Quân khu 1 chủ động, sẵn sàng ứng phó thiên tai

Huấn luyện sát thực tế

Dù thời tiết nắng mưa thất thường, nhưng trên thao trường huấn luyện vượt sông của Tiểu đoàn 4, Lữ đoàn Công binh 575, các học viên lớp tập huấn lái xuồng TKCN do Quân khu 1 tổ chức vẫn miệt mài luyện tập. Dưới sự hướng dẫn của Thiếu tá Vi Đồng Huy, Phó tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 4, các thành viên trong tổ TKCN đã thực hiện đúng thao tác, hành động hạ thủy, lắp ghép các loại xuồng máy cao tốc như ST-450, ST-660, ST-750, sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ TKCN trên sông. Với ưu điểm gọn nhẹ, khả năng cơ động cao, phù hợp với địa hình sông nước, các loại xuồng máy trên là những phương tiện được sử dụng chủ yếu trong TKCN mùa mưa bão.

 Thiếu tá Vi Đồng Huy cho biết: “Quá trình tổ chức lên lớp, huấn luyện thực hành, giáo viên giảng lý thuyết kết hợp làm mẫu để học viên dễ quan sát, thực hành làm theo, sau đó bố trí cho từng cá nhân và từng tổ lần lượt xoay vòng đổi tập, thực hành động tác”.

Với tình huống giả định mưa lớn nhiều ngày gây lũ lụt, nước sông dâng cao, nhấn chìm nhà cửa, cuốn trôi người và tài sản của nhân dân, đơn vị nhận lệnh cơ động ứng cứu. Sau khẩu lệnh của người chỉ huy, chiếc xuồng cao tốc ST-660 nổ giòn giã, rẽ sóng lướt tới. Sau khi vượt qua các chướng ngại vật được bố trí theo hình dích dắc, tổ TKCN tiến hành vớt vật nổi trên sông. Phát hiện có người bị cô lập trên mái nhà, chiến sĩ lái xuồng áp sát, dùng dây ghìm xuồng, tiếp cận và đưa người lên xuồng an toàn. Quá trình cơ động vào bờ, thấy có người trôi sông, chiến sĩ công binh quăng dây cùng phao cứu sinh, vớt người bị nạn lên xuồng và tiến hành các biện pháp sơ cứu, hô hấp nhân tạo, vận chuyển vào bờ cấp cứu... Quan sát học viên thực hành các bài tập trong tập huấn, chúng tôi thấy tổ TKCN không chỉ có kỹ năng lái xuồng tốt, nhanh chóng vượt chướng ngại vật, qua vòng cua hẹp, mà còn thuần thục, chính xác trong kỹ thuật vớt, cấp cứu người bị nạn.

Hoàn thành bài tập, Trung tá Nguyễn Văn Tuấn, cán bộ Ban CHQS TP Phổ Yên (Bộ CHQS tỉnh Thái Nguyên) chia sẻ: “Tình huống diễn ra nhanh, nguy hiểm, đòi hỏi các thành viên trong tổ TKCN phải quyết đoán, thành thạo các kỹ năng và hiệp đồng chặt chẽ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Yếu tố quan trọng nhất là phải có thể lực tốt, phải được huấn luyện bơi bài bản, đặc biệt là các kỹ năng cấp cứu người đuối nước. Qua tập huấn, chúng tôi được bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng trong điều khiển xuồng cao tốc xử lý các tình huống trong nhiệm vụ TKCN”.

Sẵn sàng ứng phó theo phương châm “4 tại chỗ”

Địa bàn Quân khu 1 có địa hình khá phức tạp, chủ yếu là đồi, núi cao, độ dốc lớn, khí hậu, thời tiết khắc nghiệt, thất thường, hay xảy ra thiên tai, nhất là lũ ống, lũ quét, sạt lở đất. Vì thế, khi xảy ra thiên tai dễ bị chia cắt, cô lập, công tác ứng phó, khắc phục hậu quả gặp nhiều khó khăn. Những năm gần đây, do tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu, tình hình thiên tai, sự cố trên địa bàn Quân khu 1 càng phức tạp, khó lường, gây thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản, ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế-xã hội, đời sống của nhân dân và hoạt động quân sự, quốc phòng.

Thực tế, từ đầu năm 2023 đến nay, trên địa bàn Quân khu 1 đã xảy ra một số trận mưa lũ lớn, nhất là mưa to kèm dông lốc xảy ra rạng sáng 29-4 đã gây thiệt hại nặng về người và tài sản ở Cao Bằng, Thái Nguyên (tốc mái 647 ngôi nhà; gãy đổ 143,8ha hoa màu; sập, hư hỏng 11 chuồng trại chăn nuôi; cháy nổ 1 trạm biến áp và đổ 10 cột điện...). Tại phường Duyệt Trung, TP Cao Bằng, mưa lớn đã gây sạt lở đất, làm sập đổ hoàn toàn ngôi nhà cấp 4 có 5 người bên trong, khiến 3 người tử vong, 2 người bị thương. Ngay sau khi xảy ra mưa lốc, Bộ tư lệnh Quân khu 1 đã chỉ đạo Bộ CHQS hai tỉnh Cao Bằng, Thái Nguyên cử lực lượng thường trực và dân quân tự vệ phối hợp với lực lượng của địa phương khẩn trương chung tay khắc phục hậu quả, nhất là các vị trí sạt lở, công trình sập đổ, dọn dẹp hiện trường, giải phóng đường giao thông bị ách tắc, bảo đảm an toàn cho nhân dân; đồng thời tổ chức các đoàn công tác đến thăm hỏi, hỗ trợ và động viên các gia đình bị thiệt hại.

 Trước tính chất ngày càng phức tạp, khó lường của thiên tai, sự cố, để ứng phó, xử lý kịp thời, có hiệu quả, Bộ tư lệnh Quân khu 1 tập trung đầu tư trang bị, phương tiện; tổ chức một tiểu đoàn công binh kiêm nhiệm tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, đồng thời chỉ đạo các đơn vị, cơ quan quân sự địa phương xây dựng lực lượng bán chuyên trách, phản ứng nhanh ở các cấp. Quân khu 1 cũng tổ chức và chỉ đạo các địa phương, đơn vị tổ chức các đợt tập huấn, huấn luyện nâng cao về công tác PCLB, TKCN nhằm nâng cao trình độ, năng lực cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trong công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai; nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với nhiệm vụ này. 

Bên cạnh đó, các đơn vị trong lực lượng vũ trang Quân khu duy trì nghiêm chế độ ứng trực, nhất là trong giai đoạn cao điểm của mùa mưa bão, tăng cường bám địa bàn, phối hợp với cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành địa phương nắm, dự báo tình hình, kiểm tra đê, kè, hồ, đập, sông, suối trọng điểm, các khu vực xung yếu, tiềm ẩn nguy cơ cao về lũ ống, lũ quét, sạt lở đất. Chủ động cảnh báo, phát hiện sớm và hiệp đồng chặt chẽ với lực lượng công an, kiểm lâm, Bộ đội Biên phòng trên địa bàn, sẵn sàng triển khai lực lượng, phương tiện xử lý, không để bị động, bất ngờ.

Trao đổi với chúng tôi về công tác PCLB, TKCN, Thiếu tướng Nguyễn Huy Cảnh, Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân khu 1 cho biết: Trước tình hình thời tiết, khí hậu diễn biến phức tạp, khó lường, để lực lượng vũ trang phát huy vai trò xung kích, nòng cốt, thực hiện tốt “nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình”, Bộ tư lệnh Quân khu tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với nhiệm vụ PCLB, TKCN. Tổ chức theo dõi, nắm chắc diễn biến của thời tiết, khí tượng, thủy văn, duy trì nghiêm chế độ canh trực ở các cấp, sẵn sàng cơ động, triển khai lực lượng, phương tiện thực hiện nhiệm vụ, kiên quyết không để bị động, bất ngờ. Quân khu chú trọng chuẩn bị chu đáo về mọi mặt theo phương châm “4 tại chỗ”, tập trung kiện toàn lực lượng chuyên trách, đẩy mạnh xây dựng lực lượng tại chỗ, nòng cốt là lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên, nhất là ở các địa bàn xung yếu, vùng sâu, vùng xa có nguy cơ cao về lũ, lụt, sạt lở đất. Tiếp tục huy động các nguồn lực mua sắm phương tiện, trang bị, nhất là trang thiết bị chuyên dụng để nâng cao khả năng cơ động, năng lực thực hiện nhiệm vụ PCLB, TKCN của các đơn vị...

Để chủ động ứng phó với thiên tai, Bộ tư lệnh Quân khu 1 cũng chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tiếp tục chú trọng công tác tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ có nhận thức đúng đắn về công tác PCLB, TKCN, có bản lĩnh chính trị vững vàng, không quản ngại khó khăn, nguy hiểm, tất cả “vì nhân dân phục vụ”, là chỗ dựa tin cậy của chính quyền và nhân dân trong ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn. Khi cán bộ, chiến sĩ luôn có mặt ở những nơi xung yếu, nguy hiểm, dầm mình trong mưa bão, lũ dữ để tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn hiệu quả sẽ góp phần củng cố "thế trận lòng dân", tô thắm thêm truyền thống, phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới.