Chưa quy định về đấu giá tài sản hình thành trong tương lai

Tham gia phát biểu ý kiến, các vị ĐBQH tỉnh Điện Biên nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản nhằm đẩy mạnh cải cách hành chính, cải cách tư pháp, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật, phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động đấu giá tài sản để thể chế hoá chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, góp phần bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ, khả thi, hiệu quả của hệ thống pháp luật. 

Đại biểu Tạ Thị Yên đánh giá, hồ sơ Dự án Luật đã được cơ quan soạn thảo chuẩn bị công phu, đầy đủ, đúng theo quy trình của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tuy nhiên, một số quy định về trình tự, thủ tục đấu giá trong Dự thảo Luật có nội dung chưa thật phù hợp với thực tiễn phát sinh, nhất là đối với một số tài sản đặc thù, hay cơ chế hủy kết quả đấu giá trong một số trường hợp cụ thể.

Dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung một số quy định về trình tự, thủ tục đấu giá đối với tài sản đặc thù bao gồm quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư, quyền khai thác khoáng sản, quyền sử dụng tần số vô tuyến điện... Tuy nhiên, chưa quy định rõ ràng về đấu giá tài sản hình thành trong tương lai như dự án bất động sản là các căn hộ, nhà ở… mà người mua đã đặt cọc, hay thanh toán một phần giá trị tài sản theo hợp đồng, hay đấu giá về quyền sở hữu trí tuệ, phát minh, sáng chế, giải pháp, phần mềm, công nghệ…

Theo đại biểu Tạ Thị Yên, thời gian qua, trong đấu giá tài sản đã xuất hiện hiện tượng thao túng giá khởi điểm, bỏ giá rất cao rồi bỏ cọc, gây hiệu ứng tạo mặt bằng giá ảo nhằm thu lợi, tạo nên cơn sốt đất ảo… Dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung quy định về hủy kết quả đấu giá theo hướng: quy định rõ chủ thể, căn cứ hủy kết quả đấu giá đảm bảo khả thi, phù hợp với quy định của pháp luật về dân sự, hậu quả pháp lý khi hủy kết quả đấu giá nhằm bảo vệ quyền lợi của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức và xác định rõ trách nhiệm của người có hành vi vi phạm dẫn đến việc hủy kết quả đấu giá. Tuy nhiên, thực tế khi hành vi của các chủ thể trong diễn biến của các phiên đấu giá đã cho thấy sự không bình thường, hoặc quá vô lý thì chưa thấy có quy định phải làm gì, hay hoãn, hoặc dừng phiên đấu giá để phân tích, đánh giá tình hình? 

Liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động đấu giá tài sản, đại biểu Lò Thị Luyến cho biết, thực tiễn những hành vi này diễn ra rất tinh vi và khó phát hiện như “thông đồng, dìm giá”, “quân xanh, quân đỏ”, hoặc tình trạng trả giá cao bất thường để trúng đấu giá sau đó bỏ cọc như đấu giá đất tại thành phố Hồ Chí Minh hay đấu giá biển số xe ô tô... Đại biểu đề nghị cần phải có quy định cụ thể để hạn chế hành vi này. 

Về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong hoạt động đấu giá tài sản, đại biểu Tạ Thị Yên ủng hộ việc bổ sung một số quy định về quyền và nghĩa vụ của người có tài sản đấu giá, trách nhiệm trong việc quản lý, vận hành, hướng dẫn sử dụng Cổng đấu giá tài sản quốc gia… Đây là những quy định rất mới, theo hướng công khai, minh bạch và nâng cao trách nhiệm giải trình của các cơ quan, cá nhân liên quan, trong quá trình tổ chức đấu giá. Đại biểu đề nghị cần quy định chi tiết hơn về năng lực bộ máy, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ có liên quan đến xử lý, đấu giá tài sản công, tài sản doanh nghiệp nhà nước trong những trường hợp tương tự nhằm đảm bảo cho cuộc đấu giá được công khai, minh bạch, hạn chế tối đa tiêu cực, tác động tiêu cực đến đời sống xã hội.

Ngoài ra, đại biểu Tạ Thị Yên cho rằng, Dự án Luật cần phân tích, làm rõ những tồn tại, vướng mắc có liên quan đến sự không thống nhất, thiếu đồng bộ giữa các quy định của pháp luật về đất đai, về đầu tư, về đấu giá và quản lý thuế, tài chính, tín dụng doanh nghiệp. Nhất là về điều kiện đăng ký tham gia đấu giá, năng lực tài chính của người tham gia đấu giá, thời hạn nộp tiền trúng đấu giá; vì nếu chỉ sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Đấu giá tài sản thì không đủ để ngăn chặn những hành vi mang tính chất thao túng thị trường, đầu cơ, đặc biệt là trong lĩnh vực bất động sản nên chúng ta cần có một giải pháp mang tính tổng thể hơn đối với các chính sách về tín dụng, đất đai, doanh nghiệp và đấu giá tài sản để giải quyết các tồn tại trên.