Nguy cơ H5N1 lây lan ở người vẫn thấp

Theo Canadian Press, cúm gia cầm ở người rất hiếm gặp. Kể từ năm 2020, toàn cầu ghi nhận chưa đến 10 ca nhiễm H5N1 và không có trường hợp nào lây từ người sang người. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, các cơ quan y tế công cộng cần theo dõi chặt chẽ quá trình tiến triển loại vi rút có nguy cơ cao.

Tiến sĩ Samira Mubareka, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Viện Nghiên cứu Sunnybrook và Đại học Toronto (Canada) nhận định, dù các ca bệnh ở động vật có vú có thể xảy ra trong một đợt bùng phát dịch cúm gia cầm nhưng điều đáng chú ý là phạm vi số loài nhiễm bệnh. Nếu lây lan sang các loài mới, vi rút sẽ có cơ hội biến đổi và tăng cường khả năng thích nghi. 

H5N1 được xác định lần đầu tiên vào năm 1996, nhưng một biến thể mới của vi rút này đã xuất hiện vào năm 2020 và được phát hiện lần đầu ở Bắc Mỹ vào cuối năm 2021. Biến thể này đã tấn công các đàn chim hoang dã và thuần hóa, khiến hàng triệu gia cầm chết trên khắp Canada.

Nguy cơ lây lan H5N1 giữa người với người vẫn ở mức thấp. Ảnh: Reuters

Các cơ quan y tế công cộng ở Canada, Mỹ và châu Âu đều có chung nhận định rằng, rủi ro đối với con người vẫn ở mức thấp. Các ca nhiễm đều do tiếp xúc trực tiếp với gia cầm mắc bệnh hoặc môi trường nhiễm bệnh. Không có rủi ro liên quan đến việc ăn các sản phẩm gia cầm đã nấu chín.

Trước đó, các nhà khoa học của Cơ quan Thanh tra thực phẩm Canada (CFIA) phát hiện vi rút đã có nhiều đột biến khi kiểm tra các trường hợp nhiễm bệnh ở 40 loài động vật có vú hoang dã khác nhau. Nhưng CFIA nhận định, vi rút ít có khả năng lây lan sang người và có thể gây ra đại dịch nếu biến đổi thành dạng có thể lây lan giữa các loài động vật có vú.

Những đột biến được các nhà nghiên cứu phát hiện có liên quan đến một phần của vi rút, giúp tạo ra các bản sao, bổ sung vào những phát hiện tương tự được báo cáo trên toàn cầu. Trong 17% trường hợp, các nhà khoa học đã tìm thấy những thay đổi khiến vi rút có thể nhân lên ở con người. Tuy nhiên, điểm tích cực là vi rút không phát triển mạnh trong mũi, miệng và cổ họng - những bộ phận khiến vi rút lây lan giữa người và người.

Cơ quan Y tế công cộng Canada (PHAC) tuyên bố theo dõi chặt chẽ diễn biến của vi rút thông qua các mạng lưới giám sát và đang xây xựng các kế hoạch ứng phó H5N1 với các cơ quan chính phủ. Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát dịch bệnh Mỹ (USCDC) cũng thông báo đã sản xuất được một mẫu vắc xin H5N1 có thể được sử dụng để sản xuất vắc xin cho người.