Cảnh báo căn bệnh sốt mò “tái xuất”

Nguy kịch chỉ vì côn trùng cắn

Khoa Bệnh lây đường tiêu hoá, Bệnh viện 108 gần đây tiếp nhận nhiều người bị sốt mò ở mọi lứa tuổi vào nhập với các biến chứng khác nhau. Nặng nhất phải kể tới bệnh nhân nam Nguyễn Quốc Đ. (SN 1973), nhập viện trong tình trạng sốt nóng, khó thở, mệt nhiều, đau đầu, huyết áp tụt, đau ngực.

Anh Đ. cho biết, mình bị sốt kéo dài đã 7 ngày, kèm nhiều cơn rét run, đau đầu, mệt, chán ăn và có vết loét vảy đen kích thược 2x2cm, có chảy ít dịch, nhưng không đi khám. Khi thấy mệt nhiều, gia đình đưa anh tới Bệnh viện 108, lúc này bệnh của anh đã biến chứng nặng và nguy hiểm, phải thở máy. Kết quả xét nghiệm khẳng định anh nhiễm vi khuẩn Rickettsia – gây bệnh sốt mò – các bác sĩ đã sử dụng thuốc đặc hiệu để điều trị. Một tuần sau, bệnh nhân đã hết sốt, tự thở tốt, huyết áp ổn định.

TS.BS Nguyễn Đăng Mạnh, Viện trưởng Viện Truyền nhiễm, kiêm Chủ nhiệm Khoa Bệnh lây đường tiêu hóa, cho biết: "Đây là 1 trong rất nhiều trường hợp bệnh nhân chủ quan không đến cơ sở y tế uy tín để thăm khám bệnh kịp thời. Nếu nhập viện muộn, bệnh nhân có thể gặp các biến chứng của sốt mò rất nguy hiểm kéo theo tổn thương đa tạng, như viêm cơ tim, trụy tim mạch, đông máu nội mạc rải rác, viêm phổi nặng, suy hô hấp, viêm não và màng não, suy gan cấp, sốc nhiễm khuẩn hay xuất huyết nội tạng, dẫn đến biến chứng nguy hiểm".

Trước đó, Bệnh viện Đa khoa Tuyên Quang cũng tiếp nhận 2 người trong 1 gia đình vào nhập viện với biểu hiện sốt cao, đau đầu dữ dội, vật vã. Theo người nhà cho biết, sau khi đi rừng về, cả hai đột nhiên sốt cao liên tục gần 1 tuần không đỡ mới được đưa vào viện. Cả hai đều có nốt côn trùng đốt gây tổn thương trên da ở phần bụng, nên bác sĩ cho xét nghiệm và chẩn đoán mắc sốt mò.

Triệu chứng dễ bỏ qua

Theo Bệnh viện 108, sốt mò đang có xu hướng gia tăng trở lại sau một thời gian dài tạm lắng. Bệnh sốt mò do loại vi khuẩn có tên Orientalis tsutsugamushi, thuộc họ Rickettsia, trung gian truyền bệnh là ấu trùng bọ ve mò. Nếu không phát hiện kịp thời, có hướng điều trị đúng, sốt mò biến chứng nguy hiểm, có thể gây viêm cơ tim, suy đa tạng, thậm chí là tử vong.

Bệnh hay xuất hiện vào mùa mưa và nóng. Những người hay vào rừng lấy gỗ, làm rẫy, khai hoang, các đơn vị bộ đội đi hành quân, khách tham quan du lịch hoặc người dân sống ở nơi ẩm thấp dễ bị mò, thậm chí là ấu trùng của con mò qua vật chủ trung gian là các loài gặm nhấm, đặc biệt là chuột đốt và nhiễm vi khuẩn gây bệnh.

Chẩn đoán sốt mò khá dễ thông qua vết loét đặc trưng do ấu trùng mò đốt ngoài da. Tuy nhiên, bệnh rất hay bị bỏ sót vì vết loét thường nằm ở vùng kín của cơ thể và không đau, không ngứa nên người bệnh không biết đến. Bác sĩ đôi khi cũng không tìm và quan sát được vết loét nên bị bỏ qua. Chính vì vậy, nhiều bệnh nhân nhập viện ở trong tình trạng cấp cứu, nặng chỉ vì không phát hiện bệnh sớm.

TS.BS Nguyễn Đăng Mạnh cho biết, nếu người dân gặp phải 1 trong các biểu hiện như sốt cao đột ngột, sốt cao liên tục, kéo dài, kèm theo rét run, đau đầu, đau mỏi người; da xung huyết, kết mạc mắt xung huyết, có thể phù nhẹ dưới da vùng mặt và mu chân; vết loét ngoài da hình bầu dục, kích thước từ 0.5-2cm, có vẩy đen hoặc đã bong vẩy, không đau, không ngứa khu trú ở nách, ngực, cổ...; sưng hạch lympho, khó thở…thì đến ngay cơ sở y tế để thăm khám.

“Đây là căn bệnh truyền nhiễm cấp tính, để phòng bệnh hiệu quả là không để ấu trùng mò cắn đốt bằng cách phát quang bụi rậm, diệt ổ dịch, bôi thuốc diệt côn trùng, giữ gìn vệ sinh nhà cửa, giặt quần áo sau 1 lần sử dụng. Nơi ở gần nhiều lùm cây, sông, suối cần được che chắn cẩn thận, phun thuốc diệt côn trùng, vệ sinh sạch sẽ. Đặc biệt, không được tự ý điều trị bệnh tại nhà, không được chủ quan, nên đến ngay cơ sở khám, chữa bệnh uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm của bệnh sốt mò”, BS Mạnh khuyến cáo.