Phát triển du lịch xứng danh Điện Biên Phủ: Khoảng cách giữa khát vọng và thực tế (bài 4)

Vững vàng tâm thế

Giai đoạn trước (2016 – 2020), Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã xây dựng và lãnh đạo triển khai Nghị quyết số 03-NQ/TU, ngày 23/5/2016, về phát triển du lịch tỉnh Điện Biên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 đạt những kết quả tích cực. Trong đó nổi bật là công tác quản lý Nhà nước về du lịch được tăng cường; nhận thức của cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành, doanh nghiệp kinh doanh du lịch và nhân dân có chuyển biến tích cực; không gian phát triển du lịch được mở rộng; một số sản phẩm du lịch mới đã được đưa vào khai thác, thu hút khách tham quan, tìm hiểu và trải nghiệm; công tác tuyên truyền, quảng bá xúc tiến du lịch với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, hiệu quả hơn; bước đầu ứng dụng công nghệ thông tin để quảng bá, xúc tiến du lịch... góp phần quan trọng trong việc thu hút du khách đến Điện Biên.

Giai đoạn 2016 - 2020, tỉnh Điện Biên đón gần 3 triệu lượt khách du lịch, tăng 52% so với giai đoạn 2011 - 2015; tổng thu từ hoạt động du lịch đạt 4.800 tỷ đồng, tăng 133% so với giai đoạn 2011 - 2015, giá trị gia tăng các ngành dịch vụ du lịch chiếm 5,78% trong GRDP của tỉnh. Đến năm 2020, trên địa bàn tỉnh có 215 cơ sở kinh doanh lưu trú du lịch với 2.954 buồng/5.139 giường, 11 bản văn hóa có khả năng đón tiếp, phục vụ khách du lịch, 4 homestay, 16 điểm vui chơi, giải trí có khả năng phục vụ cùng lúc 83.000 lượt khách, có trên 120 nhà hàng có quy mô phục vụ cùng lúc từ 100 đến 1.300 khách. Hoạt động du lịch đã góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh; giải quyết việc làm, nâng cao đời sống nhân dân; bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.

Tuy nhiên, nhìn nhận lại kết quả phát triển du lịch, dịch vụ những năm qua chưa đạt mục tiêu đề ra và chưa tương xứng với tiềm năng du lịch của tỉnh. Quy mô hoạt động du lịch còn nhỏ, chưa có nhiều sản phẩm du lịch, số lượng khách đến Điện Biên chưa nhiều, thời gian lưu trú ngắn; sản phẩm du lịch chưa thật sự hấp dẫn, năng lực cạnh tranh thấp, chưa thực hiện được mục tiêu nâng cao tỷ trọng trong GRDP cũng như tạo nguồn thu đáng kể cho ngân sách…

Nguyên nhân của những hạn chế được chỉ ra: Điện Biên là tỉnh miền núi, biên giới, giao thông đi lại khó khăn; xa các trung tâm kinh tế lớn; chưa thu hút được các nhà đầu tư có tiềm lực tham gia phát triển du lịch; các hoạt động du lịch trên địa bàn chủ yếu là quy mô nhỏ, năng lực, kinh nghiệm quản lý hạn chế; nguồn lực đầu tư phát triển du lịch thấp, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển; chưa thực sự coi du lịch là ngành kinh tế tổng hợp, có tính liên ngành, liên vùng, xã hội hóa cao, có tác động thúc đẩy các ngành, lĩnh vực khác phát triển; thiếu kinh nghiệm trong công tác tổ chức, tham mưu, quản lý, định hướng hoạt động du lịch.

Những kết quả đạt được và cả những tồn tại sẽ là động lực để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh nhà tiếp tục cố gắng, nỗ lực đổi mới, đưa du lịch Điện Biên phát triển hơn nữa.

Kỳ vọng vào tương lai

Ngày 7/5/2021, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 03-NQ/TU về phát triển du lịch tỉnh Điện Biên đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 với quan điểm đây là mục tiêu, nhiệm vụ xuyên suốt, lâu dài và là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị. Trong đó, mục tiêu chung là tạo đột phá, phát triển toàn diện cả về phạm vi, quy mô, tính chất, để phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, tạo động lực cho tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Xây dựng Điện Biên trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn của vùng Trung du miền núi phía Bắc vào năm 2025, trên cơ sở khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế gắn với bảo tồn, gìn giữ bản sắc văn hóa các dân tộc, di tích lịch sử, bảo vệ và cải thiện môi trường sinh thái, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và chủ quyền biên giới quốc gia.

Thông qua Nghị quyết số 03-NQ/TU, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh cũng đặt ra những nhiệm vụ cần phải thực hiện trong nhiệm kỳ 2020 – 2025 và những năm tiếp theo. Đó là tập trung hoàn thiện việc lập quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết các khu vực theo định hướng Quy hoạch tổng thể Khu du lịch quốc gia Điện Biên Phủ - Pá Khoang; rà soát, đánh giá toàn diện tiềm năng về du lịch trên địa bàn toàn tỉnh để cập nhật đầy đủ định hướng trong quy hoạch tỉnh Điện Biên giai đoạn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050…

Cùng với đó là phát triển kết cấu hạ tầng du lịch. Từ hạ tầng giao thông với việc tập trung hoàn thành dự án đầu tư xây dựng Sân bay Điện Biên Phủ, các tuyến giao thông kết nối vùng, khu vực. Nâng cấp, cải tạo các tuyến đường từ TP. Điện Biên Phủ đến các huyện và các khu du lịch trọng điểm được xác định trong quy hoạch theo thứ tự ưu tiên và khả năng cân đối ngân sách. Tiếp đó là hạ tầng khách sạn, cơ sở lưu trú với việc chủ động giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất có lợi thế thương mại tại TP. Điện Biên Phủ để kêu gọi các nhà đầu tư, các tập đoàn kinh tế tham gia đầu tư, phấn đấu đến năm 2025, kêu gọi xây dựng và đưa vào vận hành được ít nhất 2 khách sạn cao cấp, 2 khu nghỉ dưỡng cao cấp, đến năm 2030 có thêm 2 khách sạn cao cấp đi vào hoạt động. Quy hoạch, hỗ trợ đầu tư xây dựng các thôn, bản văn hóa theo tiêu chuẩn nông thôn mới nâng cao, gắn với phát triển mô hình du lịch cộng đồng.

Không những thế, cần phải thu hút đầu tư xây dựng một số khu vui chơi giải trí đa chức năng tại các phân khu đô thị TP. Điện Biên Phủ mở rộng; các khu vực nhà hàng ẩm thực chuyên đề, phố đi bộ, chợ truyền thống, chợ đêm; khu biểu diễn thực cảnh chiến trường Điện Biên Phủ.... Thu hút đầu tư, ưu tiên nguồn lực ngân sách để tôn tạo các hang động, thắng cảnh thiên nhiên, các địa danh lịch sử, địa danh đặc trưng; xây dựng sân golf, các khu nghỉ dưỡng khoáng nóng cao cấp...

Có thể thấy rằng, Nghị quyết số 03-NQ/TU về phát triển du lịch tỉnh Điện Biên đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 là “kim chỉ nam” quan trọng, vạch rõ hướng đi cho du lịch tỉnh nhà trong những năm tới đây.

Để cụ thể hóa và triển khai hiệu quả Nghị quyết số 03-NQ/TU, một trong những nội dung quan trọng là Đề án phát triển du lịch tỉnh Điện Biên đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đã được Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch xây dựng và trình UBND tỉnh xem xét. Dẫu vậy, đến thời điểm này (tháng 11/2022), tức là sau gần 1,5 năm từ ngày Nghị quyết số 03-NQ/TU được ban hành, và gần nửa nhiệm kỳ đã trôi qua nhưng Đề án vẫn nằm… trên giấy.

Ông Đoàn Văn Chì, Phó Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch chia sẻ: Đây là Đề án mới, khó và mang tính chất dài hạn để cụ thể hóa và triển khai thực hiện Nghị quyết số 03-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển du lịch tỉnh Điện Biên đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Trong quá trình xây dựng Đề án, Sở và đơn vị tư vấn tổ chức khảo sát và làm việc với UBND các huyện, thị xã, thành phố để rà soát, đánh giá tổng thể tiềm năng, điều kiện phát triển và phân kỳ nhu cầu đầu tư phát triển các điểm đến và hạ tầng vật chất kỹ thuật phục vụ phát triển du lịch. Đồng thời, lấy ý kiến tham gia của Tổng cục Du lịch để dự thảo Đề án phù hợp với định hướng của Quy hoạch hệ thống du lịch Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đang được lập.

Mong rằng, Đề án sẽ sớm được triển khai, đi vào thực tiễn để tạo bước phát triển đột phá, toàn diện cả về phạm vi, quy mô, tính chất, đưa du lịch tỉnh nhà từng bước trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, xây dựng Điện Biên trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn của vùng Trung du miền núi phía Bắc, xứng tầm bản hùng ca Điện Biên Phủ…