển mùa, mưa nắng thất thường kết hợp với việc trẻ nhỏ dễ lây bệnh cho nhau tại trường học là điều rất đáng lo ngại. Do đó, các địa phương cần tăng cường hơn nữa sự phối hợp giữa y tế và nhà trường để phòng, chống dịch, kịp thời phát hiện, điều trị ca mắc và xử lý ổ dịch nhanh chóng, hiệu quả.

Nếu không điều trị chân tay miệng đúng và kịp thời thì các ca bệnh tay chân miệng có thể biến chứng nặng do EV71 gây nên. Các biến chứng thường sẽ bao gồm biến chứng não bộ như viêm não, viêm thân não, viêm não tủy hay viêm màng não; biến chứng về tim mạch và đường hô hấp như viêm cơ tim, phù phổi cấp, huyết áp tăng cao, suy tim hay trụy mạch đều có thể dẫn đến tử vong vô cùng nhanh chóng nếu bệnh nhân không được điều trị một cách kịp thời.

Không chủ quan với bệnh tay chân miệng

Trong thời gian tới, Sở Y tế Hà Nội sẽ tiếp tục tăng cường giám sát phát hiện sớm các ổ dịch, chùm ca bệnh tay chân miệng, đặc biệt tại trường mầm non, tiểu học. Các trường mầm non cần tổ chức hoạt động vệ sinh môi trường thường xuyên, khử khuẩn phòng, chống bệnh tay chân miệng tại trường mầm non, mẫu giáo khi có ca bệnh, ổ dịch; tăng cường công tác truyền thông, thông tin kịp thời, đầy đủ tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng, chống một số dịch bệnh mùa hè như tay chân miệng, ho gà, thủy đậu, sởi, rubella...
Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh tay chân miệng và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Các biện pháp phòng bệnh là vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường nhằm hạn chế lây lan. Các bậc phụ huynh không được chủ quan khi con mình mắc tay chân miệng và cần phải theo dõi chặt chẽ diễn biến của bệnh.

Để phòng, chống bệnh, người dân và cộng đồng cần chủ động thực hiện các hướng dẫn của Bộ Y tế như sau: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em), đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn/cho trẻ ăn, trước khi bế ẵm trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.
Các phụ huynh thực hiện tốt vệ sinh ăn uống: Ăn chín, uống sôi; vật dụng ăn uống phải đảm bảo được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng (tốt nhất là ngâm tráng nước sôi); đảm bảo sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hằng ngày; không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi; không cho trẻ dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.

Người chăm sóc trẻ cần thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hằng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường; không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh; sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân và các chất thải của bệnh nhân phải được thu gom và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh. Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám hoặc thông báo ngay cho cơ quan y tế
gần nhất.