Huyện Vân Hồ có diện tích tự nhiên là 97.984ha, nằm trên tuyến giao thông quốc lộ 6 huyết mạch của vùng Tây Bắc, cách Thủ đô Hà Nội 170km, khí hậu quanh năm mát mẻ, với cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ, các dân tộc trên địa bàn có nền văn hóa mang những nét đặc trưng, độc đáo riêng được hình thành từ lâu đời tạo ra sự hấp dẫn khách đến du lịch, nghỉ dưỡng.
Theo quy hoạch phát triển kinh tế xã hội huyện Vân Hồ tầm nhìn đến 2030 định hướng phát triển với cơ cấu kinh tế: Nông nghiệp, du lịch - dịch vụ, công nghiệp; hình thành khu đô thị du lịch trung tâm huyện Vân Hồ. Để đạt được mục tiêu, hiện nay Đảng bộ, chính quyền, nhân dân các dân tộc huyện đang tập trung lập, hoàn thiện các quy hoạch, ưu tiên thu hút đầu tư; đặc biệt là các dự án phát triển du lịch dựa trên những tiềm năng sẵn có của huyện.
Du lịch Vân Hồ ngắm hoa tam giác mạch.
Cùng đó, huyện Vân Hồ nằm trong Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch quốc gia Mộc Châu, tỉnh Sơn La với 7 khu du lịch, 10 bản du lịch cộng đồng. Các dự án trong quy hoạch gồm: Đầu tư nâng cấp hạ tầng kỹ thuật danh lam thắng cảnh Hang mộ Tạng Mè; danh thắng thác nước Chiềng Khoa, thác Nàng Tiên; danh thắng rừng Pa Cốp; thác Tạt Nàng; đầu tư hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật, phát triển các bản du lịch cộng đồng; đầu tư tôn tạo đền Hang Miếng và các khu di tích lịch sử. Năm 2021, huyện Vân Hồ đã thu hút 25 nhà đầu tưđề xuất lập dự án và có 2 dự án đã được UBND tỉnh Sơn La quyết định chủ trương đầu tư là dự án đầu tư xây dựng khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng Heritage Village và khu tham quan vui chơi giải trí Hua Tạt Prestige Resort. Hiện, Vân Hồ có 48 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư với tổng vốn đăng ký gần 4.100 tỷ đồng.
Với năm dân tộc anh em cùng sinh sống gồm Thái, Mường, Kinh, Mông, Dao. Các dân tộc trong huyện có truyền thống đoàn kết gắn bó trong lao động sản xuất và giao lưu văn hóa, hình thành, phát triển nền văn hóa cộng đồng đa dạng, phong phú.
Do đó, hiện nay trên địa bàn huyện Vân Hồ đã hình thành các bản làng du lịch cộng đồng như: Bản Phụ Mẫu, Nà Bai, bản Bướt, xã Chiềng Yên; bản Lóng Luông , xã Lóng Luông; bản Thín, xã Xuân Nha; bản Suối Lìn, Hua Tạt, xã Vân Hồ,... với cảnh quan, môi trường sống còn lưu giữ được nét sinh hoạt, văn hóa, cùng với các ngành nghề thủ công truyền thống có thể khai thác để tạo thành những sản phẩm du lịch có giá trị, đem lại nguồn thu và sinh kế mới cho nhiều hộ đồng bào các dân tộc.
Với mục tiêu phát triển khu du lịch quốc gia trên địa bàn huyện Vân Hồ trở thành khu vực động lực phát triển du lịch của tỉnh Sơn La và vùng Trung du miền núi phía Bắc với hệ thống sản phẩm du lịch đa dạng, độc đáo gắn với cảnh quan tự nhiên và bản sắc văn hóa các dân tộc. Trên cơ sở những tiềm năng sẵn có Đảng bộ, chính quyền, nhân dân huyện đang tập trung hoàn thiện các quy hoạch, thu hút đầu tư vào lĩnh vực du lịch, góp phần thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và nâng cao thu nhập, ổn định đời sống của nhân dân.